Phát triển tiềm năng dược liệu vùng Phja Oắc - Phja Đén

Vùng Phja Oắc - Phja Đén thuộc huyện Nguyên Bình, nằm ở phía Tây của tỉnh, có độ cao trung bình từ 800 - 1.100 m, nhiều ngọn núi cao trên 1.000 m, trong đó đỉnh Phja Oắc cao 1.931 m, quanh năm mây mù bao phủ. Là vùng núi cao khí hậu nhiệt đới gió mùa, nền nhiệt trung bình 20°C (cao nhất 36,8°C, thấp nhất 0,6°C) với thảm thực vật phong phú, khí hậu, thổ nhưỡng thích hợp để trồng nhiều loại cây, đặc biệt là phát triển cây dược liệu và thuốc quý.

Được khai phá, cải tạo, xây dựng từ năm 2011, Khu du lịch sinh thái Kolia, xã Thành Công thuộc Công ty TNHH Kolia Cao Bằng là một trong những địa điểm thu hút khách du lịch khi thành công triển khai mô hình nông nghiệp sạch kết hợp với du lịch sinh thái. Đây cũng là vùng trồng cây chè hữu cơ chất lượng cao, trồng rau, hoa và cây dược liệu lớn nhất tỉnh với tổng diện tích lên đến hàng chục héc ta.

Nhận thấy khí hậu địa phương tại vùng núi Phja Đén với mùa đông nhiệt độ rất thấp và độ ẩm cao, là điều kiện lý tưởng để nuôi trồng nấm đông trùng hạ thảo, Công ty TNHH Kolia Cao Bằng đã nghiên cứu và thành công phát triển mô hình nuôi cấy loại nấm này từ giống tại Tây Tạng (Trung Quốc) với giá trị dinh dưỡng rất cao. Bởi vậy, ít nơi nào của Việt Nam nấm đông trùng hạ thảo có nhiều hoạt chất, chất lượng tốt như ở vùng Phja Oắc - Phja Đén.

Thực hiện kế hoạch phát triển, liên kết trồng cây dược liệu tại địa phương, Công ty phối hợp với chính quyền địa phương và nhân dân trong vùng phát triển trồng các cây dược liệu bản địa như các dòng sâm thất diệp nhất chi hoa, lan kim tuyến, nấm linh chi tự nhiên cùng một số cây thuốc quý hiếm khác. Phối hợp, tiến hành liên kết, làm việc với nhiều đơn vị, đối tác, đoàn chuyên gia về dược liệu như: Trung tâm Nghiên cứu dược liệu Sa Pa, Viện Dược liệu (Bộ Y tế), Công ty phát triển Nông lâm nghiệp Việt Nam, Trường Đại học Nông lâm Thái Nguyên… để được hỗ trợ về giống, kỹ thuật chăm sóc, thu hoạch, bảo quản, chế biến dược liệu. Đồng thời, di thực và tiến hành thử nghiệm ươm, nhân giống một số dược liệu như: cây tam thất, sâm đương quy, sâm ngọc linh, cây cát cánh,… Đến nay, việc trồng thử nghiệm các loại dược liệu trong nhà kính đều thành công và cho kết quả khả thi, các loại dược liệu thích nghi với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng, sinh trưởng, phát triển tốt và cho chất lượng cao. Công ty thành công nhân giống và trồng đại trà trong tự nhiên với gần 5 ha đất được quy hoạch để trồng dược liệu.

Nhiều loại dược liệu quý được Công ty TNHH Kolia Cao Bằng trồng thử nghiệm và nhân giống thành công.

Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty TNHH Kolia Cao Bằng Hoàng Mạnh Ngọc cho biết: Hiện nay, tại Khu du lịch sinh thái Kolia, 2 loại cây dược liệu đang được trồng nhiều nhất là sâm đương quy và cây tam thất. Đây là 2 giống cây dược liệu không đòi hỏi quá cao về kỹ thuật trồng, chăm sóc, phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng địa phương, cây sinh trưởng, phát triển tốt. Một số cây dược liệu khác như tam thất, thất diệp nhất chi hoa có yêu cầu cao hơn trong kỹ thuật trồng và chăm sóc nhưng cho giá trị kinh tế cao được Công ty tập trung phát triển. Ngoài ra, Công ty liên kết với một số hộ trong vùng, hỗ trợ bà con trồng các loại cây dược liệu có giá trị cao gấp hàng chục lần cây nông nghiệp truyền thống. Điều đặc biệt nhất khi phát triển mô hình này là chúng tôi trực tiếp thu hái và dùng những nguyên liệu dược liệu tươi để phục vụ du khách khi đến Kolia nghỉ dưỡng. Các loại dược liệu như đông trùng hạ thảo, đương quy được dùng làm nguyên liệu để chế biến các món ăn; tam thất có thể ngâm làm rượu thuốc; cây cát cánh có thể đưa thêm vào sản phẩm trà hoặc làm thuốc rất có lợi cho sức khỏe. Du khách đến với khu nghỉ dưỡng sẽ được chứng kiến quy trình từ ươm trồng, chăm sóc đến thu hái, chế biến dược liệu, theo tôi đây cũng là một sản phẩm du lịch khác biệt để thu hút du khách.

Công ty TNHH Kolia Cao Bằng tiếp tục quy hoạch và mở rộng diện tích trồng cây dược liệu tại huyện Nguyên Bình. Liên kết, phối hợp với chính quyền, nhân dân các xã: Phan Thanh, Thành Công, Quang Thành, Mai Long để trồng dược liệu và xây dựng nhà máy chế biến dược liệu ngay tại địa phương. Cùng với đó, tìm kiếm và liên kết với các đối tác là các nhà chế biến dược liệu để đảm bảo đầu ra cho sản phẩm, vừa giúp bà con yên tâm phát triển mô hình, vừa tạo ra những sản phẩm chất lượng tốt nhất và có sức cạnh tranh. Từ đó, giúp bà con giải quyết việc làm, thoát nghèo, cải thiện đời sống, từng bước vươn lên làm giàu trên mảnh đất quê hương.

Thu Nguyệt