Qatar tổ chức hội nghị thượng đỉnh, Israel đe dọa tấn công Hamas 'mọi lúc mọi nơi'

Ảnh: Cơ quan Thông tấn Qatar/Reuters cung cấp.

Vụ không kích ngày 9/9 nhằm vào các lãnh đạo tổ chức dân quân Palestine tại Doha là một bước leo thang nghiêm trọng từ phía quân đội Israel kể từ khi cuộc chiến Gaza được châm ngòi vào ngày 7/10/2023.

Trong khi các lãnh đạo Ả Rập và Hồi Giáo thể hiện sự đoàn kết với Qatar, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio đã gặp mặt ông Netanyahu và ủng hộ quan điểm cứng rắn của Israel, mặc dù chính quyền Washington đã thể hiện không bằng lòng về vụ không kích tại Qatar.

Phát biểu bên cạnh ông Netanyahu tại Israel, ông Rubio khẳng định cách duy nhất để cuộc chiến tại Gaza kết thúc là Hamas phải trả tự do cho toàn bộ con tin và chấp nhận đầu hàng. Ông cho biết mặc dù Mỹ muốn có biện pháp ngoại giao kết thúc cuộc chiến, "chúng ta cần phải chuẩn bị cho khả năng kịch bản này không thể diễn ra".

Chính quyền Washington đã khẳng định không được báo trước về vụ tấn công do Israel thực hiện tại Qatar, nơi Mỹ cài đặt căn cứ quân sự lớn nhất Trung Đông. Trong ngày Chủ Nhật, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã nhận định Israel cần phải "rất, rất cẩn thận".

"Tôi hiểu họ cần hành động chống lại Hamas, nhưng Qatar đã là một đồng minh tốt đối với Mỹ".

Qatar lên án vụ không kích

Tổ chức Hamas cho biết, vụ không kích do Israel thực hiện đã khiến 5 thành viên tổ chức này thiệt mạng bao gồm con trai của một lãnh đạo bị trục xuất, nhưng bộ máy lãnh đạo của tổ chức này đã sống sót. Chính phủ Qatar cho biết, một nhân viên an ninh quốc gia này đã thiệt mạng.

Tiểu vương Qatar Sheikh Tamim bin Hamad Al-Thani đã hối thúc hội thảo đưa ra "các bước thực tiễn và quyết đoán" để phản hồi trước vụ không kích "hèn nhát và trở mặt" này, cho biết vụ không kích đã xảy ra trong khi các lãnh đạo Hamas đang cân nhắc một đề xuất ngừng bắn từ Mỹ.

Với sự góp mặt của Iran, Thổ Nhĩ Kỳ và Ả Rập Saudi, thông cáo sau cùng của hội nghị đã có nội dung không sát với một bản thảo mà Reuters đã nhận được với nhận định vụ tấn công do Israel thực hiện và những "hành động hiếu chiến khác" đe dọa sự tồn tại song song và những nỗ lực bình thường hóa quan hệ của các nước trong khu vực.

Một tuyên bố riêng khác do Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh đã nhận định "việc Israel tiếp tục theo đuổi những chính sách hiếu chiến này sẽ phá hoại… tương lai cho những thỏa thuận với Israel".

Thông cáo của hội nghị đã kêu gọi các nước đánh giá quan hệ ngoại giao và kinh tế với Israel, một thông điệp mà Phó Tổng Thư ký Liên đoàn Ả Rập nhận định là lời yêu cầu các nước có quan hệ với Israel cân nhắc lại những quan hệ này.

Ảnh: Reuters/Dawoud Abu Alkas.

Trong cuộc họp, Tổng thống Ai Cập – đồng minh Mỹ đã ký hiệp định hòa bình với Israel vào năm 1979 – ông Abdel Fattah al-Sisi đã nhận định hành động của Israel "đặt ra những rào cản mới trên con đường hướng tới những thỏa thuận hòa bình mới và đe dọa xóa bỏ những thỏa thuận sẵn có".

Ông Rubio tới Qatar

Ông Rubio sẽ công du tới Qatar sau khi hoàn tất chuyến công du tại Israel. Ông đã kêu gọi Qatar tiếp tục đóng vai trò chủ chốt trong quá trình giải quyết cuộc xung đột tại Gaza, khẳng định chính phủ Qatar có thể đạt được mục tiêu trung gian thỏa thuận giải phóng 48 con tin còn lại, giải giáp Hamas và xây dựng tương lai tốt đẹp hơn cho người Gaza.

Tuy nhiên những phát biểu bên cạnh ông Netanyahu của ông Rubio đã cho thấy chính quyền Washington giờ đây coi giải pháp ngoại giao có tính khả thi thấp và đang hậu thuẫn kế hoạch tổ chức chiến dịch quân sự mới nhằm tiêu diệt Hamas một lần cuối cùng và mãi mãi của Israel.

Ông Rubio đã nhận định Hamas là "phe khủng bố tàn bạo" và cho biết: "Mặc dù chúng ta mong muốn có giải pháp ngoại giao hòa bình để kết thúc cuộc xung đột, và chúng tôi sẽ tiếp tục cân nhắc giải pháp này, chúng ta cần phải chuẩn bị cho khả năng kịch bản này không thể diễn ra".

"Hamas cần phải ngừng tồn tại dưới dạng một tổ chức vũ trang có khả năng đe dọa nền hòa bình và an ninh khu vực".

Ông Netanyahu đã không hoàn toàn loại bỏ khả năng sáp nhập Bờ Tây vào Israel nhằm đáp trả việc một số quốc gia đã đề ra các bước hướng tới công nhận nhà nước Palestine tại Đại Hội đồng LHQ trong cuối tháng này. Pháp và Anh là hai nước đã tuyên bố sẽ đưa ra quyết định trên.

Khi được hỏi về khả năng Israel sẽ mở rộng quyền tự trị bao trùm lên Bờ Tây, ông Netanyahu cho biết: "Một bước trong tương lai thuộc về tương lai. Chúng tôi không tiết lộ trước khi cần thiết".

"Rõ ràng việc đưa ra quyết định đơn phương nhằm vào chúng tôi sẽ dẫn tới hành động đơn phương từ phía chúng tôi".

Mặc dù các hoạt động ngoại giao vẫn diễn ra tại Jerusalem và Doha, lực lượng Israel đã tiếp tục tấn công thành phố Gaza.

Quân đội Israel đã tấn công và phá hủy một tòa nhà 16 tầng tại khu vực phía Tây thành phố này chỉ 1 giờ sau khi kêu gọi người dân trú ẩn tại đây sơ tán tới nơi khác. Lực lượng này khẳng định tòa nhà đã được sử dụng làm "cơ sở khủng bố".

Nguyễn Quang Minh (theo Reuters, 16/9/2025)