OpenAI lên kế hoạch kinh doanh 5 năm để chi 1.000 tỉ USD cho AI hàng đầu thế giới

Theo nhiều nguồn tin của FT, OpenAI đang lên kế hoạch ký kết các thỏa thuận phục vụ chính phủ và doanh nghiệp thông qua những sản phẩm tùy chỉnh, đồng thời tăng doanh thu từ các công cụ mua sắm mới, dịch vụ tạo video Sora và tác tử AI (trí tuệ nhân tạo).

Những nguồn tin này cho biết OpenAI đang xem xét các phương án sáng tạo để huy động thêm nguồn vốn vay mới nhằm xây dựng cơ sở hạ tầng AI, đồng thời cân nhắc trở thành nhà cung cấp tài nguyên điện toán thông qua dự án trung tâm dữ liệu Stargate trị giá 500 tỉ USD.

OpenAI đang xem xét cách khai thác lợi nhuận từ tài sản trí tuệ của mình bằng việc phát triển hạ tầng AI mới, mở rộng sang mảng quảng cáo trực tuyến và lên kế hoạch ra mắt các sản phẩm phần cứng tiêu dùng, gồm cả hợp tác với Jony Ive (cựu giám đốc thiết kế của Apple) để phát triển một thiết bị AI. Jony Ive chính là huyền thoại thiết kế iPhone và iPad.

Những kế hoạch đầy tham vọng này cần được hiện thực hóa nếu OpenAI muốn đáp ứng các nghĩa vụ tài chính vì cam kết chi tiêu vượt xa doanh thu hiện có. Trong tháng 9 và 10, Sam Altman (Giám đốc điều hành OpenAI) đã cam kết mua hơn 26 gigawatt công suất điện toán từ Oracle, Nvidia, AMD và Broadcom, với tổng chi phí ước tính vượt quá 1.000 tỉ USD, theo trang FT.

Sam Altman đã cam kết mua hơn 26 gigawatt công suất tính toán từ các hãng công nghệ khác, với tổng chi phí ước tính vượt quá 1.000 tỉ USD - Ảnh: FT

Khả năng chi trả cho khoản chi phí khổng lồ này đang ngày càng trở thành mối lo của toàn bộ nền kinh tế. Một số tập đoàn giá trị nhất nước Mỹ hiện phụ thuộc vào OpenAI để thực hiện các hợp đồng lớn và duy trì nhu cầu thị trường, làm dấy lên lo ngại về một “bong bóng tài chính” do AI.

Một lãnh đạo cấp cao của OpenAI nói với FT: “Nhà đầu tư mong đợi bạn có một kế hoạch 5 năm”, nhưng thừa nhận rằng “hiện tại vẫn còn nhiều điều mơ hồ ở phía trước, và khi đến gần hơn, mọi thứ sẽ dần trở nên rõ ràng”.

Kế hoạch kiếm nguồn thu mới khi chỉ 5% trong hơn 800 triệu người dùng ChatGPT có trả phí

OpenAI hiện ghi nhận khoảng 13 tỉ USD doanh thu định kỳ hằng năm, trong đó 70% đến từ người dùng ChatGPT, với giá thuê bao tiêu chuẩn 20 USD/tháng, theo các nguồn tin am hiểu tình hình tài chính của công ty.

ChatGPT có hơn 800 triệu người dùng thường xuyên, nhưng chỉ 5% trong số đó là thuê bao trả phí - con số mà OpenAI muốn nhân đôi, theo lãnh đạo cấp cao nói trên. Công ty khởi nghiệp AI Mỹ đã triển khai gói ChatGPT Go giá rẻ hơn cho người dùng tại Ấn Độ, Indonesia, Việt Nam và 15 quốc gia châu Á nữa, đồng thời có kế hoạch làm điều tương tự tại Brazil cùng các thị trường khác.

ChatGPT Go khả dụng ở 18 nước châu Á, gồm cả Việt Nam - Ảnh: Internet

OpenAI sẽ được hưởng phần trăm hoa hồng từ các giao dịch mua sắm được thực hiện qua tính năng thanh toán mới của ChatGPT, đồng thời đang xem xét chèn quảng cáo vào các sản phẩm AI của mình.

Tuần trước, Sam Altman cho biết ông thích cách Instagram thực hiện quảng cáo cá nhân hóa: “Có thể chúng tôi sẽ học hỏi điều gì đó từ đó, nhưng tiếp cận quảng cáo với sự thận trọng cao”.

Các thỏa thuận hợp tác gần đây giữa OpenAI với AMD và Nvidia gồm cả việc chia sẻ “chuyên môn kỹ thuật” để cải thiện phần cứng AI, chẳng hạn thiết kế chip và trung tâm dữ liệu. Một giám đốc của OpenAI so sánh kế hoạch này với việc Jeff Bezos tạo ra Amazon Web Services (nền tảng đám mây số 1 thế giới) dựa trên kinh nghiệm kỹ thuật từ vận hành Amazon.

