Pskov - Cội nguồn nước Nga

Với câu khẩu hiệu nổi tiếng: “Nước Nga bắt đầu từ đây”, Pskov không chỉ là điểm khởi nguồn về địa lý mà còn là biểu tượng cho tinh thần kiên cường và trí tuệ dân tộc Nga.

Đến Pskov ta có cảm giác như đang ở mảnh đất Lào Cai - “nơi con sông Hồng chảy vào đất Việt”, bởi nơi đây có dòng sông Velikaya, dòng sông lớn nhất trong vùng, chảy qua trung tâm thành phố. Trong ánh chiều tà, khi hoàng hôn buông xuống, dòng chữ “Nước Nga bắt đầu từ đây” nổi bật bên bờ sông Velikaya như một niềm kiêu hãnh của người dân nơi đây. Đó không chỉ là lời khẳng định vị trí địa lý mà còn là một lời ẩn dụ, nhấn mạnh vai trò lịch sử đặc biệt của Pskov trong tiến trình hình thành và bảo vệ nước Nga qua nhiều thế kỷ.

Dòng chữ “Nước Nga bắt đầu từ đây” nổi bật bên bờ sông Velikaya như một niềm kiêu hãnh của người dân nơi đây.

Nổi bật nhất giữa trung tâm Pskov là Kremlin Pskov, hay còn gọi là Pskov Krom, một quần thể pháo đài cổ, từng là trung tâm quyền lực và phòng thủ của vùng Tây Bắc nước Nga. Trên các bức tường thành vững chắc, hiện còn 7 tháp canh bảo vệ chính, là chứng tích sống động về nghệ thuật phòng thủ Trung cổ. Nếu tính cả hệ thống phòng thủ xung quanh thành phố từ thời Trung cổ, Pskov từng có gần 40 tháp canh, bảo vệ các tuyến đường thương mại và biên giới trước mọi kẻ thù xâm lược.

Không chỉ là thành trì, Kremlin Pskov còn là trung tâm văn hóa và tôn giáo. Ngay trong lòng Kremlin, chúng ta có thể chiêm ngưỡng những ngôi nhà thờ cổ, nơi lưu giữ phong cách Pskov đặc trưng với tranh tường, biểu tượng và các bức họa Trung cổ tinh xảo. Pskov còn là nơi công chúa Olga đặt nền móng cho Kitô giáo chính thống ở nước Nga. Những ngôi thánh đường này không chỉ là nơi thờ phụng, mà còn là minh chứng cho vai trò cổ xưa và quan trọng của Pskov trong lịch sử giáo hội Nga.

Quần thể pháo đài cổ Kremlin Pskov một ngày đầu đông, khi tuyết còn chưa tan trên mặt đất

Pscov có hơn 40 ngôi đền, nhà thờ và hàng chục tu viện, trong đó Tu viện Mirozh được UNESCO công nhận là Di sản thế giới. Pscov còn có tới 10 nhà thờ cổ, xây dựng từ thế kỷ 12 đến đầu thế kỷ 17, được đưa vào danh sách Di sản thế giới của UNESCO.

Ông Mikhail Vedernikov, Thống đốc tỉnh Pskov nhấn mạnh, những công trình giá trị trên địa bàn luôn được địa phương trân trọng giữ gìn và trùng tu: “Theo chỉ đạo của Tổng thống Nga, một tổ chức tự chủ mang tên “Phục hưng” đã được thành lập, chuyên phụ trách việc trùng tu các di sản văn hóa, trước hết là các công trình kiến trúc cổ và các di tích Chính thống giáo. Hiện nay, chúng tôi có khoảng 4.000 di sản cần được bảo vệ và trùng tu. Con số này lớn hơn rất nhiều so với các quốc gia châu Âu. Gần 1 tỷ rúp đã được phân bổ; hiện có gần 70 công trình đang trong quá trình thi công trùng tu, với tổng kinh phí khoảng 800 triệu rúp”.

Thanh kiếm treo gần lối vào Kremlin Pskov - biểu tượng của sự bảo vệ, sẵn sàng chiến đấu, của công lý và quyền lực hợp pháp của vùng đất Pskov.

Pskov còn được mệnh danh là thành phố của tinh thần chiến đấu kiên cường và niềm tự hào về vinh quang quân sự. Pskov nổi tiếng với hơn 800 nghĩa trang và tượng đài anh hùng trên toàn vùng, tưởng niệm những chiến sĩ đã bảo vệ Tổ quốc từ thời Trung cổ đến Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại. Nhiều người trong số họ đã được trao Huân chương Sao vàng Anh hùng Liên Xô - danh hiệu cao quý nhất của Liên bang Xô Viết. Tên tuổi của họ vẫn sống mãi qua các tên đường phố, trường học và bia tưởng niệm khắp vùng Pskov.

Ngôi mộ trong nhà thờ chúa Ba Ngôi- khu vực Kremlin Pskov - nơi an nghỉ của Hoàng thân Dovmont – vị anh hùng và vị thánh bảo hộ của thành phố Pskov.

Tiến sĩ Khoa học Lịch sử Aleksandr Sedunov, thành viên chi nhánh khu vực Pskov của Tổ chức xã hội - nhà nước toàn Nga “Hội Lịch sử Quân sự Nga” khẳng định, người Pskov luôn thể hiện thái độ trân trọng, thiêng liêng đối với ký ức lịch sử: “Đối với người dân Pskov, ký ức về những người đã giải phóng quê hương, về những anh hùng ngã xuống trong chiến tranh, mang một ý nghĩa vô cùng sâu sắc. Việc gìn giữ ký ức không chỉ là trách nhiệm mà còn là một điều thiêng liêng. Điều quan trọng không kém là truyền lại ký ức đó cho các thế hệ mai sau. Tôi sinh ra và lớn lên ở Pskov, học tập tại Pskov, và cả cuộc đời mình gắn bó với thành phố này. Tôi bước đi trên những con phố ấy, dừng lại trước những tượng đài, với tôi và gia đình tôi, đó là những giá trị không gì có thể thay thế”.

Xe tăng T-34-85 – một trong những biểu tượng quân sự nổi tiếng nhất của Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại, được đặt trang trọng trong Công viên Chiến thắng ở trung tâm thành phố Pskov.

Nghĩa trang tưởng niệm các chiến sĩ Liên Xô hy sinh trong các trận chiến đấu chống quân phát xít trong những ngày giải phóng Pskov vào tháng 7/1944.

Đến Pskov, chỉ cần thong dong đi dọc theo những bức tường thành rêu phong, những tháp canh vững chãi và các nhà thờ cổ kính, ta sẽ cảm nhận rõ từng nhịp thở của nước Nga xưa vọng về trong từng bước chân. Pskov không chỉ là một thành phố phòng thủ, một trung tâm văn hóa và đức tin, mà còn là biểu tượng sống động của cội nguồn nước Nga, nơi lịch sử, niềm tin và lòng dũng cảm hòa quyện cùng nhau. Chính điều đó đã làm nên Pskov, một thành phố kể chuyện bằng đá, bằng thời gian, bằng ký ức và mời gọi những ai yêu mến mảnh đất này đến đây để lắng nghe và cảm nhận.

Thu Hà/VOV-Moscow