'Nút thắt' trong giải phóng mặt bằng

Sau một thời gian triển khai, Dự án nâng cấp, cải tạo Tỉnh lộ 160 đoạn Quốc lộ 279 đi Xuân Thượng (Km 41 - Km 63) huyện Bảo Yên (cũ), nay là xã Xuân Hòa, tỉnh Lào Cai (sau đây gọi là Dự án nâng cấp, cải tạo Tỉnh lộ 160) đang đối mặt với những thách thức lớn về tiến độ. Nguyên nhân chính là công tác giải phóng mặt bằng tại đoạn Km 41 - Km 52 và tuyến nhánh đi cầu Bến Chuân thuộc địa phận xã Xuân Hòa đang gặp phải những vướng mắc.

Dự án nâng cấp, cải tạo Tỉnh lộ 160 mang theo kỳ vọng lớn về việc thay đổi diện mạo hạ tầng giao thông, tạo đòn bẩy cho sự phát triển kinh tế - xã hội của cả một vùng.

Dự án có tổng mức đầu tư 138 tỷ đồng, chủ đầu tư là Ban Quản lý Dự án các công trình giao thông tỉnh Lào Cai.

Các đơn vị thi công gồm: Công ty TNHH Vũ Thành, Công ty Cổ phần 873 - Xây dựng công trình giao thông, Công ty Cổ phần Xây dựng và Kiểm định Lào Cai. Thời gian thực hiện dự án 2022 - 2025.

Có thể thấy, Dự án nâng cấp, cải tạo Tỉnh lộ 160 không chỉ đơn thuần là xây dựng một tuyến đường, mà còn mở ra cánh cửa kết nối, giao thương và nâng cao chất lượng cuộc sống cho hàng nghìn người dân. Tuy nhiên, hiện trạng tuyến Tỉnh lộ 160, đoạn đi qua xã Xuân Hòa là một hình ảnh đối lập hoàn toàn so với tầm nhìn ban đầu của dự án. Thay vì một tuyến đường nhựa bằng phẳng, người dân nơi đây đang phải đối mặt với một công trường ngổn ngang, dang dở, trở thành một trong những nỗi ám ảnh thường nhật.

Nỗi niềm của ông Thường không phải là cá biệt, đó là tiếng lòng chung của hàng trăm hộ dân sinh sống trên địa bàn xã Xuân Hòa và khu vực lân cận. Sự mỏi mòn chờ đợi không chỉ dừng lại ở vấn đề đi lại, mà còn ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh, buôn bán và sinh hoạt chung của cả cộng đồng.

Theo Ban Quản lý Dự án các công trình giao thông tỉnh Lào Cai, hiện tại khối lượng công trình vẫn ở mức thấp so với kỳ vọng. Cụ thể, gói thầu do liên danh Công ty TNHH Vũ Thành, Công ty Cổ phần 873 - Xây dựng công trình giao thông, Công ty Cổ phần Xây dựng và Kiểm định Lào Cai thi công đạt 34,8% giá trị hợp đồng; gói thầu do Công ty TNHH Vũ Thành thi công đạt 16% giá trị hợp đồng; gói thầu do Công ty Cổ phần 873 - Xây dựng công trình giao thông thi công đạt 31,8% giá trị hợp đồng; gói thầu do Công ty Cổ phần Xây dựng và Kiểm định Lào Cai thi công đạt 83,5% giá trị hợp đồng.

Vừa qua chủ đầu tư đã đề nghị UBND tỉnh cho phép gia hạn thời gian thực hiện hợp đồng đến ngày 31/12/2025. Phân tích sâu hơn về nguyên nhân, các bên liên quan đều chỉ ra “nút thắt” lớn nhất nằm ở công tác giải phóng mặt bằng tại xã Xuân Hòa.

