Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định chủ trì làm việc với 3 bộ về thực hiện pháp luật về đơn vị sự nghiệp công lập

Tham dự có các Ủy viên Trung ương Đảng: Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng - Phó Trưởng đoàn Thường trực Đoàn giám sát; Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh - Phó Trưởng Đoàn giám sát; các thành viên Đoàn giám sát; đại diện lãnh đạo Ban Kinh tế Trung ương, Bộ Công Thương, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các bộ, ngành liên quan.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định chủ trì làm việc với 3 bộ về thực hiện pháp luật về đơn vị sự nghiệp công lập. Ảnh: Hồ Long

Một số đơn vị còn lúng túng khi xây dựng phương án sắp xếp, tổ chức bộ máy

Theo Báo cáo của Bộ Công Thương, số lượng đơn vị sự nghiệp thuộc phạm vi quản lý của Bộ năm 2023 không thay đổi so với năm 2021, giảm 3% so với năm 2017 và giảm 5% so với năm 2015. Đến thời điểm hiện tại, số lượng người làm việc tại các đơn vị sự nghiệp của Bộ Công Thương giảm tối thiểu 10% so với biên chế sự nghiệp năm 2015.

Giai đoạn 2015 - 2021, Bộ Công Thương đã thực hiện việc cắt giảm số lượng người làm việc là 7.007 người, đạt tỷ lệ 44,52%. Năm 2022 và 2023, số lượng người làm việc được giao là 6.126 người so với năm 2021, giảm 2.515 người, đạt 28,81%. Như vậy, giai đoạn 2022 - 2025, bộ thực hiện vượt chỉ tiêu cắt giảm tối thiểu 10% biên chế sự nghiệp hưởng lương từ ngân sách nhà nước theo tinh thần Nghị quyết số 19-NQ/TW.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định phát biểu tại cuộc làm việc. Ảnh: Hồ Long

Báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường cho thấy, tính đến hết ngày 31.12.2023, số đơn vị sự nghiệp thuộc phạm vi quản lý của bộ là 80 đơn vị; giảm 17,53% so với năm 2015; giảm 18,37% so với năm 2017; giảm 11,1% so với năm 2021. Đến năm 2023, bộ đã giảm hơn 18 đơn vị chi trực tiếp từ ngân sách nhà nước sang đơn vị tự bảo đảm chi thường xuyên so với năm 2015. Số lượng người làm việc hưởng lương từ ngân sách nhà nước trong đơn vị sự nghiệp chưa tự bảo đảm chi thường xuyên đã giảm mạnh, đặc biệt là số người làm việc hưởng lương ngân sách so với năm 2021 giảm 4,6%, so với năm 2017 giảm 55,8%, so với năm 2015 giảm 77,5%.

Theo Báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đến năm 2023, bộ đã thực hiện việc tổ chức, sắp xếp giảm được 8 đơn vị trực thuộc bộ trong tổng số 75 đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Bộ (đạt 10,6%); giảm 146 đầu mối tổ chức (phòng, khoa, bộ môn, trung tâm…) trực thuộc các cục, đơn vị sự nghiệp công lập thuộc bộ.

Quang cảnh cuộc làm việc. Ảnh: Hồ Long

Số biên chế hưởng lương từ ngân sách nhà nước trong các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tính đến năm 2021 đã giảm 27% so với năm 2015, đạt và vượt tiêu chí theo quy định của Nghị quyết 19-NQ/TW. Trong giai đoạn 2022 - 2026, tính đến năm 2023 biên chế hưởng lương từ ngân sách nhà nước trong các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc bộ đã giảm 6,8% so với năm 2021.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng - Phó Trưởng đoàn Thường trực Đoàn giám sát phát biểu. Ảnh: Hồ Long

Tuy nhiên, qua báo cáo của các bộ cũng chỉ rõ, các văn bản hướng dẫn về tự chủ tài chính các đơn vị sự nghiệp công lập còn chưa kịp thời và đầy đủ, thủ tục hành chính còn rườm rà. Nguồn thu từ hoạt động sự nghiệp của một số đơn vị sự nghiệp còn thấp, vì vậy khó khăn trong bố trí kinh phí để thực hiện tinh giản biên chế đối với viên chức.

Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Trần Thị Hoa Ry phát biểu. Ảnh: Hồ Long

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Mai Thị Phương Hoa phát biểu. Ảnh: Hồ Long

Bên cạnh đó, các đơn vị chưa chủ động trong việc tập trung đầu tư nâng cao tiềm lực, nâng cao năng lực thực hiện, đáp ứng nhu cầu của thị trường, doanh nghiệp. Nhiều đơn vị còn trùng lắp về chức năng, nhiệm vụ, hoạt động kém hiệu quả. Một số đơn vị còn lúng túng khi xác định, xây dựng phương án sắp xếp, tổ chức bộ máy; một số mô hình thí điểm về tinh gọn tổ chức bộ máy trong các đơn vị triển khai còn chậm.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Đoàn Thị Thanh Mai phát biểu. Ảnh: Hồ Long

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Thị Mai Thoa phát biểu. Ảnh: Hồ Long

Làm rõ nguyên nhân của việc chậm ban hành văn bản

Các thành viên Đoàn giám sát chỉ rõ, theo Báo cáo, 3 bộ chưa tham mưu, ban hành một số văn bản, như: quy hoạch mạng lưới các đơn vị sự nghiệp công lập theo ngành, lĩnh vực; trình Thủ tướng Chính phủ ban hành danh mục dịch vụ sự nghiệp công cơ bản, thiết yếu thuộc ngành, lĩnh vực; hướng dẫn về định mức số lượng người làm việc; hướng dẫn xếp hạng đơn vị sự nghiệp công lập.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân phát biểu. Ảnh: Hồ Long

Trong khi đó, theo phản ánh của địa phương, việc chưa ban hành các văn bản này là một nguyên nhân dẫn đến khó khăn cho địa phương, đơn vị khi thực hiện sắp xếp, tổ chức lại đơn vị sự nghiệp công lập; quản lý biên chế; thực hiện tự chủ; đánh giá hiệu quả hoạt động. Vì vậy, đề nghị các bộ báo cáo, làm rõ nguyên nhân của việc chậm ban hành văn bản; dự kiến thời gian ban hành; đề xuất, kiến nghị; ý kiến của cấp có thẩm quyền về vấn đề này.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Ngô Trung Thành phát biểu. Ảnh: Hồ Long

Ngoài ra, Báo cáo của 3 bộ cũng chưa thể hiện rõ việc ban hành định mức kinh tế - kỹ thuật của ngành, lĩnh vực đã đầy đủ chưa? Các thành viên Đoàn giám sát đề nghị các bộ báo cáo cụ thể hơn về nội dung này; làm rõ khó khăn, vướng mắc; có những đề xuất, kiến nghị nào?

Phát biểu kết luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nêu rõ, các ý kiến phát biểu tại cuộc làm việc cơ bản đánh giá cao và ghi nhận sự cố gắng, chủ động, nghiêm túc, trách nhiệm của Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài nguyên và Môi trường trong việc tổ chức triển khai thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng về sắp xếp đơn vị sự nghiệp công lập, trọng tâm là Nghị quyết số 19-NQ/TW, triển khai thực hiện, tham mưu, ban hành các quy định của pháp luật về đổi mới tổ chức, quản lý và nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập.

Thư ký khoa học, Ban Thư ký khoa học, Hội đồng Lý luận Trung ương Trần Kim Chung phát biểu. Ảnh: Hồ Long

Phó Chủ tịch Quốc hội yêu cầu 3 bộ khẩn trương bổ sung, hoàn thiện báo cáo; khẩn trương tham mưu, ban hành các văn bản quy phạm pháp luật thuộc trách nhiệm được giao, tạo cơ sở để các địa phương, đơn vị triển khai thực hiện thống nhất, đồng bộ. Tiếp tục đẩy mạnh việc thực hiện sắp xếp, tổ chức lại các đơn vị sự nghiệp công lập, bảo đảm thực hiện tốt các mục tiêu của Nghị quyết 19-NQ/TW; trong đó tập trung giảm về số lượng, có thể thông qua chuyển đổi thành công ty cổ phần, xã hội hóa, sắp xếp chuyển về địa phương, tổ chức lại các đơn vị...

Các đại biểu tại cuộc làm việc. Ảnh: Hồ Long

Ghi nhận các kiến nghị của 3 bộ tại cuộc làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội giao Thường trực Đoàn giám sát ghi nhận đầy đủ ý kiến của các bộ để đề xuất, trao đổi với các bộ có liên quan và Chính phủ tại cuộc làm việc sắp tới; đề nghị các thành viên Đoàn giám sát tiếp tục nghiên cứu, đề xuất nội dung để xây dựng Báo cáo kết quả giám sát của Đoàn giám sát và dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về chuyên đề giám sát này.

Các đại biểu tại cuộc làm việc. Ảnh: Hồ Long

“Quan trọng nhất là đánh giá đúng, nhận dạng đúng và đề ra giải pháp đúng”, Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Minh Trang