Phòng ngừa, ứng phó tổng thể, hiệu quả với các đe dọa an ninh phi truyền thống
Sáng 18/9, tại Hà Nội, Bộ Công an tổ chức Hội nghị triển khai Nghị quyết của Chính phủ về Chiến lược tổng thể quốc gia phòng ngừa, ứng phó với các đe dọa an ninh phi truyền thống đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự và phát biểu chỉ đạo tại hội nghị.

Toàn cảnh hội nghị.
Đại tướng Lương Tam Quang - Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an, chủ trì hội nghị. Dự hội nghị còn có đại diện lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương và lãnh đạo tỉnh ủy, thành ủy, UBND các tỉnh, thành phố…

Thủ tướng Phạm Minh Chính dự và phát biểu chỉ đạo tại hội nghị.
Việt Nam chịu tác động nghiêm trọng từ mối đe dọa an ninh phi truyền thống
Theo báo cáo tại chương trình, các đe dọa an ninh phi truyền thống là vấn đề cấp thiết mang tính toàn cầu, có tác động to lớn, sâu sắc, toàn diện ở mức độ và phạm vi chưa từng có đến mọi quốc gia, khu vực. Việt Nam là một trong những quốc gia chịu tác động nghiêm trọng và toàn diện từ các mối đe dọa an ninh phi truyền thống, biểu hiện trên nhiều phương diện với cấp độ mới, mức độ nguy hiểm ngày càng cao, tác động mạnh mẽ, sâu sắc đến mọi lĩnh vực từ kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội đến quốc phòng, an ninh.

Bộ trưởng Lương Tam Quang phát biểu khai mạc hội nghị.
Phát biểu khai mạc hội nghị, Bộ trưởng Lương Tam Quang cho biết, Chính phủ đã giao Bộ Công an chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương nghiên cứu, xây dựng chiến lược tổng thể quốc gia phòng ngừa, ứng phó với các đe dọa an ninh phi truyền thống để thể chế hóa các chủ trương, quan điểm của Đảng làm cơ sở cho việc xây dựng chiến lược ngành, địa phương, lĩnh vực, vừa bảo đảm tính tập trung, thống nhất, vừa bảo đảm tính đặc thù ngành, lĩnh vực, địa phương.
“Xây dựng chiến lược tổng thể quốc gia về an ninh phi truyền thống là nhiệm vụ rất lớn, tầm chiến lược quan trọng, bao trùm các lĩnh vực. Quá trình xây dựng có sự tham gia của nhiều ban, bộ, ngành, cơ quan, tiến hành nhiều nội dung, trải qua nhiều bước với các thủ tục, trình tự theo quy định, trong khi thời gian triển khai ngắn, gắn với bối cảnh các bộ, ngành, địa phương quyết liệt thực hiện chủ trương của Đảng về sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị” – Bộ trưởng Lương Tam Quang nhấn mạnh.
Theo Bộ trưởng Lương Tam Quang, hội nghị có ý nghĩa rất quan trọng, triển khai chiến lược trong toàn hệ thống chính trị, để thống nhất nhận thức và cùng nhau hành động một cách đồng bộ, quyết liệt, quyết tâm thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về phòng ngừa, ứng phó với các đe dọa an ninh phi truyền thống.
Đồng thời, xây dựng Việt Nam trở thành quốc gia có khả năng quản trị hiệu quả, bảo đảm an toàn cho người dân và xã hội, đóng góp thiết thực, trách nhiệm với cộng đồng quốc tế trong giải quyết các đe dọa an ninh phi truyền thống, góp phần phát triển đất nước bền vững, phục vụ hiệu quả nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, đạt mục tiêu mà chiến lược của Chính phủ đã đề ra.
Với tinh thần khẩn trương, quyết liệt, chủ động, sáng tạo, tiến hành đồng thời, không cuốn chiếu, Bộ Công an đã phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành liên quan hoàn thành nhiệm vụ Thủ tướng Chính phủ giao. Ngày 22/5/2025, Thủ tướng Chính phủ đã ký Nghị quyết số 147/NQ-CP ban hành Chiến lược tổng thể quốc gia phòng ngừa, ứng phó với các đe dọa an ninh phi truyền thống đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Các đại biểu dự hội nghị.
Ba nội dung trọng tâm, cốt lõi
Tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quốc Hùng trình bày tóm tắt 3 nội dung trọng tâm, cốt lõi để triển khai Nghị quyết số 147/NQ-CP, là khái quát tình hình, kết quả phòng ngừa, ứng phó với các đe dọa an ninh phi truyền thống trong thời gian qua; khái quát quá trình triển khai xây dựng Chiến lược; một số nội dung trọng tâm, cốt lõi của Nghị quyết 147/NQ-CP và phương hướng triển khai Nghị quyết trong thời gian tới.
Theo Thứ trưởng Lê Quốc Hùng, công tác phòng ngừa, ứng phó ở Việt Nam ngày càng được chú trọng và triển khai đồng bộ, hiệu quả, dưới sự lãnh đạo trực tiếp, tuyệt đối về mọi mặt của Đảng, sự quản lý tập trung, thống nhất của Nhà nước. Năng lực quản trị rủi ro và điều phối liên ngành có bước tiến bộ rõ rệt, phù hợp với đòi hỏi của thực tiễn.
Hệ thống các cơ quan chuyên trách từ Trung ương đến địa phương trong lĩnh vực y tế dự phòng; phòng, chống thiên tai, ứng phó biến đổi khí hậu; phòng, chống tội phạm công nghệ cao, cứu hộ cứu nạn... đã được củng cố và từng bước được chuyên môn hóa.
Cùng với đó, việc tham gia các hiệp định, hiệp ước, công ước, thỏa thuận quốc tế về môi trường, an ninh mạng, y tế, nhân đạo, gìn giữ hòa bình Liên Hợp quốc... cũng giúp Việt Nam từng bước chuẩn hóa năng lực theo tiêu chuẩn toàn cầu, tạo điều kiện thuận lợi để kết nối và phản ứng với các khủng hoảng xuyên biên giới.

