Phát hiện nhiều ca bệnh phong khó chẩn đoán, chú ý các dấu hiệu dưới đây

Theo các bác sĩ, đây là một trong số các trường hợp bệnh phong có triệu chứng không điển hình và khó chẩn đoán nếu không có đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm và các xét nghiệm chẩn đoán chuyên sâu.

Ông V.T.H (50 tuổi, ở Ba Đình, Hà Nội) xuất hiện các dấu hiệu tổn thương trên da như rụng tóc, ban đỏ hình cánh bướm ở mặt, sốt, có nốt mờ tròn... Đi khám tại một bệnh viện lớn ở Hà Nội, ông H. được chẩn đoán mắc lupus ban đỏ. Điều trị suốt 2-3 năm theo phác đồ, cơn phản ứng có giảm nhưng sau đó triệu chứng vẫn tái diễn, ông đi khám tại Bệnh viện Da liễu Hà Nội.

Kết quả hội chẩn giữa các bác sĩ bệnh viện này và Bệnh viện Da liễu Trung ương đã tìm ra căn nguyên khiến ông có các triệu chứng trên là vi khuẩn gây bệnh phong. Điều này khiến ông rất ngạc nhiên.

Một trường hợp khác cũng ở Hà Nội là một phụ nữ 49 tuổi, ở quận Cầu Giấy. Chị kể, khi phát hiện thương tổn ban đầu là các ban đỏ ở mặt, chị đã đi khám tại một cơ sở y tế, chẩn đoán lupus ban đỏ hệ thống và điều trị bằng corticoid toàn thân. Thương tổn giảm nhưng hay tái phát. Bệnh nhân được điều trị dai dẳng nhiều đợt trong thời gian dài.

Khi bệnh nhân đến khám tại Bệnh viện Da liễu Trung ương, các bác sĩ nghi ngờ cơn phản ứng phong loại 2, chỉ định xét nghiệm mô bệnh học và phát hiện được đặc điểm điển hình của bệnh phong.

Lý do khiến người bệnh điều trị theo phác đồ lupus ban đỏ bởi người bệnh được điều trị bằng corticoid nên đã làm giảm cơn phản ứng. Phác đồ điều trị phong cũng có sử dụng loại thuốc này. Các ca bệnh trên đều khó phát hiện, sau khi điều trị đúng phác đồ, người bệnh đã tiến triển tốt, các triệu chứng thuyên giảm nhiều.

BS. Lê Thị Mai - Trưởng phòng Chỉ đạo tuyến, Bệnh viện Da liễu Trung ương

Dấu hiệu cảnh báo sớm bệnh phong

Bệnh phong là bệnh truyền nhiễm mạn tính do vi khuẩn Mycobacterium leprae gây ra, chủ yếu biểu hiện ở ngoài da và hệ thống thần kinh ngoại biên. Nếu không điều trị kịp thời sẽ để lại di chứng mất cảm giác các dây thần kinh, tàn tật vĩnh viễn, biến dạng cơ thể.

Bệnh không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn tác động nặng nề đến tâm lý người bệnh. Cơ chế lây nhiễm của bệnh phong chủ yếu qua tiếp xúc, lây qua dịch tiết của người bệnh, nhưng đòi hỏi phải tiếp xúc gần và kéo dài.

Nếu người bệnh đã bắt đầu điều trị thì khả năng truyền bệnh giảm tới 99%. Tỷ lệ lây giữa vợ chồng chỉ là 2-3%. Bệnh không di truyền và có thể chữa khỏi.

Theo các bác sĩ, nhờ thực hiện tốt chương trình phòng chống phong quốc gia, tỷ lệ mắc phong tại Việt Nam hiện nay rất thấp. Tuy nhiên, không ít trường hợp mắc bệnh phong bị chẩn đoán muộn, để lại di chứng tàn tật nguy hiểm cho bệnh nhân và có thể tạo thành các ổ bệnh nguy hiểm trong cộng đồng.

Một trường hợp mắc phong với tổn thương sẩn đỏ 1 cm rải rác vùng lưng, ấn đau.

Hiện toàn quốc còn khoảng 8.000 bệnh nhân phong đang được quản lý. Hằng năm, nước ta phát hiện khoảng 100 bệnh nhân mới.

Thời kỳ ủ bệnh của bệnh phong rất lâu, trung bình 3-5 năm hoặc có trường hợp có thể 5 năm, 10 năm mới phát bệnh. Các bác sĩ nhận định, đây chính là nguồn lây, không tiếp tục chống phong thì bệnh này vốn bị coi là lãng quên này sẽ quay trở lại.

Người dân cần chú ý các dấu hiệu phát hiện sớm bệnh phong gồm:

Tổn thương da thay đổi màu sắc (trắng, thẫm, hồng...) hoặc các mảng đỏ, u da kèm theo có rối loạn/giảm mất/cảm giác (nóng, lạnh, đau, xúc giác), bề mặt tổn thương thường khô, bóng.
Dáy tai dày, bóng, rụng lông mày.
Tê bì, mất cảm giác tay, chân.

Đây là những dấu hiệu sớm gợi ý người dân cần tới khám tại các cơ sở y tế chuyên khoa.

Giới chuyên môn cũng khuyến cáo, các bác sĩ không được mất cảnh giác với bệnh lý này. Khi nghi ngờ có ca bệnh phong cần chuyển tới các cơ sở y tế chuyên khoa để thăm khám và làm các xét nghiệm chẩn đoán.

Dương Hải