Phát huy vai trò chính quyền cơ sở trong thực hiện BHXH, BHYT toàn dân

Nâng cao năng lực cán bộ xã, phường

Thực hiện Luật BHXH năm 2024 và Luật Bảo hiểm y tế (BHYT), UBND cấp xã được giao trách nhiệm trực tiếp quản lý nhà nước về các chính sách an sinh trên địa bàn.

Đây chính là cấp chính quyền có khả năng nắm bắt nhanh nhất tình hình dân cư, nhu cầu và khó khăn của người dân. Từ đó, tổ chức tuyên truyền, vận động, lập danh sách tham gia cũng như cập nhật thông tin để bảo đảm quyền lợi an sinh đến từng hộ gia đình.

BHXH thành phố Đà Nẵng tổ chức Hội nghị tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ BHXH, BHYT, BHTN cho đội ngũ cán bộ cấp xã.

Vai trò này càng trở nên quan trọng sau khi các đơn vị hành chính cấp xã, phường được sắp xếp lại theo chủ trương chung, đòi hỏi đội ngũ cán bộ phải nhanh chóng thích ứng và nắm vững quy định mới.

Trước tình hình đó, BHXH thành phố Đà Nẵng đã tổ chức hội nghị tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ BHXH, BHYT, BHTN dành riêng cho đội ngũ cán bộ cấp xã sau sắp xếp.

Hội nghị thu hút sự tham dự của 282 đại biểu, trong đó có 215 đại biểu ngoài ngành. Các nội dung được truyền đạt đều được biên soạn công phu, bao quát đầy đủ những lĩnh vực trọng yếu như quản lý thu, chế độ BHXH và BHTN, chế độ BHYT, tiếp nhận và trả kết quả thủ tục hành chính, kỹ năng tuyên truyền, cũng như công tác tham mưu cho UBND cấp xã.

Phát biểu tại hội nghị, Phó Giám đốc BHXH thành phố Đà Nẵng Văn Phú Quân nhấn mạnh, việc sắp xếp đơn vị hành chính và sự thay đổi của Luật BHXH năm 2024 đặt ra nhiều yêu cầu mới đối với đội ngũ cán bộ cơ sở. Vì vậy, việc cập nhật kỹ năng xử lý phần mềm nghiệp vụ, nắm bắt quy trình và biểu mẫu, thống nhất phương pháp triển khai là nhiệm vụ mang tính cấp thiết.

Phó Giám đốc BHXH thành phố Đà Nẵng Văn Phú Quân cho biết, hội nghị không chỉ nhằm trang bị kiến thức mà còn hướng tới tăng cường sự phối hợp giữa cơ quan BHXH và chính quyền cấp xã, bảo đảm quá trình triển khai chính sách thống nhất và hiệu quả.

Thực tế tại các địa phương cho thấy, khi chính quyền xã chủ động, quyết liệt, tỷ lệ tham gia BHYT, BHXH tăng lên rõ rệt và đóng góp trực tiếp vào việc củng cố hệ thống an sinh bền vững.

Phó Giám đốc BHXH thành phố Đà Nẵng Văn Phú Quân phát biểu tại hội nghị.

Tại xã miền núi Trà Linh, nhờ sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, tỷ lệ bao phủ BHYT đã đạt khoảng 99% dân số, phần lớn thuộc nhóm được Nhà nước hỗ trợ mức đóng. "Việc được tham gia tập huấn đã giúp đội ngũ cán bộ xã nắm chắc quy định mới, tăng khả năng tư vấn và giải đáp thắc mắc của người dân. Qua đó, nâng cao nhận thức và tạo sự tin tưởng đối với chính sách BHXH, BHYT" - một cán bộ xã Trà Linh cho hay.

Theo cán bộ này, địa phương sẽ tiếp tục rà soát, cập nhật thông tin và đẩy mạnh tuyên truyền để giữ vững và nâng cao tỷ lệ người dân tham gia BHYT, hướng tới mục tiêu mọi người dân đều có thẻ bảo hiểm để bảo vệ sức khỏe.

