Nợ toàn cầu lập kỷ lục gần 338 nghìn tỷ USD

Ảnh minh họa - Ảnh: Getty Images

Theo Báo cáo giám sát nợ toàn cầu mới công bố của Viện Tài chính Quốc tế (IIF), nợ toàn cầu tính theo USD đã đạt mức kỷ lục 337,7 nghìn tỷ USD vào cuối quý 2/2025.

Nửa đầu năm nay, nợ toàn cầu đã tăng hơn 21 nghìn tỷ USD. Trong đó, những nước ghi nhận mức tăng lớn nhất gồm Trung Quốc, Pháp, Mỹ, Đức, Anh và Nhật Bản.

Theo IIF, sự gia tăng này bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân như điều kiện tài chính được nới lỏng tại nhiều quốc gia, lập trường nới lỏng chính sách của các ngân hàng trung ương lớn và sự suy yếu của đồng USD.

Theo dữ liệu của MarketWatch, chỉ số Dollar Index đo sức mạnh của USD với một rổ các đồng tiền lớn, đã giảm khoảng 9,75% từ đầu năm đến nay.

Kể từ tháng 1/2024, tất cả các nước trong nhóm 7 nền công nghiệp phát triển lớn nhất thế giới (G7), trừ Nhật Bản, đều bắt đầu hạ lãi suất từ các mức cao hậu đại dịch Covid-19. Trừ Nhật tăng lãi suất để chống lạm phát, các nền kinh tế khác đều nới lỏng chính sách để kích thích tăng trưởng kinh tế. G7 gồm Mỹ, Canada, Đức, Pháp, Italy, Nhật Bản và Vương quốc Anh.

“Mức tăng nợ toàn cầu trong nửa đầu năm nay tương đương với sự gia tăng đột biến trong nửa cuối năm 2020, khi phản ứng chính sách liên quan tới đại dịch Covid đã khiến nợ toàn cầu tăng lên mức chưa từng có trong lịch sử”, IIF cho biết trong báo cáo được công bố hàng quý.

Về tỷ lệ nợ trên GDP, Canada, Trung Quốc, Saudi Arabia và Ba Lan ghi nhận mức tăng mạnh nhất. Tỷ lệ này giảm ở Ireland, Nhật Bản và Na Uy.

Nhìn chung, tỷ lệ nợ trên GDP toàn cầu tiếp tục giảm chậm so với các quý trước, duy trì ở trên mức 324%. Tuy nhiên, tỷ lệ này tại các nền kinh tế mới nổi là 242,4% - một mức kỷ lục mới.

Tổng nợ của các thị trường mới nổi tăng 3,4 nghìn tỷ USD trong quý 2 lên mức cao kỷ lục trên 109 nghìn tỷ USD.

“Chi tiêu quân sự tăng cao sẽ gây áp lực lên bảng cân đối tài chính của các chính phủ trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị ngày càng leo thang. Tổng nợ gia tăng chủ yếu do nợ công tăng, đặc biệt tăng mạnh tại G7 và Trung Quốc”, ông Emre Tiftik, Giám đốc Bộ phận Nghiên cứu Bền vững của IIF, nhận xét.

Ông Tiftik cho biết phản ứng của thị trường trái phiếu tại các nền kinh tế phát biển mạnh hơn khi lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm tại các nước G7 gần chạm ngưỡng cao nhất kể từ năm 2011.

IIF cảnh báo căng thẳng tài chính có thể gia tăng tại một số quốc gia như Nhật Bản, Đức và Pháp, đồng thời kêu gọi các nhà đầu tư trái phiếu thận trọng, đặc biệt là “nhóm giám sát trái phiếu” (bond vigilantes). Đây là nhóm nhà dầu tư có khả năng tác động đến giá và lợi suất trái phiếu thông qua việc mua hoặc bán tháo trái phiếu dựa trên đánh giá của mình về rủi ro nợ công của các chính phủ.

“Dù tỷ lệ nợ công trong tổng nợ tăng mạnh ở các thị trường mới nổi nửa đầu năm nay, đặc biệt ở Chile và Trung Quốc, nhà đầu tư tại các thị trường phát triển lại phản ứng quyết liệt hơn”, báo cáo của IIF chỉ ra.

Báo cáo cũng chỉ ra mối lo ngại về tình trạng nợ tại Mỹ khi nợ ngắn hạn chiếm khoảng 20% tổng nợ và chiếm 80% lượng phát hành trái phiếu kho bạc.

“Sự phụ thuộc vào nợ ngắn hạn có thể làm tăng áp lực chính trị với các ngân hàng trung ương trong việc duy trì lãi suất ở mức thấp, từ đó ảnh hưởng tới sự độc lập của các tổ chức này trong công tác điều hành chính sách tiền tệ”, IIF cảnh báo.

Đức Anh