Bí thư T.Ư Đoàn Nguyễn Phạm Duy Trang, đại diện T.Ư Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, cùng các đại biểu tham dự hội nghị.
Ứng phó hiệu quả các mối đe dọa an ninh phi truyền thống
Phát biểu chỉ đạo hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao Bộ Công an chủ động, tích cực, trách nhiệm, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan để tham mưu, xây dựng, ban hành Nghị quyết và tổ chức hội nghị quán triệt, triển khai để xây dựng nền tảng vững chắc để ứng phó hiệu quả các mối đe dọa an ninh phi truyền thống, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững, phồn vinh, thịnh vượng trong bối cảnh dự báo có biến động.
Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ: "Đảng, Nhà nước ta nhận thức rất sớm và đã ban hành nhiều nghị quyết, chiến lược, pháp luật về phòng ngừa, ứng phó với các đe dọa an ninh phi truyền thống".
Đặc biệt, Nghị quyết 51-NQ/TW ngày 05/9/2019 của Bộ Chính trị về Chiến lược bảo vệ an ninh quốc gia nhấn mạnh: "Sẵn sàng ứng phó hiệu quả với các thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống" và Kết luận 81-KL/TW ngày 04/6/2024 của Bộ Chính trị về ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường đề ra nhiệm vụ: "Nghiên cứu ban hành Chiến lược tổng thể quốc gia phòng ngừa, ứng phó với các đe dọa an ninh phi truyền thống đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045".
Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh các quan điểm xuyên suốt là lấy phòng ngừa là chính, cơ bản, chiến lược, lâu dài, quyết định, bền vững, ứng phó phải cấp bách, nhanh chóng, kịp thời, hiệu quả, cả đột xuất và thường xuyên; các biện pháp phải tổng thể, toàn diện, kết hợp các biện pháp hành chính và biện pháp khoa học; lấy người dân làm trung tâm, chủ thể, vừa là đối tượng bảo vệ, vừa là chủ thể tham gia; huy động tổng thể các nguồn lực, kết hợp hài hòa giữa "bốn tại chỗ" (chỉ huy tại chỗ; lực lượng tại chỗ; phương tiện, vật tư tại chỗ; hậu cần tại chỗ) và tăng cường từ bên ngoài.
Theo Thủ tướng Phạm Minh Chính, chiến lược tổng thể, toàn diện đã ban hành, việc thực hiện thành công phụ thuộc vào hành động tích cực, chủ động của các cấp, các bộ ngành, các địa phương, đặc biệt là phát huy vai trò của cấp cơ sở; với quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, làm việc có trọng tâm, trọng điểm, làm việc dứt việc đó, làm việc nào ra việc đó, phân công 6 rõ "rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ sản phẩm; tăng cường kiểm tra, giám sát, đôn đốc.
Thủ tướng Chính phủ đề nghị dành nguồn lực đầu tư có trọng tâm, trọng điểm; tăng cường hợp tác quốc tế trong phòng ngừa, ứng phó với các đe dọa an ninh phi truyền thống; khẳng định Việt Nam là thành viên có trách nhiệm, có tiếng nói trong cộng đồng quốc tế về phòng ngừa, ứng phó với các vấn đề toàn cầu, góp phần xây dựng môi trường hòa bình, ổn định, phát triển bền vững của khu vực và thế giới.
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, toàn cầu hóa và cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, an ninh phi truyền thống là khái niệm động, thay đổi tùy thuộc vào cách thức tiếp cận, chủ yếu sử dụng để phân biệt với an ninh truyền thống, dùng để chỉ các mối đe dọa, thách thức phi truyền thống đối với an ninh quốc gia, dân tộc, cộng đồng và sự ổn định của mỗi con người, có nguồn gốc phi quân sự từ các tác nhân, chủ thể phi Nhà nước.