Phim hoạt hình Việt Nam: Thua trên sân nhà

Theo khảo sát của phóng viên Thời báo Ngân hàng, hầu hết các rạp chiếu phim trên địa bàn Hà Nội như Trung tâm Chiếu phim Quốc gia, hệ thống rạp chiếu phim CGV, Lotte Cinema hay Plantium… đều cho ra mắt hàng loạt những phim hoạt hình hấp dẫn. Đó là, “Pokémon: Thám thử Pikachu”, “Chúa tể Godzila”, “Doreamon: Nobita và mặt trăng phiêu lưu ký”, “Aladin”, cuối tuần qua là “Đẳng cấp thú cưng 2” đã được khởi chiếu để phục vụ đam mê điện ảnh của các bạn nhỏ.

Các rạp chiếu vắng bóng phim hoạt hình Việt

Trong số các phim chiếu rạp, không hề có phim hoạt hình nào của Việt Nam ra mắt từ đầu tháng 5 đến nay và cũng không thấy đơn vị nào quảng cáo phim mới sắp công chiếu. Theo các chuyên gia điện ảnh, phim hoạt hình Việt Nam chưa phát triển như kỳ vọng và kém phim nước ngoài bởi nhiều lý do. Trong đó, phim hoạt hình Việt chủ yếu sản xuất trong khoảng 10 phút vì chưa có điều kiện làm dài, còn phim hoạt hình nước ngoài có thời lượng như phim điện ảnh, hình ảnh nhân vật bắt mắt với những series dài tập. Ngoài ra, việc tuyên truyền quảng cáo của phim hoạt hình Việt cũng kém hơn nước ngoài.

Tất cả các bộ phim “nhập khẩu” trên, nhân vật chính đều đã trở thành người bạn quen thuộc của các em thiếu nhi trong nhiều năm trở lại đây. Tuy nhiên, có một nghịch lý trong nhiều năm qua, phim hoạt hình Việt Nam gần như vắng bóng hoàn toàn tại các rạp chiếu phim cũng như màn ảnh nhỏ. Những năm gần đây, phim hoạt hình Việt Nam chỉ có một vài bộ phim được biết đến. Điển hình là bộ phim “Con rồng cháu Tiên” sau khi được đăng tải trên YouTube đã đạt xấp xỉ gần 10 triệu lượt xem. Đây là bộ phim hoạt hình Việt Nam đầu tiên được chú ý và đạt số lượng người xem lớn đến như vậy.

Được biết, mỗi năm CTCP Hãng phim Hoạt hình Việt Nam thực hiện hơn 10 bộ phim theo đặt hàng của Nhà nước. Hầu hết các phim đều mang tính giáo dục, với đề tài lịch sử dân tộc hoặc chất liệu cổ tích. Tuy nhiên, do chi phí đầu tư còn hạn chế, thời lượng quá ngắn cùng cách triển khai nội dung, quảng bá còn khô cứng nên tạo cảm giác nhàm chán, chưa thật sự hấp dẫn các em nhỏ vốn đang có vô vàn sự lựa chọn giải trí trong thời đại công nghệ phát triển, trong đó có các kênh giải trí nếu xem tại nhà. Ngoài những kênh hoạt hình nước ngoài trẻ thuộc nằm lòng như Disney, Cartoon Network thì các kênh truyền hình thuần Việt như HTV3 Dreams TV, Kids TV, BiBi cũng chọn phát lại những phim hoạt hình nước ngoài có nội dung hấp dẫn và những bộ phim hoạt hình điện ảnh nếu xem tại rạp.

Qua 60 năm hình thành và phát triển, phim hoạt hình Việt Nam vẫn đang loay hoay tìm chỗ đứng trong lòng khán giả nước nhà chứ chưa nói tới chuyện xuất khẩu. Cơ hội cho phim hoạt hình Việt đến được với khán giả Việt không phải không có, thế nhưng, đây vẫn là câu chuyện dài chưa chờ những người làm điện ảnh tìm đường đi. Nhiều ý kiến cho rằng vì điện ảnh trong nước đang lỗi thời, làm ăn theo lối hành chính, xin - cho, bao cấp nên thiếu sáng tạo, đầu tư nhỏ lẻ, manh mún.

Nhận định về “sức sống” của phim hoạt hình Việt Nam, NSND Hà Bắc, một đạo diễn phim hoạt hình nổi tiếng nước nhà cho rằng, sau 60 năm phim hoạt hình vẫn tồn tại. Hiện nay, phim hoạt hình của CTCP Hãng phim hoạt hình Việt Nam vẫn được đầu tư một cách nhỏ giọt, ra phim đều đều nhưng sự sáng tạo bị khống chế. Chính vì vậy sức phát triển bị hạn chế, những người được đào tạo không được tự do tìm những chân trời, ngôn ngữ mới. Những đơn vị muốn ăn xổi lấy kỹ thuật ngoại áp đặt vào câu chuyện của Việt Nam là được. Nhưng thực tế, họ đang làm một bộ phim mang ruột là Việt Nam nhưng nhái theo Mỹ, Hồng Kông, Nhật Bản, không có tác phẩm mang hồn dân tộc.

60 tuổi, thế nhưng dường như phim hoạt hình Việt Nam vẫn chỉ là đứa trẻ chưa lớn. Nhiều nhà chuyên môn nhận định, phim tốt không được chiếu, phim rẻ tiền lại được chiếu mang tiếng phim hoạt hình Việt Nam. Để rồi những người làm phim đích thực không khỏi buồn rầu, khi mà công chúng yêu phim hoạt hình rất lớn, thế nhưng vì không có phim hay nên khán giả quay lưng. Muốn đầu tư cho hoạt hình nhưng cái quan trọng nhất là không biết cách làm, không có suy nghĩ một cách chuyên nghiệp.

“Hãng phim hoạt hình Việt Nam vẫn tạo ra được những bộ phim hoạt hình có chất lượng nhưng chỉ ở mức nho nhỏ, không đến được với khán giả hoặc chiếu manh mún; mà những bộ phim hoạt hình rất vớ vẩn lại được chiếu trên truyền hình. Khán giả qua những bộ phim ấy cho rằng đó là hoạt hình Việt Nam, chúng tôi rất xấu hổ”, NSND Hà Bắc tâm sự.

Minh Thắng