Ông Vũ Hồng Quỳnh, Phó Chủ tịch UBND xã Xuân Hòa cho biết: Đến nay, công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng đã thực hiện được cho 192/301 hộ. Số còn lại chưa thực hiện công tác phê duyệt phương án, chi trả kinh phí và thông báo thu hồi đất. Nguyên nhân chính là do liên quan đến những vấn đề phức tạp như tranh chấp đất đai, phân chia tài sản và chồng lấn đất giữa các hộ dân. Chính quyền địa phương đang phối hợp trực tiếp với các ban, ngành liên quan tổ chức nhiều cuộc họp, phân tích đánh giá kỹ lưỡng từng trường hợp hộ gia đình. Mục tiêu là tìm ra căn cứ pháp lý, từ đó làm cơ sở tuyên truyền, vận động người dân, thuyết phục họ vì lợi ích chung.

Trong bối cảnh khó khăn chung, vẫn có những điểm sáng, những tấm gương về sự đồng thuận, chung tay vì sự phát triển của quê hương. Điển hình là gia đình ông Đào Ngọc Hùng ở thôn Mai Thượng, xã Xuân Hòa. Gia đình ông Hùng nằm ở khu vực thấp nhất của tuyến đường, nơi chịu ảnh hưởng nặng nề từ tình trạng lầy lội, ngập nước. Nhưng thay vì than phiền, ông Hùng đã thể hiện sự đồng lòng tuyệt đối với chủ trương của Nhà nước.

Được biết, trước mắt để giải quyết tình trạng lầy lội, thoát nước từ đường ra suối, gia đình ông Hùng đã tự nguyện hiến một phần đất vườn để đơn vị thi công đào rãnh. Hành động này không chỉ giúp giảm bớt khó khăn cho người dân xung quanh mà còn thể hiện tinh thần trách nhiệm cao, đặt lợi ích chung lên trên lợi ích riêng.

Hành động của gia đình ông Hùng đã trở thành một hình mẫu, một nguồn cảm hứng để chính quyền địa phương dùng làm ví dụ trong công tác vận động các hộ dân khác. Nó cho thấy, dù vướng mắc có phức tạp đến đâu, nhưng khi người dân hiểu rõ về tầm quan trọng của dự án, họ sẵn sàng chung tay, góp sức.

Trước thực trạng vướng mắc của dự án, ông Nguyễn Thành Trung, Phó Trưởng phòng Dự án 1, Ban Quản lý Dự án các công trình giao thông tỉnh đã đưa ra những cam kết và giải pháp cụ thể.

Ông Trung khẳng định: Chúng tôi đang phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương xã Xuân Hòa và các cơ quan liên quan tiến hành giải phóng mặt bằng theo từng đoạn. Chỗ nào có mặt bằng sạch, chúng tôi sẽ triển khai thi công ngay. Phấn đấu đến 31/12/2025 sẽ hoàn thành dự án và đưa vào sử dụng.

Ngoài vướng mắc liên quan đến vấn đề giải phóng mặt bằng, mùa mưa cũng là một yếu tố khách quan cản trở tiến độ dự án. Ông Trung cho biết thêm: Hiện tại đang vào mùa mưa, nên các nhà thầu chưa thể huy động đầy đủ máy móc triển khai thi công. Khi hết mùa mưa và có mặt bằng sạch theo từng đoạn, chúng tôi sẽ yêu cầu các đơn vị thi công tập trung đầy đủ máy móc, nhân lực. Nếu cần thiết, chúng tôi sẽ bổ sung thêm nhà thầu phụ để đảm bảo tiến độ. Đây là những cam kết đầy quyết tâm. Tuy nhiên, chìa khóa để hiện thực hóa những cam kết này vẫn nằm ở sự phối hợp đồng bộ và hiệu quả giữa các bên, đặc biệt là việc giải quyết dứt điểm các vướng mắc về giải phóng mặt bằng.

Hy vọng rằng, với những nỗ lực hiện có và sự đồng lòng của người dân, những vướng mắc sẽ sớm được tháo gỡ. Khi đó, tuyến Tỉnh lộ 160 sẽ không còn là “con đường mòn mỏi”, mà sẽ trở thành biểu tượng của sự phát triển, của ý chí và sự đồng thuận, giúp việc đi lại của người dân được thuận lợi, an toàn hơn.

Nguyễn Tất Đạt