Phó tổng thống Mỹ đã nói ra điều ông Trump không muốn nghe

Là chủ tịch của Thượng viện, ông Pence sẽ chủ trì phiên chứng nhận phiếu đại cử tri trước hai viện của Quốc hội ngày 6/1. Đây là thủ tục được ghi trong Hiến pháp, được truyền hình trực tiếp, và là nơi dự kiến ông Pence sẽ công bố người chiến thắng cuộc bầu cử 2020 Joe Biden, theo New York Times.

Nhiều ngày qua, Tổng thống Trump đã gây áp lực lên ông Pence, yêu cầu tận dụng phiên họp trên để thay đổi kết quả, dù cuộc bầu cử tháng 11/2020 đã diễn ra bình thường, không có bất cứ bằng chứng nào về gian lận diện rộng.

Ông Trump cũng nhắc lại yêu cầu này một cách công khai khi đi vận động tranh cử ở bang Georgia.

Theo New York Times, trong buổi gặp ăn trưa hàng tuần với tổng thống, ông Pence đã nói rằng mình không có quyền lực gì có thể ảnh hưởng đến kết quả, chỉ vài giờ sau khi ông Trump viết trên Twitter rằng ông Pence có quyền thay đổi kết quả.

Phó tổng thống Mike Pence chịu sức ép từ Tổng thống Trump phải tìm cách lật ngược kết quả bầu cử. Ảnh: New York Times.

Sức ép từ ông Trump

Hiến pháp Mỹ không trao cho phó tổng thống quyền thay đổi kết quả bầu cử.

Quốc hội có thể bác bỏ phiếu đại cử tri của một bang, nhưng làm vậy sẽ cần đa số ở cả hai viện. Hiện không có sự ủng hộ đa số ở cả Thượng viện lẫn Hạ viện để lật ngược kết quả bầu cử. Vì vậy, việc đảo ngược chiến thắng của ông Joe Biden là gần như không thể.

Tổng thống Trump đã nói riêng với một số người rằng ông thà thất bại và để mọi người nghĩ cuộc bầu cử bị đánh cắp, thay vì chỉ đơn giản là ông thua cuộc, New York Times dẫn lời một số người biết về các cuộc nói chuyện.

Trong những ngày sau cuộc bầu cử 3/11/2020, ông Trump đã bị sốc nhưng vẫn hiểu rằng mình đã thất bại, New York Times dẫn lời các cố vấn của tổng thống. Nhưng nhiều ngày sau, một nhóm nhỏ các cố vấn dần khiến ông tin rằng có những chiêu thức có thể lấy đi chiến thắng của ông Biden, từ đó ông Trump ngày càng dành nhiều thời gian vào các cáo buộc, kiện tụng.

Ông Pence nói khi ăn trưa với ông Trump rằng mình không có quyền bác bỏ phiếu đại cử tri của các bang. Ảnh: New York Times.

Hiến pháp hay Tổng thống Trump?

Do một số nghị sĩ đã tuyên bố chống đối kết quả bầu cử, quy trình chứng nhận chiến thắng của ông Biden có thể sẽ kéo dài nhiều giờ. Ông Pence sẽ chủ trì và gọi tên từng bang một. Nếu ít nhất một thượng nghị sĩ và hạ nghị sĩ phản đối lá phiếu của một bang nào đó, họ có thể buộc Quốc hội phải tranh luận trong hai giờ. Hai viện của Quốc hội sẽ bỏ phiếu riêng xem có chứng nhận kết quả của bang đó hay không.

Dù vậy, vì đảng Dân chủ kiểm soát Hạ viện, và đa số nghị sĩ Cộng hòa ở Thượng viện không đồng tình với việc chống đối kết quả, việc lật ngược lá phiếu của một bang nào đó là gần như không thể.

Những ngày qua, ông Pence tìm cách cân bằng giữa việc nói sự thật với tổng thống rằng ông không có quyền lật ngược kết quả, vừa tìm cách xoa dịu ông Trump, tránh bị ông Trump “trở mặt” để rồi mất đi cơ hội tranh cử tổng thống năm 2024.

Trước sức ép của ông Trump, ông Pence vẫn nói là đang tìm hiểu các phương án cho phiên họp Quốc hội ngày 6/1. Trong khi đó, cố vấn của ông Pence nói ông sẽ làm theo những gì Hiến pháp ghi rõ.

Đại cử tri gục mặt khóc nức nở sau khi bỏ phiếu Đại cử tri bang Washington Jack Arends, người mắc bệnh nan y giai đoạn cuối, nói rằng việc bỏ phiếu lần này rất quan trọng với ông, sau đó gục mặt xuống bàn khóc.

Trọng Thuấn