Ông Nguyễn Trọng Nghĩa: Chi giáo dục ĐH cần đạt ít nhất 3% tổng chi ngân sách

Phát biểu tại hội thảo khoa học quốc gia về Hiện đại hóa, nâng tầm giáo dục đại học Việt Nam sáng 24/10, ông Nguyễn Trọng Nghĩa cho biết Nghị quyết số 71-NQ/TW xác định rõ quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp đột phá phát triển giáo dục, đào tạo. Theo ông, cần tuyên truyền, quán triệt Nghị quyết 71 để tạo chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức và hành động của toàn hệ thống chính trị, đặc biệt ở các cơ sở giáo dục đại học.

Các cấp ủy, cơ quan và đơn vị trong ngành cần nắm vững quan điểm, mục tiêu và giải pháp cốt lõi mà nghị quyết đề ra, từ đó triển khai “đúng, trúng, sáng tạo và hiệu quả”.

Ông Nguyễn Trọng Nghĩa, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương. Ảnh: ĐHQG TPHCM

Ông Nghĩa nhấn mạnh việc hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách đặc thù và khung chiến lược phát triển giáo dục đại học, trong đó chi cho giáo dục đại học cần đạt ít nhất 3% tổng chi ngân sách nhà nước.

Ngoài ra, cần thúc đẩy mô hình đại học nghiên cứu, đổi mới sáng tạo, công nghệ thế hệ mới, đại học bền vững; triển khai hiệu quả hợp tác nhà nước - nhà trường - doanh nghiệp; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với phân bổ nguồn lực và bảo đảm quyền tự chủ toàn diện cho các cơ sở giáo dục đại học.

“Quản trị đại học phải tinh gọn, thống nhất, hiệu quả, xác định rõ vai trò lãnh đạo toàn diện của Cấp ủy Đảng, cơ chế vận hành khi Bí thư cấp ủy kiêm người đứng đầu cơ sở giáo dục đại học và không tổ chức hội đồng trường tại các cơ sở công lập, trừ trường có thỏa thuận quốc tế”, ông Nghĩa nói.

Ông đề nghị đổi mới mạnh mẽ chương trình đào tạo theo hướng “chuẩn hóa, hiện đại hóa, dân chủ hóa, xã hội hóa và hội nhập quốc tế”; chú trọng giáo dục toàn diện đức, trí, thể, mỹ, lan tỏa hệ giá trị quốc gia, văn hóa, gia đình và con người Việt Nam thời đại mới.

Cần đánh giá thực chất năng lực người học, kiểm soát chặt chuẩn đầu vào - đầu ra, đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và xây dựng Chương trình mục tiêu quốc gia về hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục giai đoạn 2026-2035, ưu tiên đầu tư cho giáo dục đại học.

Bên cạnh đó, cần phát triển đội ngũ giảng viên, nghiên cứu viên, chuyên gia, nhà khoa học, cán bộ quản lý đủ năng lực, phẩm chất, uy tín, đáp ứng yêu cầu hiện đại hóa. Phát huy cơ chế tự chủ để có chính sách đãi ngộ cạnh tranh, thu hút nhân tài trong và ngoài nước; xây dựng môi trường giáo dục dân chủ, đoàn kết, kỷ cương, đề cao nghiên cứu và đổi mới sáng tạo; quan tâm đào tạo thế hệ trí thức, nhà khoa học trẻ kế cận.

Cuối cùng, ông Nghĩa khẳng định cần đẩy mạnh hợp tác, hội nhập quốc tế sâu rộng trong giáo dục đại học, đặc biệt ở các lĩnh vực trọng điểm và công nghệ mới nổi. Việc áp dụng tiêu chuẩn quốc tế cần phù hợp điều kiện Việt Nam; khuyến khích hợp tác, liên kết đào tạo theo mô hình giáo dục số, xuyên biên giới, tăng cường giảng dạy tiếng Việt, lan tỏa giá trị văn hóa, truyền thống dân tộc đến người Việt Nam ở nước ngoài và bạn bè quốc tế.

Lê Huyền