Tại xã Thăng Trường, công tác phát triển người tham gia BHXH được triển khai tích cực ngay từ đầu năm với nhiều hình thức tiếp cận trực tiếp tới từng thôn, tổ dân phố. Nhờ cách làm này, xã đã đạt hơn 80% người dân tham gia BHXH, bao gồm cả nhóm bắt buộc và tự nguyện.

Chính quyền xã cũng đã thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT và kỳ vọng với kiến thức được trang bị từ hội nghị tập huấn, công tác vận động sẽ đạt nhiều kết quả tích cực hơn, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho Nhân dân.

Lực lượng chủ công bảo đảm chính sách an sinh đi vào đời sống

Theo Điều 138 Luật BHXH năm 2024 và Điều 8 Luật BHYT, UBND cấp xã/phường có trách nhiệm chỉ đạo và tổ chức thực hiện đầy đủ các chính sách BHXH, BHYT tại cơ sở.

Cán bộ cơ sở đóng vai trò quan trọng hiện thực hóa mục tiêu BHXH cho mọi người lao động và BHYT toàn dân.

Bên cạnh đưa chỉ tiêu phát triển người tham gia vào kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội hàng năm, cấp xã còn phải chủ động kiểm tra, thanh tra và xử lý các hành vi vi phạm như trốn đóng, chậm đóng hoặc gian lận quỹ.

Đồng thời, chính quyền xã giữ vai trò quan trọng trong bảo đảm kinh phí đóng BHYT cho các nhóm được ngân sách hỗ trợ, lập danh sách tham gia theo hộ gia đình và lập hồ sơ cấp thẻ BHYT cho trẻ em ngay khi làm giấy khai sinh.

Trước đó, ngày 24/10/2025, Phó Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng Trần Anh Tuấn đã ban hành công văn yêu cầu UBND các xã, phường tăng cường triển khai chính sách BHXH, BHYT, BHTN.

Công văn nhấn mạnh yêu cầu đẩy mạnh công tác tuyên truyền hướng tới mục tiêu BHXH cho mọi người lao động và BHYT toàn dân; xây dựng các thôn, tổ dân phố điển hình phấn đấu đạt 100% dân số tham gia BHYT; kiện toàn Ban Chỉ đạo do Chủ tịch UBND xã, phường làm Trưởng ban; phối hợp chặt chẽ với cơ quan BHXH để xây dựng chỉ tiêu bao phủ hằng năm trình HĐND cùng cấp;

Giao chỉ tiêu phát triển người tham gia BHXH tự nguyện và BHYT hộ gia đình cho từng thôn, tổ dân phố; bảo đảm mỗi địa bàn có ít nhất một điểm thu; đồng thời, rà soát dữ liệu người chưa tham gia và làm việc với các doanh nghiệp chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm đóng BHXH, BHYT cho người lao động.

Những yêu cầu trên thể hiện quyết tâm của thành phố trong phát huy vai trò của chính quyền cơ sở – lực lượng gần dân nhất, hiểu dân nhất và có khả năng tác động trực tiếp tới nhận thức, hành động của người dân. Khi cấp xã thực hiện tốt vai trò của mình, chính sách an sinh không chỉ đến đúng đối tượng mà còn tạo dựng niềm tin, sự đồng thuận trong cộng đồng. Qua đó, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội của địa phương.

Với sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt của đội ngũ cán bộ xã, phường cùng sự phối hợp chặt chẽ của cơ quan BHXH, Đà Nẵng đang từng bước tiến gần hơn tới mục tiêu bao phủ BHYT toàn dân và mở rộng BHXH đa tầng. Đây chính là nền tảng để thành phố xây dựng hệ thống an sinh xã hội bền vững, hiện đại và nhân văn, phục vụ tốt hơn đời sống của người dân.

Văn Thành