Pháo tự hành K9 Thunder của Hàn Quốc và các biến thể có gì đặc biệt?

K9 là loại pháo tự hành 155mm bọc thép bánh xích do Cơ quan Phát triển Quốc phòng Hàn Quốc (ADD) cùng các doanh nghiệp tư nhân gồm Samsung Aerospace Industries, Kia Heavy Industry, Dongmyeong Heavy Industries và Poongsan Corporation thiết kế và phát triển cho Quân đội Hàn Quốc. Pháo hiện do Hanwha Aerospace sản xuất.

Cụ thể, năm 1989, Hàn Quốc bắt đầu nghiên cứu chế tạo pháo tự hành K9 nhằm bổ sung và thay thế pháo tự hành K55 155mm (biến thể phát triển lên từ M109 của Mỹ) để đối trọng với pháo tự hành M-1978 Koksan. Mục tiêu thiết kế: Tốc độ bắn nhanh, tầm bắn xa, độ chính xác cao, thời gian triển khai và thu hồi đội hình chiến đấu ngắn, hoạt động tốt trên địa hình đồi núi gồ ghề vùng phi quân sự.

Pháo tự hành K9 Thunder. Ảnh: Army Recognition

K9 Thunder có kết cấu hàn toàn khối, sử dụng 20.000kg thép MIL-12560H, chịu được áp lực nổ và mảnh văng từ đạn nổ mạnh (HE) cỡ 152mm, đạn xuyên giáp 14,5mm và mìn chống bộ binh ở các hướng, giúp tăng cường khả năng sống sót trước hỏa lực đối phương.

Vũ khí chính của K9 Thunder là pháo cỡ nòng 155mm, tầm bắn tối đa 41km với đạn K307. Pháo có thể mang tổng cộng 48 viên đạn, trong đó 32 viên ở giá đạn tháp pháo, 16 viên ở phía sau thân xe. Với sự hỗ trợ của hệ thống nạp đạn bán tự động, hệ thống điều khiển hỏa lực và hệ thống chỉ huy chiến thuật cấp tiểu đoàn, K9 có thể bắn loạt 3 phát/15 giây và thực hiện chế độ bắn nhiều viên vào một mục tiêu cùng lúc. Tốc độ bắn trung bình đạt 6-8 phát/phút, bắn cho đến khi hết đạn ở giá đạn tháp pháo và 2-3 phát/phút khi bắn duy trì bằng chế độ nạp đạn thủ công từ khoang thân xe. Khả năng “bắn và chạy” cho phép K9 sẵn sàng khai hỏa 30 giây sau khi dừng hoặc 60 giây khi đang cơ động, và rời khỏi vị trí bắn sau khi khai hỏa 30 giây để tránh bị phản pháo. Vũ khí phụ gồm một súng máy hạng nặng M2 12,7mm gắn bên phải nóc tháp pháo, phía trước cửa kính chỉ huy, để tự vệ hoặc đánh chặn máy bay tầm thấp.

Hệ thống động lực của pháo sử dụng động cơ diesel MTU MT 881 Ka-500 công suất 1.000 mã lực, kết hợp hộp số tự động Allison X1100-5A3 (4 số tiến, 2 số lùi). Cấu hình này được lắp trên khung gầm với hệ thống treo thủy-khí giúp pháo hoạt động ổn định trên các địa hình phức tạp, từ sa mạc, vùng có tuyết, rừng nhiệt đới đến vùng núi. Với hệ thống lái của Firstec, khối thép nặng 47 tấn này có thể đạt tốc độ tối đa 67km/giờ trên đường bằng, tốc độ 56km/giờ khi leo dốc 60% và tầm hoạt động 360km.