Lỗ khoảng 8 tỉ USD trong nửa đầu năm 2025

Theo một nguồn tin, OpenAI lỗ khoảng 8 tỉ USD trong nửa đầu năm 2025 dù doanh thu đã tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm trước.

Các đối tác của OpenAI như Oracle đang chịu chi phí ban đầu cho việc xây dựng hạ tầng. OpenAI hy vọng khi công ty phát triển lớn hơn, họ sẽ kiếm đủ tiền để dần trả lại những chi phí đó như một phần chi tiêu vận hành trong tương lai.

Một lãnh đạo cấp cao cho biết chiến lược của OpenAI là “tận dụng bảng cân đối kế toán của người khác”, tức dùng nguồn vốn và khả năng tài chính của đối tác, để có thời gian phát triển hoạt động kinh doanh riêng mình.

Greg Brockman, Chủ tịch OpenAI, nói những khoản chi tiêu lớn gần đây của công ty sẽ tự mang lại hiệu quả về lâu dài: “Nếu chúng tôi có lượng sức mạnh điện toán gấp 10 lần hiện nay, tôi không chắc doanh thu sẽ tăng gấp 10, nhưng cũng không cách xa con số đó đâu”.

Nếu OpenAI tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ, các lãnh đạo công ty tin rằng họ có thể tiếp tục huy động vốn từ nhà đầu tư. Ngoài ra, OpenAI có thể lựa chọn ưu tiên hòa vốn, dù Sam Altman tuần trước nói rằng việc công ty có lãi “không nằm trong top 10 mối bận tâm của ông”.

OpenAI cũng dự đoán chi phí điện toán sẽ giảm mạnh nhờ sự cạnh tranh giữa các nhà cung cấp và tiến bộ kỹ thuật trong công nghệ.

Các hợp đồng của OpenAI với AMD và Nvidia được sắp xếp theo hình thức thanh toán theo giai đoạn, nghĩa là “cha đẻ ChatGPT” chỉ trả tiền khi công suất điện toán mới được đưa vào hoạt động. Tuy nhiên để đạt được 20 gigawatt công suất, OpenAI sẽ cần lượng điện tương đương 20 lò phản ứng hạt nhân, khiến các nhà phân tích hoài nghi liệu một công ty đơn lẻ có thể cần nhiều điện như vậy không.

Khoảng 2/3 chi phí (trong hơn 1.000 tỉ USD) để phát triển năng lực điện toán mới được OpenAI dùng cho việc mua chip. OpenAI hy vọng sẽ thúc đẩy thị trường tài chính cho ngành chip bằng cách tạo ra nhu cầu khổng lồ và ký kết những hợp đồng sáng tạo, chẳng hạn thỏa thuận với Nvidia và AMD.

Các thỏa thuận này bị chỉ trích là có tính “vòng tròn”, ví dụ Nvidia đầu tư 100 tỉ USD vào OpenAI rồi OpenAI lại dùng phần lớn số tiền đó để mua chip của chính Nvidia. Tuy nhiên, một lãnh đạo cấp cao của OpenAI cho biết những thỏa thuận đó vẫn giúp công ty, vốn chưa đạt xếp hạng tín dụng đầu tư, có thể vay được nguồn vốn cần thiết để xây dựng hạ tầng AI khổng lồ.

Người này nói thêm rằng tín hiệu OpenAI gửi tới thị trường là: “Chúng tôi đủ năng lực tài chính để gánh khoản nợ này. Chúng tôi đang hợp tác với nhiều bên để tìm ra những cách huy động vốn sáng tạo”.

“Mọi người không nên nghĩ họ là những kẻ tiêu tiền liều lĩnh, ký nợ khắp nơi. Dù nhìn bề ngoài có vẻ như vậy, nhưng thực tế đây là chiến lược có tính toán kỹ lưỡng, được hậu thuẫn bởi công nghệ, sản phẩm, kế hoạch kinh doanh và tầm nhìn rõ ràng”, theo một người từng tư vấn cho OpenAI về các thương vụ.

Sam Altman khiến nhiều CEO nể sợ

Tốc độ phát triển của OpenAI khiến một số giám đốc điều hành công nghệ phải kinh ngạc, trong khi những người khác lại cảm thấy bất an.

“Sam Altman là một trong những nhà sáng lập tham vọng nhất hiện nay. Anh ấy hiểu rằng những thay đổi nền tảng này diễn ra mỗi thập kỷ hoặc hai thập kỷ một lần. Đây có lẽ sẽ là sự thay đổi lớn nhất mà chúng ta từng thấy trong lĩnh vực công nghệ”, Aaron Levie, Giám đốc điều hành công ty lưu trữ đám mây Box, nhận xét, đồng thời ví cơn bùng nổ AI hiện nay giống thời kỳ sơ khai của internet và điện toán di động.

