Phân biệt hàng giả và hàng thật như thế nào?

Lực lượng quản lý thị trường kiểm tra các loại thực phẩm chức năng. Ảnh: Đinh Thùy - TTXVN

Liên tiếp khởi tố các vụ sản xuất, buôn bán hàng giả thực phẩm, hàng kém chất lượng

Chỉ trong nửa đầu tháng 10/2025, cơ quan công an trên cả nước liên tiếp phát hiện, khởi tố nhiều vụ án sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm, hàng tiêu dùng, với quy mô lớn, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và quyền lợi người tiêu dùng.

Tại Tp. Hồ Chí Minh, ngày 13/10, Phòng Cảnh sát Kinh tế khởi tố, bắt tạm giam Võ Thị Ngọc Ngân (biệt danh “Ngân 98”), người điều hành Công ty ZuBu, về tội “Sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm”. Từ năm 2021, Ngân cho sản xuất thực phẩm chức năng “viên rau củ Collagen” chứa chất cấm sibutramin và phenolphthalein, tiêu thụ trên toàn quốc, thu lợi hàng trăm tỷ đồng.

Tại Hà Nội, cùng ngày, Công an thành phố khởi tố Lê Văn Viết và đồng phạm vì hành vi sản xuất hàng trăm bình nước Lavie giả, sử dụng nước máy bơm trực tiếp vào bình nhựa thu gom, rồi dán tem nhãn Lavie để bán ra thị trường. Từ tháng 3 đến 10/2025, nhóm này đã tiêu thụ khoảng 20.000 bình nước giả.

Ngoài ra, lực lượng chức năng cũng vừa phanh phui đường dây sản xuất 3 triệu bình chữa cháy giả nhãn hiệu DRAGON, do Công ty Vietlink điều hành, thu lợi khoảng 1.000 tỷ đồng. Các mẫu giám định cho thấy không chứa hoạt chất chữa cháy, tiềm ẩn nguy cơ đặc biệt nghiêm trọng với an toàn phòng cháy, chữa cháy.

Một vụ án khác trên địa bản, Công an Thành phố Hà Nội đã khởi tố 4 bị can thuộc Công ty cổ phần thực phẩm HIDA vì hành vi “biến” thịt trâu Ấn Độ thành thịt bò Nhật Bản, sản xuất và tiêu thụ hơn 14 tấn thịt giả tại nhiều thành phố lớn.

Tại Hưng Yên, Công an tỉnh cũng khởi tố vụ án xảy ra tại Công ty TNHH thực phẩm GF Việt Nam, sản xuất và phân phối dầu ăn giả, kém chất lượng mang nhãn hiệu “Gold Max”, “Tamin Gold”, “ChiCa”. Cơ quan điều tra cảnh báo người dân không mua, không sử dụng các sản phẩm trên và yêu cầu ngừng kinh doanh toàn bộ mặt hàng vi phạm.

Những vụ việc trên cho thấy tình trạng sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng trong lĩnh vực thực phẩm và tiêu dùng đang diễn biến phức tạp, đòi hỏi cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm để bảo vệ sức khỏe và quyền lợi người dân.

Cảnh báo hàng giả, hàng nhái tràn lan: Cách nhận biết để bảo vệ người tiêu dùng

Hàng giả, hàng nhái đang trở thành vấn nạn nhức nhối khi len lỏi vào hầu hết các lĩnh vực đời sống. Từ thực phẩm, mỹ phẩm, thời trang đến thiết bị điện tử, nếu không cẩn trọng, người tiêu dùng rất dễ “tiền mất tật mang”. Việc trang bị kỹ năng nhận diện hàng thật – hàng giả vì thế trở nên vô cùng quan trọng.

Nhận diện hàng giả bằng mắt thường

Kiểm tra mã vạch:

Hầu hết sản phẩm tại Việt Nam đều có mã vạch theo chuẩn EAN gồm 13 chữ số. Người tiêu dùng có thể kiểm tra 3 số đầu để biết quốc gia sản xuất, sau đó đối chiếu tính hợp lệ bằng cách cộng tổng các chữ số theo quy tắc kiểm tra. Nếu tổng chia hết cho 10, mã vạch hợp lệ; ngược lại có thể là hàng giả.

Quan sát tem chống giả:

Tem chống giả phải còn nguyên vẹn, không bong tróc hay bị dán chồng. Nhiều sản phẩm hiện nay sử dụng tem QR code, người mua có thể quét để kiểm tra thông tin. Nếu không quét được hoặc trả về kết quả sai lệch, cần cảnh giác vì khả năng cao là hàng nhái.

Kiểm tra bao bì và cảm quan:

Bao bì hàng thật thường in sắc nét, có logo, mã vạch, hạn sử dụng và thông tin rõ ràng. Trong khi đó, hàng giả thường in mờ, sai chính tả hoặc thiếu thông tin.
Với thực phẩm, hàng thật có màu sắc tự nhiên, mùi đặc trưng; còn hàng giả dễ nhận thấy mùi hóa chất, màu bất thường. Với mỹ phẩm, hàng thật mịn, thấm nhanh; hàng giả thì nồng, lỏng và dễ gây kích ứng.

Cảnh giác với giá rẻ bất thường:

Một sản phẩm có giá rẻ hơn đáng kể so với thị trường chính hãng thường là dấu hiệu đáng nghi. Người tiêu dùng nên ưu tiên mua hàng tại đại lý, cửa hàng phân phối uy tín.

Cục An toàn thực phẩm hướng dẫn tra cứu sản phẩm thật

Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) khuyến cáo, người dân chỉ nên mua thực phẩm bảo vệ sức khỏe đã được cấp Giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm. Toàn bộ thông tin này được công khai trên:

- Trang web của Cục An toàn thực phẩm

- Cổng Dịch vụ công Bộ Y tế

- Cổng khai y tế quốc gia

Người dân có thể tra cứu trước khi mua để đảm bảo sản phẩm hợp pháp. Nhãn sản phẩm đạt chuẩn phải thể hiện đầy đủ: tên sản phẩm, hạn sử dụng, thành phần, hướng dẫn dùng, cảnh báo nguy cơ, cụm từ “Thực phẩm bảo vệ sức khỏe” và “Sản phẩm này không phải là thuốc, không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh”.

Cẩn trọng với quảng cáo sai sự thật

Cục An toàn Thực phẩm cũng cảnh báo tình trạng quảng cáo thực phẩm chức năng như thuốc chữa bệnh – hành vi vi phạm phổ biến trên mạng xã hội. Người dân cần tránh tin vào các nội dung có hình ảnh bác sĩ, nhân viên y tế giới thiệu sản phẩm hoặc hứa hẹn “uống là khỏi bệnh”.

Đặc biệt, trên website của Cục có chuyên mục “Công khai xử lý vi phạm”, nơi người tiêu dùng có thể kiểm tra sản phẩm, doanh nghiệp bị xử phạt để chủ động phòng tránh.

Việc nâng cao nhận thức và thói quen kiểm tra thông tin trước khi mua không chỉ giúp người dân tự bảo vệ mình, mà còn góp phần đẩy lùi vấn nạn hàng giả, hàng kém chất lượng đang ngày càng tinh vi trên thị trường.

An Ngọc (tổng hợp)/Bnews/vnanet.vn