Phúc thẩm vụ cán bộ không biết có nhà đất công trên địa bàn phường: Tòa nghị án kéo dài
Ngày 24/9, Tòa phúc thẩm TAND tối cao tại TP HCM mở phiên xử vụ án liên quan nhà đất 318/28 đường Phạm Văn Hai, phường Tân Bình.
Không biết có tài sản công trên địa bàn mình quản lý
Theo hồ sơ, nhà đất 318/28 thuộc sở hữu của ông Nguyễn Văn Nhỡ. Năm 1987, ông Nhỡ đi nước ngoài nên nhà đất trên do con gái ông Nhỡ quản lý, sử dụng. Năm 1994, UBND TP xác định nhà đất 318/28 vắng chủ nên xác lập quyền sở hữu nhà nước (SHNN). Trên giấy tờ, căn nhà là tài sản nhà nước (TSNN), nhưng thực tế thường xuyên có người nhà ông Nhỡ ở.
Từ 1994 - 2013, nhà do UBND quận Tân Bình (cũ) quản lý; từ 2013 đến nay do Sở Xây dựng quản lý. Từ 1998 - 2022 Cty TNHH Dịch vụ công ích Tân Bình vận hành và khai thác.
Năm 2017, ông Phạm Thái Học muốn mua lại nhà đất 318/28 nên nhờ Võ Trung Dũng là công chức địa chính - xây dựng phường 5 (nay là phường Tân Sơn Nhất) hướng dẫn làm thủ tục.
Ông Học liên hệ và ông Nhỡ làm giấy tái xác nhận có mua bán căn nhà cho ông Học. Ông Học nhờ bà Lê Thị Nhân (nhân viên Cty TNHH Tư vấn & thiết kế xây dựng Thiên Phú Sơn thực hiện trích lục kê khai 1999). Hồ sơ được nộp vào Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai (VPĐKĐĐ) Tân Bình (cũ) do bà Nguyễn Thị Diệu Linh thụ lý. Bà Linh xác nhận “không có KK99” (tức không có kê khai 1999). Dũng tiếp tục nhờ đo vẽ và nộp hồ sơ kiểm tra nội nghiệp. Ngày 22/05/2018, Chi nhánh VPĐKĐĐ tiếp nhận, kiểm tra, ký duyệt.
Ngày 24/05/2018, ông Học nộp hồ sơ đến UBND phường để xin cấp “sổ đỏ”. Hồ sơ gồm: Đơn đề nghị, bản vẽ, giấy tái xác nhận, đơn trích lục có nội dung “không có KK 99”, bản kê khai 1977”. Dũng kiểm tra Sổ đăng ký nhà - đất phường và tham mưu cho ông Nguyễn Thanh Lâm (nguyên Phó Chủ tịch UBND phường) ký văn bản xác nhận thời điểm, nguồn gốc sử dụng nhà đất.
Hồ sơ tiếp tục nộp vào bộ phận một cửa. Bà Lê Thị Hiếu Hạnh (Chi nhánh VPĐKĐĐ) kiểm tra trên phần mềm, không phát hiện nhà đất 318/28 là TSNN; nhà đất không bị tranh chấp, ngăn chặn, thế chấp nên chuyển cho Phòng TN&MT (cũ); sau đó lãnh đạo UBND quận ký cấp sổ đỏ cho ông Học.
Cấp sơ thẩm cáo buộc ông Học, Dũng “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, tuyên mỗi người 12 năm. Ông Lâm bị tuyên 6 năm; Tống Sơn Vũ, Trần Anh Vũ (cùng là nhân viên Chi nhánh VPĐKĐĐ), Phạm Thị An Nương (chuyên viên Phòng TN&MT) cùng 4 năm; Nguyễn Văn Thuyết (nguyên Giám đốc Chi nhánh VPĐKĐĐ), Trần Văn Tâm (nguyên Trưởng Phòng TN&MT) cùng bị tuyên 3 năm về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí.
HĐXX nhận định vụ án có nhiều tình tiết cần xem xét
Tại phiên phúc thẩm, ông Học, Dũng, Thuyết, Tâm kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt. Ông Lâm kháng cáo kêu oan, đề nghị xem xét lại tội danh.
Ông Lâm khai, thời điểm ký hồ sơ là do Dũng tham mưu và đã kiểm tra không phát hiện sai sót: “Bản thân bị cáo không vụ lợi mà vì trách nhiệm với công việc, khi kiểm tra đủ thành phần hồ sơ, không phát hiện bất thường thì phải ký. Đến khi phát hiện nhà đất 318/28 là TSNN, bị cáo có văn bản báo cáo ngay, đề nghị quận ngăn chặn chuyển dịch tài sản”.
Bị cáo Lâm cho rằng, ngay cả đơn vị được giao quản lý hồ sơ nhà đất là VPĐKĐĐ mà qua 2 lần kiểm tra không phát hiện ra nhà đất này là TSNN; thì bản thân ông không được giao quản lý TSNN là nhà đất 318/28, kiểm tra danh sách tài sản công tại phường không có; thì không thể phát hiện, không thể biết. Khi kiểm tra thành phần hồ sơ nộp vào thấy đã có xác nhận không có kê khai 1999 nên dựa vào kê khai 1977. Mà kê khai 1977, nhà 318/28 thuộc sở hữu cá nhân ông Nhỡ.
Bị cáo Tâm thì cho rằng mình không quản lý, không phải cơ quan lưu trữ hồ sơ nhà đất 318/28. “UBND quận từng ra văn bản xác định đơn vị chịu trách nhiệm pháp lý là Chi nhánh VPĐKĐĐ, còn Phòng TN&MT chỉ tham gia với vai trò lấy ý kiến. Chính bị cáo phát hiện việc cấp sổ đỏ nhà đất 318/28 là sai nên ngăn chặn và 3 lần có văn bản đề nghị thu hồi sổ đỏ nhưng UBND quận không thực hiện”, ông Tâm khai.
Đại diện VKS nhận định, ông Tâm, ông Thuyết có nhiều tình tiết giảm nhẹ nên đề nghị HĐXX cho hưởng án treo. Với ông Lâm, thành khẩn khai báo, nên đề nghị HĐXX xem xét giảm nhẹ hình phạt.
Bào chữa cho bị cáo Lâm, Luật sư (LS) Nguyễn Nguyện Xuân Thảo cho rằng, trong vụ án này, tài sản chưa bị mất đi nên chưa có hậu quả xảy ra, có chăng chỉ là việc cấp sổ đỏ không đúng đối tượng. LS cũng cho rằng kết luận định giá để tính thiệt hại cần thực hiện lại vì diện tích thực tế và trên giấy vênh nhau. Về bị cáo Lâm, tại thời điểm xác nhận, không có quyền từ chối hồ sơ mà chỉ xem xét thành phần hồ sơ có đủ hay không để chuyển lên cấp trên; bản thân ông Lâm và phường không được giao quản lý TSNN, không biết căn nhà 318/28 là TSNN vì danh sách ở phường không có. LS Thảo đề nghị HĐXX cần làm rõ các vấn đề trên, trả hồ sơ điều tra lại.
HĐXX nhận định do vụ án có nhiều tình tiết cần xem xét nên nghị án kéo dài. Thời gian tuyên án dự kiến 29/9.