Aaron Levie và nhiều lãnh đạo công nghệ khác theo dõi Sam Altman chia sẻ rằng cần duy trì động lực không ngừng để thành công trong kinh doanh. Tuy nhiên, cường độ hoạt động của Sam Altman là điều hiếm thấy theo tiêu chuẩn trong giới startup (công ty khởi nghiệp), với một số người gọi đó là táo bạo và những người khác cho là liều lĩnh.

“Tôi không thể tưởng tượng nổi OpenAI đang vận hành với tốc độ như thế nào. Chưa từng có tiền lệ như vậy”, theo Joel Milne, CEO AutoUnify - startup chuyên phát triển ứng dụng thương mại AI cho đại lý, sàn giao dịch và các nhà cung cấp trong ngành ô tô.

Bipul Sinha, Giám đốc điều hành kiêm đồng sáng lập công ty an ninh mạng Rubrik, nói việc Sam Altman tăng tốc tối đa là hoàn toàn hợp lý bởi AI đang phát triển với tốc độ phi thường. “Bạn phải chạy thật nhanh để nắm bắt cơ hội. AI là một hiện tượng, đang đi theo quỹ đạo siêu tăng trưởng”, ông nhận định.

Ross Finman, Giám đốc điều hành Augmodo - startup sản xuất thẻ nhân viên thông minh tích hợp camera 3D và công nghệ AI cho ngành bán lẻ, cho rằng việc Sam Altman liên tiếp đưa ra các thông báo lớn vài tuần là chiến lược khôn ngoan.

“Mỗi thông báo riêng lẻ có thể không gây tiếng vang lớn, nhưng khi cộng lại, chúng tạo hiệu ứng mạng lưới lan tỏa mạnh mẽ, bao trùm nhiều ngành”, Ross Finman nói. Giống Sam Altman, Ross Finman từng tham gia chương trình tăng tốc khởi nghiệp Y Combinator ở Thung lũng Silicon.

Sam Altman cũng được khen ngợi vì đảm bảo được nguồn sức mạnh điện toán cho OpenAI trong nhiều năm tới nhờ các thỏa thuận với AMD và Nvidia, theo Art Zeile - Giám đốc điều hành DHI Group, công ty mẹ hai nền tảng tuyển dụng Dice và ClearanceJobs.

“Anh ấy đang đa dạng hóa các trung tâm dữ liệu mà mình sẽ sử dụng trong tương lai. Nguyên tắc cơ bản của đàm phán là có nhiều nhà cung cấp để đạt mức giá tốt nhất”, Art Zeile nhấn mạnh.

Giữa cơn bão truyền thông, Sam Altman còn khéo léo củng cố thương hiệu cá nhân bằng cách mời công chúng dùng ứng dụng Sora để tạo video AI mô phỏng ông trong bất kỳ tình huống nào. Một số người hưởng ứng bằng cách làm video cho thấy giám đốc điều hành OpenAI đang ăn trộm hoặc hát rap!

Joshua March, Giám đốc điều hành startup dịch vụ tài chính AI Veritus Agent, nhận định đây là động thái thông minh để Sam Altman trở nên gần gũi và được yêu mến hơn. “Hầu hết công ty thành công hiện nay đều gắn liền với CEO có hình ảnh mạnh mẽ”, Joshua March nói.

Tuy nhiên, không phải tất cả lãnh đạo công nghệ đều ngưỡng mộ Sam Altman. Một số người cho rằng ông nên giảm tốc vì lý do an toàn cho người dùng, nhất là khi một số vụ kiện cáo buộc ChatGPT và các chatbot AI khác đã gây hại cho người dùng.

Hồi tháng 8, một gia đình kiện OpenAI tại tòa án bang California (Mỹ), cho rằng ChatGPT đã chủ động giúp con trai họ tìm hiểu phương pháp tự tử trong nhiều tháng, trước khi cậu bé tự kết liễu mạng sống vào ngày 11.4.

“OpenAI đang ‘di chuyển nhanh và phá vỡ mọi thứ’ chỉ để chạy theo doanh thu. Họ chưa làm đủ để đảm bảo an toàn”, theo Kate Doerksen, nhà sáng lập Sage Haven - startup cung cấp ứng dụng nhắn tin có yếu tố AI dành cho trẻ em.

Đáp lại, OpenAI đã triển khai tính năng cho phép cha mẹ kiểm soát con sử dụng ChatGPT trên web và thiết bị di động từ ngày 29.9.

Sơn Vân