Nông dân Mỹ hứng đòn của Trung Quốc

Trung Quốc tuyên bố ngưng mua nông sản Mỹ để trả đũa kế hoạch của Mỹ áp vòng áp thuế mới 10% lên 300 tỉ đô la hàng hóa Trung Quốc bắt đầu từ tháng 9. Nhiều nông dân Mỹ, đặc biệt là những người trồng đậu nành, đang rất lo lắng trước diễn biến mới này. Ảnh: AP

Hôm 6-8, Bộ Thương mại Trung Quốc ra tuyên bố cho biết các công ty Trung Quốc đã ngưng mua nông sản Mỹ để trả đũa vòng áp thuế mới 10% lên 300 tỉ đô la hàng hóa Trung Quốc, bắt đầu từ tháng 9, vừa được Tổng thống Donald Trump thông báo hôm 1-8.

Bộ Thương mại Trung Quốc cũng cho biết sẽ không loại trừ khả năng áp thuế mới đối với hàng hóa nông sản Mỹ được các công ty Trung Quốc đặt mua sau ngày 3-8.

Diễn biến này đang khiến nông dân Mỹ lo lắng. “Điều này giống như đóng thêm một chiếc đinh vào cỗ quan tài”, Tyler Stafslien, một nông dân trồng đậu nành ở bang Bắc Dakota (Mỹ) nói. Stafslien cho rằng người đóng thuế Mỹ có thể phải đóng góp thêm một đợt trợ cấp cho các nông dân chịu thiệt hại vì chiến tranh thương mại nữa, nếu không nông dân trên cả nước sẽ chịu tổn thất nặng nề.

Hồi đầu tháng 7, chính quyền Tổng thống Donald Trump thông báo sẽ trợ cấp thêm 16 tỉ đô la cho những nông dân bị thiệt hại vì chiến tranh thương mại. Stafslien nói đây là minh chứng cho thấy chính quyền biết rõ cuộc chiến thuế đang gây thiệt hại tài chính cho các nông dân và vùng nông thôn nước Mỹ. Ông cho răng, dù các nông dân Mỹ đang nhận hàng tỉ đô la tiền hỗ trợ từ Bộ Nông nghiệp Mỹ, nhưng các khoản này chỉ giống như “những chiếc băng gạc cứu thương” tạm thời.

Stafslien thất vọng vì Mỹ và Trung Quốc không đạt được thỏa thuận thương mại, khiến các nông dân Mỹ đánh mất thị trường xuất khẩu lớn Trung Quốc.

“Là những nông dân, chúng tôi đã phát triển thị trường xuất khẩu với Trung Quốc. Chúng tôi cần các đối tác thương mại... Tôi nghĩ có nhiều phương án ứng phó với Trung Quốc hơn là chiến thuật tấn công tổng lực hiện nay”, Stafslien nói.

Zippy Duvall, Chủ tịch Liên đoàn Nông trại Mỹ, cho biết tổn thương đang lan rộng ra ngành nông nghiệp của cả nước.

Ông nói: “Thông báo ngừng mua nông sản Mỹ của Trung Quốc là một đòn giáng nặng nề đối với hàng ngàn nông dân và chủ trang trại vốn đang vật lộn với nhiều khó khăn”.

Michelle Ziesch, một nông dân nuôi bò, trồng bắp và đậu nành ở bang Bắc Dakota, cũng tỏ ra thất vọng trước diễn biến mới của chiến tranh thương mại.

Bà nói: “Chúng tôi đang hy vọng đàm phán thương mại sẽ tiếp tục và sẽ đạt được một số tiến triển. Vậy nên, động thái ngưng mua nông sản của Trung Quốc là một bước thụt lùi lớn”.

Hồi tháng 5-2019, giá đậu nành Mỹ đã chạm mức thấp nhất trong một thập kỷ, xuống dưới 8 đô la Mỹ/ bushel (đơn vị đo lường thể tích khoảng 36 lít). Bà Ziesch nói rằng đến một lúc nào đó, các nông dân Mỹ buộc phải bán đậu nành dù lỗ vì họ cần tiền để trả nợ.

Trong năm qua, Trung Quốc đã tăng mua đậu nành từ các nước như Argentina và Brazil để giảm phụ thuộc nguồn cung vào Mỹ.

Trung Quốc gần như ngừng mua đậu nành Mỹ vào năm ngoái sau khi hai bên lao vào cuộc chiến áp thuế nhằm vào hàng hóa của nhau. Điều này khiến các nông dân trồng đậu nành ở Mỹ mất nhiều đơn hàng. Hãng xếp hạng tín dụng quốc tế S&P Global dự báo xuất khẩu đậu nành của Argentina và Brazil sẽ tiếp tục tăng trong vụ mùa tiếp theo, trong khi đó, xuất khẩu đậu nành Mỹ sẽ giảm.

Năm ngoái, Trung Quốc nhập khẩu tổng cộng 9,1 tỉ đô la nông sản Mỹ, chủ yếu là đậu nành, sữa, cao lương và thịt heo. Con số này giảm mạnh so với mức 19,5 tỉ đô la vào năm 2017.

Hồi tháng 4-2019, hãng tin Bloomberg cho biết trong quí 1-2019, thu nhập của nông dân Mỹ giảm mạnh nhất trong gần ba năm qua chủ yếu do các tác động của chiến tranh thương mại.

Giá thịt heo ở Mỹ cũng đang giảm do Trung Quốc không mua mạnh như dự báo. Thậm chí, dữ liệu của Bộ Nông nghiệp Mỹ hồi tuần trước cho thấy Trung Quốc đã hủy các đơn hàng mua 14.700 tấn thịt heo Mỹ ngay trước khi quan chức thương mại của hai nước nối lại đàm phán ở Thượng Hải. Hội đồng các nhà sản xuất thịt heo quốc gia Mỹ cho biết họ muốn thấy chiến tranh thương mại kết thúc sớm để tận dụng cơ hội kinh doanh lịch sử, khi dịch tả heo châu Phi khiến sản lượng thịt heo ở Trung Quốc sụt giảm mạnh và kéo tăng nhu cầu nhập khẩu. Hiện tại, Trung Quốc chủ yếu đang tăng mua thịt heo từ Liên hiệp châu Âu và Brazil.

Khánh Lan