Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà: Sẽ trình Quốc hội chương trình mục tiêu quốc gia tổng thể về chấn hưng, bảo tồn và phát triển văn hóa

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà phát biểu. Ảnh: Hồ Long

Trong phiên chất vấn với nhóm lĩnh vực văn hóa và xã hội đã có 34 đại biểu nêu câu hỏi chất vấn và tranh luận trên tất cả 6 lĩnh vực, trong đó y tế, thông tin và truyền thông, giáo dục... là những lĩnh vực được rất nhiều đại biểu quan tâm.

Giải trình trước Quốc hội và đồng bào cử tri cả nước, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nêu rõ, 6 lĩnh vực thuộc nhóm văn hóa, xã hội đưa ra chất vấn lần này có vị trí hết sức quan trọng, là một trong những trụ cột quan trọng trong mô hình về phát triển bền vững. Đồng thời khẳng định, các ý kiến của đại biểu nêu đều tập trung vào những vấn đề hết sức cụ thể nhưng cũng rất khái quát và đại diện cho những vấn đề hết sức căn cơ, đang đặt ra những bức xúc, cấp bách trong xã hội và là đòi hỏi của cử tri, Nhân dân cả nước. Tuy nhiên, tiến độ giải quyết trong thời gian vừa qua cũng chưa đáp ứng được yêu cầu.

Dưới góc độ tiếp cận vấn đề một cách đồng bộ, hệ thống và liên ngành, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cho biết, Chính phủ sẽ tập trung vào một số vấn đề, trong đó, trước tiên, chúng ta đang thực hiện hết sức khẩn trương việc tổng kết thực tiễn thông qua tổng kết các nghị quyết của Đảng, các chủ trương, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Thứ hai, nhiệm vụ, giải pháp thực tế, căn cứ chính trị của các vấn đề đặt ra cũng được chỉ ra rất rõ ràng, như chúng ta đang xây dựng nghị quyết về phát triển đội ngũ trí thức, ban hành nghị quyết liên quan đến nâng cao chất lượng các chính sách về xã hội... Và, có một số nghị quyết quan trọng làm cơ sở chính trị cho giáo dục, đào tạo, khoa học, công nghệ, y tế... hiện đang được tiến hành tổng kết và đánh giá. "Những ý kiến đại biểu nêu là những vấn đề sẽ phải tập trung giải quyết một cách đồng bộ liên quan đến chủ trương, chính sách, pháp luật và tổ chức thực hiện hiện trong thời gian tới", Phó Thủ tướng nói.

Về vấn đề năng suất lao động, Phó Thủ tướng nêu rõ, thời gian vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ đạo ban hành về Kế hoạch tổng thể năm 2021-2030, đặc biệt đã ban hành chương trình để thúc đẩy thực hiện về năng suất lao động bằng Quyết định 1305 với mục tiêu đến năm 2030. Trong đó, đặt ra nhiều chỉ tiêu hết sức cụ thể cho giai đoạn từ nay đến năm 2025 và năm 2030, với cách thức là vẫn phải dựa trên các chỉ tiêu phấn đấu đối với từng lĩnh vực, như công nghiệp, xây dựng, dịch vụ, nông nghiệp... với những nhiệm vụ, giải pháp cụ thể.

Đồng thời cũng nhấn mạnh đến việc phải thực hiện khẩn trương, hiệu quả tái cấu trúc nền kinh tế theo hướng sử dụng tài nguyên sang nền kinh tế xanh, tuần hoàn, carbon thấp, và đồng thời với chuyển dịch cơ cấu kinh tế, thì cần đặc biệt ưu tiên vấn đề liên quan đến phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.

Với lĩnh vực giáo dục, đào tạo, Phó Thủ tướng nêu rõ, chúng ta hiện đang tổng kết và sẽ kiên định thực hiện chủ trương của Đảng, giáo dục là quốc sách hàng đầu, là một nhiệm vụ hết sức quan trọng để chuẩn bị cho nguồn nhân lực chất lượng cao. Đây chính là tài nguyên, động lực mới cho phát triển. Vì vậy, bên cạnh đổi mới toàn diện các phương pháp dạy và học đổi mới sách giáo khoa, chúng tôi sẽ hết sức cân nhắc, đánh giá tổng kết trong quá trình chúng ta đang thực hiện những chủ trương, như vấn đề xã hội hóa, tự chủ, chính sách giáo dục, bảo đảm đội ngũ giáo dục có đủ tiêu chuẩn, chất lượng và số lượng.

"Những vấn đề này cần phải được giải quyết một cách rất căn cơ, sẽ không chỉ tiếp cận ở góc độ là nhiệm vụ của mỗi ngành giáo dục mà nhiều nhiệm vụ phải được đặt ra cho cả hệ thống chính trị", Phó Thủ tướng nêu rõ.

Đồng tình với các ý kiến đại biểu nêu về việc đội ngũ cán bộ hiện đang thiếu, đặc biệt trong bối cảnh phải thực hiện yêu cầu giảm 10% biên chế, Phó Thủ tướng cho rằng, cần phải xem xét từ khâu dự báo, nhu cầu, quy hoạch. "Ở đây không chỉ trong ngành giáo dục, kể cả vùng sâu, vùng xa, những vùng khó khăn, việc xem xét vấn đề sắp xếp, quy hoạch các trường, lớp và bố trí dân cư đi kèm với đầu tư các hạ tầng xã hội như giáo dục là hết sức quan trọng, bên cạnh việc tăng cường cơ chế, chính sách để huy động lực lượng giáo viên đào tạo tại chỗ cho vùng sâu, vùng xa.

Cùng với đó, theo Phó Thủ tướng, cần giải quyết một cách thỏa đáng vấn đề tự chủ và xã hội hóa trong xây dựng cơ sở vật chất giáo dục cũng như bảo đảm đầu tư của Nhà nước và tăng đầu tư nhà nước để cho các vùng sâu, vùng xa có thể đáp ứng được yêu cầu về đào tạo cán bộ, cơ sở vật chất.

Liên quan đến các vấn đề về văn hóa, xã hội, thì văn hóa chính là một nền tảng tinh thần hết sức quan trọng, nhưng hiện nay, về mặt lý luận, cần phải nghiên cứu xem xét văn hóa không chỉ là tinh thần mà có thể còn là nền tảng vật chất. Vì ngành công nghiệp văn hóa hoặc văn hóa trong chuyển đổi số, trong thế giới ảo cần được quản lý như thế nào và văn hóa sẽ đóng vai trò dẫn dắt như thế nào... - những vấn đề này Chính phủ sẽ trình Quốc hội xem xét một Chương trình mục tiêu quốc gia tổng thể về chấn hưng, bảo tồn và phát triển văn hóa trong thời gian tới. Trong đó sẽ đề cập, phân tích với những nhận thức và tồn tại hiện nay, kể cả vấn đề lý luận cũng như những nhiệm vụ ưu tiên, để có thể xây dựng văn hóa xứng đáng với vị trí, vai trò hết sức quan trọng của nó.

Xin báo cáo với Quốc hội là thời gian đã hết, xin được tiếp thu, nghiên cứu, với các lĩnh vực khác chúng tôi sẽ có báo cáo và triển khai trong thời gian sắp tới.

Nguyễn Vũ