Nỗi lo cạn pin thời EV

Đây là tâm lý lo lắng xe cạn pin trước khi đến đích cuối hay trạm sạc, khiến chủ phương tiện kẹt lại giữa đường – có thể ở nơi hoang vắng. Bất kể quãng đường di chuyển của EV không ngừng cải thiện, công nghệ ngày càng tiên tiến, mạng lưới trạm sạc công cộng mở rộng, nhưng đây vẫn là rào cản tâm lý đáng kể ngăn cản nỗ lực chuyển đổi sang phương tiện xanh.

Nỗi lo cạn pin là rào cản tâm lý đáng kể ngăn cản nỗ lực chuyển đổi sang phương tiện xanh - Ảnh: Canva

Hiểu về nỗi lo cạn pin

Lúc EV mới xuất hiện, quãng đường di chuyển hạn chế và mạng lưới trạm sạc thưa thớt khiến hành trình dài trở nên khó khăn, đòi hỏi phải lên kế hoạch tỉ mỉ. Vì người lái thấy lo lắng không biết có thể đến đích mà xe còn pin hay không nên thuật ngữ “nỗi lo cạn pin” đồng nghĩa với trải nghiệm lái EV.

Hơn 1 thập kỷ trôi qua, nỗi lo này dần trở thành một vấn đề không còn quá đáng lo ngại nữa. Hầu hết xe điện hiện tại đều di chuyển được quãng đường đáng tin cậy, hệ thống định vị cũng thông báo cho người lái vị trí trạm sạc lân cận. Nhiều nghiên cứu chỉ ra khi người lái xe quen thuộc với khả năng của xe thì nỗi lo cạn pin có xu hướng giảm bớt.

Nhưng người di chuyển đường dài hoặc di chuyển ở khu vực ít trạm sạc vẫn rất lo lắng. Người mua EV tiềm năng vốn quen sự tiện lợi của xe động cơ đốt trong cùng các trạm xăng hiện diện rộng khắp vẫn xem quãng đường di chuyển là trở ngại đáng kể.

Vai trò của hạ tầng sạc

Mở rộng hạ tầng sạc công cộng là cách quan trọng để xoa dịu nỗi lo cạn pin ở cả chủ xe điện lẫn người mua tiềm năng.

Ví dụ, châu Âu tính đến cuối năm 2023 có khoảng 632.000 trạm sạc công cộng. Tuy nhiên ước tính đến năm 2030 cần có 3,5 - 8,8 triệu trạm, để đạt mục tiêu Ủy ban châu Âu kêu gọi lắp đặt 410.000 trạm mới mỗi năm. Trong giai đoạn 2017 - 2023 hạ tầng sạc chỉ tăng gấp 6 lần, trong khi doanh số EV tăng gấp 18 lần. Hiện chỉ có 13,5% số trạm trên lãnh thổ lục địa già cung cấp giải pháp sạc nhanh. Sự chậm trễ trong cấp phép và kết nối lưới điện đang làm chậm quá trình phát triển hạ tầng.

Tiến bộ công nghệ

Bên cạnh cơ sở hạ tầng, tiến bộ công nghệ cũng góp phần nâng cao lòng tin với EV. Nhiều đơn vị đang tập trung cải tiến pin – thành phần quan trọng nhất của xe điện. Pin cực dương silicon hay pin lithium-sulfur hứa hẹn tăng đáng kể khả năng lưu trữ năng lượng với chi phí thấp hơn.

Pin lithium-ion truyền thống cũng đang được cải tiến, trong đó pin LFP đang được chú ý nhờ hiệu quả về mặt chi phí. Pin thể rắn trong quá trình phát triển hứa hẹn sẽ cách mạng hóa xe điện bằng cách cung cấp mật độ năng lượng cao hơn, thời gian sạc nhanh hơn và an toàn hơn so với pin lithium-ion.

Ở lĩnh vực vật liệu tiên tiến, graphene và ống nano carbon hứa hẹn đem lại khả năng sạc siêu nhanh lẫn quãng đường di chuyển xa hơn. Các nhà sản xuất đang cân nhắc dùng natri, kẽm như lựa chọn thay thế an toàn và rẻ hơn lithium. Khả năng sạc nhanh trở thành trọng tâm do có thể góp phần thúc đẩy nỗ lực chuyển đổi sang phương tiện xanh.

Tối đa hóa quãng đường di chuyển

Một trong những cách xoa dịu nỗi lo cạn pin hiệu quả là lắp đặt bộ sạc tại nhà, cho phép chủ phương tiện rời nhà với pin đầy mà lại chẳng cần phụ thuộc trạm sạc công cộng.

Với người thường xuyên di chuyển xa, làm quen với mạng lưới sạc và có ứng dụng hiển thị tình trạng khả dụng của trạm sạc theo thời gian thực có thể giúp giảm bớt lo lắng.

Một điểm khác biệt đáng chú ý giữa EV với xe động cơ đốt trong là phanh tái tạo. Khi người lái nhấc chân bàn đạp ga, động năng được tạo ra thay vì bị lãng phí dưới dạng nhiệt độ thì sẽ được chuyển đổi trở lại thành điện năng để sạc pin. Tránh tăng tốc đột ngột, sử dụng phanh tái tạo và duy trì tốc độ vừa phải cũng giúp kéo dài tuổi thọ pin.

Nhiều EV hiện nay có chế độ tiết kiệm điện (eco mode) giúp tối ưu hóa quãng đường di chuyển, không những vậy nhà sản xuất còn tích hợp cả công cụ dự đoán. Loạt hệ thống này xem xét các yếu tố như thói quen lái xe, địa hình, thời tiết để đưa ra ước tính quãng đường di chuyển chính xác hơn.

Khi công nghệ pin tiếp tục phát triển và hạ tầng sạc mở rộng, nỗi lo cạn pin có thể không còn nữa.

Cẩm Bình