Hệ thống điều khiển hỏa lực thủ công (cơ khí và quang học) và tự động, cho phép chọn đạn và nạp đạn phù hợp dựa trên tọa độ mục tiêu, giúp giảm thời gian phản ứng và tăng độ chính xác. K9 sử dụng TALIN 5000 cho hệ thống định vị quán tính, cho phép tự tính toán vị trí pháo, góc phương vị, góc tà và độ nghiêng so với mặt phẳng ngang. Thông tin định vị và vị trí được gửi đến hệ thống điều khiển hỏa lực tự động với độ chính xác ±10m, phương vị ±0,7mil, và góc tà ±0,35mil.

K9 hoạt động cùng xe tiếp đạn tự động K10, có khả năng mang 104 viên đạn 155mm và 504 đơn vị thuốc phóng, nạp lại đạn cho K9 trong 37 phút với tốc độ 12 viên/phút. K10 sử dụng chung khung gầm với K9, đảm bảo tính đồng bộ và cơ động trên chiến trường. Ngoài nhiệm vụ pháo binh, K9 có thể triển khai như pháo bờ tự hành để tấn công mục tiêu mặt nước, tạo vùng cấm tiếp cận trong tầm bắn.

K9A2 được trưng bày tại một triển lãm năm 2024. Ảnh: Army Recognition

K9A2 có tính cơ động cao, tốc độ di chuyển lên đến 67km/giờ. Ảnh: Twitter

Hệ thống nạp đạn tự động của K9A2 đặt sau nòng pháo. Ảnh: Mark Cazalet

Các biến thể nâng cấp của pháo tự hành K9 gồm:

K9A1 là biến thể nâng cấp đầu tiên, được giới thiệu năm 2018, cải thiện hệ thống điều khiển hỏa lực, hệ thống lái; lắp bộ nguồn phụ cho phép vận hành và khai hỏa mà không cần khởi động động cơ chính, giảm tiêu thụ nhiên liệu và tiếng ồn; kết hợp hệ thống dẫn đường quán tính (INS) với định vị vệ tinh (GPS) giúp định vị nhanh, liên tục và chính xác hơn, tăng khả năng bắn trúng mục tiêu. Chuẩn A1 cũng cho phép bắn loại đạn tầm xa mới, tầm bắn tối đa 54km với đạn K315.

K9A2 đang trong giai đoạn thử nghiệm và dự kiến triển khai vào năm 2027, K9A2 là bước tiến lớn với tháp pháo tự động, hệ thống nạp đạn hoàn toàn tự động và điều hòa không khí. Tốc độ bắn tăng lên 10 phát/phút, tốc độ bắn duy trì 4-6 phát/phút. Pháo chính 155mm được cải tiến, mạ crom, tăng tuổi thọ nòng từ 1.000 lên 1.500 phát bắn.

Mô hình K9A3 được trưng bày tại Triển lãm công nghiệp quốc phòng quốc tế Hàn Quốc năm 2024 (KADEX 2024). Ảnh: Army Recognition

Pháo tự hành K9A3. Ảnh: Asian Military Review

K9A3 – “K9 Next Generation” là biến thể không người lái với tháp pháo hoàn toàn tự động, được trang bị pháo cỡ nòng 155mm, hứa hẹn tầm bắn vượt 80km và hỗ trợ tác chiến phối hợp người-máy. K9A3 được Hanwha Aerospace giới thiệu vào năm 2025, tích hợp công nghệ điều khiển từ xa và khả năng hoạt động tự chủ, đánh dấu một bước tiến trong tự động hóa pháo binh. Theo kế hoạch hiện tại của công ty, dự kiến đến năm 2040 sẽ hoàn tất phát triển biến thể này.

Các biến thể của K9 cho thấy nỗ lực của Hanwha Aerospace trong việc đáp ứng yêu cầu tác chiến hiện đại, từ tự động hóa đến khả năng hoạt động không người lái. Dựa trên xu hướng hiện tại và tương lai của dòng pháo tự hành, K9 Thunder được đánh giá có nhiều triển vọng.

HUYỀN TRANG (tổng hợp)