Phát huy giá trị văn hóa - lịch sử của các lễ hội trong Năm Du lịch Quốc gia 2020

Du khách về dự Lễ hội Hoa Lư năm 2019.

Phóng viên (P.V):Thưa đồng chí, công tác quản lý, tổ chức lễ hội trên địa bàn tỉnh hiện nay đượcthực hiện như thế nào?

Đ/c Nguyễn MạnhCường: Với đặc điểm là lễ hội của nhân dân, do nhân dân sáng tạo, tổ chức vàhưởng thụ nên các lễ hội ở Ninh Bình mang đậm dấu ấn văn hóa của người dân NinhBình trong suốt chiều dài lịch sử. Do vậy, nó không chỉ có ý nghĩa là nơi lưugiữ trao truyền các giá trị di sản văn hóa dân tộc mà còn có ý nghĩa quan trọngtrong giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ.

Trên địa bàn tỉnh Ninh Bình hiện có225 lễ hội, trong đó có 216 lễ hội được tổ chức thường xuyên định kỳ. Ngoài lễhội Hoa Lư đã được ghi danh vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia,tạo được sự chú ý quan tâm của đông đảo nhân dân trong nước, bạn bè quốc tế, ởNinh Bình còn khá nhiều lễ hội truyền thống có sức ảnh hưởng rộng và thu hútđông đảo con em xa quê về dự lễ hàng năm như: Lễ hội Đền Bình Hải, xã Yên Nhân(Yên Mô); Lễ hội Báo bản làng Nộn Khê, xã Yên Từ (Yên Mô); Lễ hội đền Thái Vi,xã Ninh Hải (Hoa Lư); Lễ Khai hạ của cộng đồng người Kinh và Mường, xã CúcPhương (Nho Quan); Lễ hội Vật làng Bồ Vi, xã Yên Thịnh (Yên Mô); Lễ hội TràngAn, Lễ hội Chùa Bái Đính…

Công tác quản lýlễ hội, việc thực hiện nếp sống văn minh trong lễ hội đã có nhiều chuyển biếntích cực, được cơ quan quản lý, các phương tiện truyền thông và người dân đánhgiá cao. Tại các điểm lễ hội lớn, thu hút đông khách du lịch như Chùa Bái Đính,lễ hội Hoa Lư, lễ hội Tràng An…, Sở Văn hóa và Thể thao phối hợp với các cơquan chức năng tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kịp thời ngăn chặn vàxử lý nghiêm các vi phạm. Tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hôịđược đảm bảo, không xảy ra các vụ việc phức tạp về an ninh trật tự, các vụ phạmpháp hình sự, không xảy ra cháy nổ, ùn tắc giao thông, hạn chế tối đa các hànhvi trộm cắp tài sản. Đã giảm cơ bản tình trạng lộn xộn, chèo kéo khách hàng.Không để tình trạng ăn mày, ăn xin diễn ra ở các lễ hội lớn. Công tác đảm bảovệ sinh môi trường ở các di tích và lễ hội đã được cải thiện...

Lễ Rước nước tại Lễ hội Hoa Lư năm 2019. Ảnh: Minh Quang

Bên cạnh nhữngkết quả đã đạt được nêu trên, việc quản lý, tổ chức lễ hội trên địa bàn tỉnhvẫn còn tồn tại một số vấn đề bất cập như: Tình trạng sử dụng trang phục khôngphù hợp; xả rác bừa bãi, không đúng nơi quy định; chen lấn, xô đẩy gây mất trậttự an ninh; nói tục, chửi thề gây ảnh hưởng xấu tới không khí trang nghiêm củadi tích và lễ hội; việc nhét tiền, xoa tiền, xoa tay lên tượng… vẫn còn diễnra. Hiện tượng ăn xin, ăn mày vẫn còn lén lút hoạt động; các hình thức xóc thẻ,xem tướng số, đổi tiền lẻ vẫn còn diễn ra lẻ tẻ ở một số điểm du lịch, di tích,lễ hội. Chất lượng các hoạt động dịch vụ chưa cao, còn mang tính mùa vụ. Còntình trạng bán hàng hóa không đúng giá niêm yết, kinh doanh lấn chếm lề đường,vỉa hè, bán hàng hóa trong khuôn viên di tích...

P.V: Năm Du lịchQuốc gia 2020 được tổ chức tại Ninh Bình, đã có một số lễ hội lớn được tỉnhchọn tổ chức nhằm tạo điểm nhấn về văn hóa, thu hút khách du lịch, khai tháctiềm năng thế mạnh của tỉnh. Đồng chí cho biết sự chuẩn bị của ngành Văn hoátrong tổ chức các lễ hội đó như thế nào?

Đ/c Nguyễn MạnhCường: Thực hiện Kế hoạch số 124/KH-UBND, ngày 14/10/2019 của UBND tỉnh NinhBình về Tổ chức Năm Du lịch Quốc gia 2020-Hoa Lư, Ninh Bình, Sở Văn hóa và Thểthao được UBND tỉnh phân công chủ trì và phối hợp tổ chức 3 lễ hội lớn trongkhuôn khổ Năm Du lịch Quốc gia 2020 (Lễ hội Chùa Bái Đính, Lễ hội Hoa Lư, Lễhội Tràng An).

Để góp phần thựchiện thành công các hoạt động lễ hội tại Năm Du lịch Quốc gia 2020, Sở Văn hoávà Thể thao đã tham mưu cho UBND tỉnh tăng cường công tác chỉ đạo quản lý Nhànước về lễ hội. Phối hợp với các cơ quan có liên quan, UBND các huyện, thànhphố chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện tổ chức lễ hội theo đúng quy định, đảm bảotrang trọng, an toàn và tiết kiệm. Đồng thời chủ trì, phối hợp với các cơ quancó liên quan tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm theo thẩmquyền hoặc kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý các sai phạm trong hoạt độngbảo vệ, phát huy giá trị di tích, tổ chức lễ hội theo đúng quy định của phápluật.

P.V: Thời giantới, Ngành Văn hóa và Thể thao có những giải pháp gì để bảo tồn và phát huy giátrị của lễ hội, thực hiện tốt nếp sống văn minh trong các lễ hội trên địa bàntỉnh?

Đ/c Nguyễn MạnhCường: Trong thời gian tới, để công tác quản lý lễ hội ngày càng đi vào nềnnếp, thực hiện tốt nếp sống văn minh, văn hóa trong lễ hội, đặc biệt tạo ấntượng tốt đẹp trong lòng du khách khi dự lễ hội trong Năm Du lịch Quốc gia2020, ngành Văn hóa và Thể thao tập trung thực hiện một số nhiệm vụ, giải phápnhư: Tiếp tục thực hiện tốt các chỉ thị, nghị định về tăng cường công tác quảnlý, tổ chức lễ hội, lễ kỷ niệm. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về ý nghĩa, giátrị của di tích, lễ hội; tuyên truyền về phòng, chống cháy nổ, đảm bảo anh ninh,trật tự, vệ sinh, môi trường, ứng xử văn minh trong lễ hội, trong đó, nhân dânvà người làm công tác quản lý, tổ chức lễ hội đều phải thực hiện.

Cùng với đó,nêu cao vai trò trách nhiệm của chính quyền các cấp, các ngành; trách nhiệm củaBan Tổ chức các lễ hội tại các địa phương. Tăng cường công tác kiểm tra tổ chứclễ hội; xử lý nghiêm, kịp thời các vi phạm trong quản lý, tổ chức lễ hội. Đặcbiệt, nghiêm cấm và xử lý kịp thời các hành vi lợi dụng lễ hội để thực hiện mêtín, dị đoan, lợi dụng lễ hội để trục lợi, tổ chức các hoạt động dịch vụ cótính cờ bạc, tổ chức cờ bạc. Quy hoạch, tổ chức hàng quán, dịch vụ trong ditích, lễ hội đảm bảo mỹ quan, hợp lý, thuận tiện; cơ sở kinh doanh, dịch vụphải thực hiện niêm yết giá, bán đúng mặt hàng, không chèo kéo, ép giá đối vơídu khách.

Các địa phươngkịp thời kiện toàn tổ chức, nâng cao trách nhiệm, năng lực quản lý của các BanTổ chức lễ hội, Ban Quản lý di tích; chú trọng bồi dưỡng, tập huấn về công tácquản lý, tổ chức lễ hội cho các lực lượng chức năng, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụđược giao. Tăng cường phối hợp giữa các cấp, các ngành trên cơ sở xác định rõquyền hạn, trách nhiệm quản lý và tổ chức lễ hội trên địa bàn. Ban Quản lý ditích, Ban Tổ chức lễ hội chủ động các phương án đảm bảo an ninh, an toàn tronglễ hội, có các phương án dự phòng đảm bảo an ninh, trật tự, an toàn trong lễhội, nhất là những lễ hội lớn, thu hút đông người tham gia. Đồng thời tiếp tụcphát huy và đẩy mạnh hoạt động xã hội hóa trong tổ chức lễ hội; đảm bảo đúngquy chế, không thương mại hóa lễ hội; thực hiện thủ tục thông báo và đăng ký tổchức lễ hội theo đúng quy định...

P.V: Xin cảm ơnđồng chí!

Hồng Vân