Quân chủng Hải quân tăng cường phổ biến, giáo dục pháp luật

Đổi mới về nội dung và hình thức

Xác định PBGDPL là "chìa khóa" để xây dựng ý thức tự giác chấp hành kỷ luật Quân đội, pháp luật Nhà nước, các cơ quan, đơn vị trong lực lượng Hải quân đã chủ động đổi mới cách làm, chú trọng tính thực chất, tránh hình thức. Đặc thù hoạt động phân tán, xa đất liền, nhiều đơn vị làm nhiệm vụ độc lập dài ngày trên biển đòi hỏi cách tuyên truyền phải ngắn gọn, dễ nhớ, dễ vận dụng.

Một trong những mô hình phát huy hiệu quả là "Mỗi tuần một điều luật", duy trì từ năm 2018. Mỗi sáng thứ Hai, đơn vị lựa chọn một điều luật ngắn gọn, thiết thực, phổ biến trên hệ thống phát thanh nội bộ; cán bộ, chiến sĩ ghi vào sổ tay pháp luật. Cùng lúc, nội dung được niêm yết ở bảng tin, phòng sinh hoạt tập trung trên tàu, nhà giàn, trạm radar, dễ nhớ - dễ tra cứu. Cách làm tuy đơn giản nhưng giúp bộ đội "thấm" dần quy định pháp luật, hình thành thói quen sống và làm việc theo điều lệnh, điều lệ.

Cán bộ chiến sĩ Lữ đoàn 171 tìm hiểu về ngày Pháp luật Việt Nam tại thư viện Lữ đoàn. Ảnh: Anh Thơ

Hệ thống truyền thanh nội bộ cũng được khai thác hiệu quả. Chuyên mục "Bản tin pháp luật" được phát đều đặn để cập nhật văn bản pháp luật mới, tình hình chấp hành kỷ luật, phân tích nguyên nhân vụ việc, rút bài học cảnh tỉnh từng quân nhân. Đây được xem như "kênh giáo dục mềm" nhưng có sức lan tỏa bền bỉ.

Song song với các cách làm truyền thống, các đơn vị Hải quân đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, như xây dựng thư viện pháp luật điện tử; sử dụng mã QR trong các cuộc thi "Tìm hiểu kiến thức pháp luật trên Báo Quân đội nhân dân năm 2025", "Pháp luật, kỷ luật và an toàn giao thông"; mini game pháp luật trên Zalo nội bộ; "Cẩm nang kiến thức thường trực", "Trang thông tin tuyên truyền biển, đảo". Những cách làm này tăng tương tác, tạo sự chủ động tiếp nhận pháp luật.

Tuổi trẻ Hải quân giữ vai trò xung kích qua các phong trào như "Thanh niên với pháp luật, kỷ luật và văn hóa mạng xã hội", diễn đàn "Mỗi đoàn viên một chuẩn mực hành động theo 10 lời thề, 12 điều kỷ luật quân nhân"... Thông qua đối thoại, tọa đàm, bộ đội trẻ được bồi dưỡng kỹ năng ứng xử, sử dụng mạng xã hội đúng pháp luật, văn minh, an toàn.

Đặc biệt, các đơn vị còn phối hợp với Viện Kiểm sát quân sự, Cơ quan điều tra hình sự, Tòa án quân sự đã giúp hoạt động PBGDPL thêm sức nặng từ thực tiễn. Những vụ việc vi phạm cụ thể, cách xử lý, hình thức kỷ luật được đưa vào tuyên truyền như lời cảnh tỉnh, tránh sai phạm.

Cùng với đó, lực lượng Hải quân còn phối hợp chính quyền địa phương tuyên truyền pháp luật cho ngư dân tại cảng cá, bến tàu; phát tờ rơi, cờ Tổ quốc, áo phao; hướng dẫn Luật Biển Việt Nam, quy định chống khai thác IUU. "Ngày Pháp luật" hàng tháng được duy trì nghiêm túc, kết hợp sân khấu hóa, tủ sách pháp luật, sinh hoạt chuyên đề, hội thi tìm hiểu pháp luật, bảo đảm tính giáo dục sâu rộng và bền vững...

Lan tỏa sâu rộng, hưởng ứng ngày Pháp luật Việt Nam

Hưởng ứng ngày Pháp luật Việt Nam (9/11), các đơn vị Hải quân đã tổ chức nhiều chương trình tuyên truyền thiết thực, gắn với những vấn đề nóng hiện nay như an toàn giao thông, an ninh mạng, lừa đảo công nghệ cao, bảo vệ bí mật quân sự, sử dụng mạng xã hội đúng quy định…

Ngày 4/11/2025, tại phường Phước Thắng (TP. Vũng Tàu), Lữ đoàn 171 (Vùng 2 Hải quân) đã phối hợp Công an TP. Hồ Chí Minh tổ chức chương trình PBGDPL cho toàn thể cán bộ, chiến sĩ. Đây là nội dung quan trọng nhằm xây dựng ý thức tự giác, trách nhiệm, kỷ luật, góp phần xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện.

Hai nội dung trọng tâm được nhấn mạnh, gồm: Phòng, chống tội phạm và lừa đảo trên không gian mạng, nhằm nhận diện thủ đoạn tấn công mạng, hướng dẫn sử dụng internet an toàn, bảo vệ bí mật quân sự, ngăn ngừa lộ lọt thông tin; triển khai Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông trong lĩnh vực giao thông đường bộ; trừ điểm, phục hồi điểm giấy phép lái xe.

Trước đó, ngày 3/11, tại Hải Phòng, Lữ đoàn 679 (Vùng 1 Hải quân) tổ chức diễn đàn "Cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn 679 xây dựng văn hóa tuân thủ pháp luật, thực hiện 10 lời thề, 12 điều kỷ luật". Tại đây, cán bộ chiến sĩ đã thảo luận ý nghĩa ngày Pháp luật, vị trí, vai trò của việc thực hiện 10 lời thề danh dự, 12 điều kỷ luật; chia sẻ giải pháp, kinh nghiệm duy trì chính quy, phòng ngừa vi phạm kỷ luật. Qua đó, mỗi quân nhân hiểu rõ rằng chấp hành pháp luật không chỉ là nghĩa vụ mà còn là danh dự và phẩm chất của người lính Hải quân. Hoạt động này góp phần nâng cao chất lượng công tác PBGDPL, hạn chế vi phạm kỷ luật thông thường, ngăn ngừa vi phạm nghiêm trọng; xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, "mẫu mực, tiêu biểu".

Từ các hoạt động thực tế tại Lữ đoàn 171 và Lữ đoàn 679 có thể thấy, công tác PBGDPL trong Hải quân không còn mang tính hình thức mà hướng thẳng vào những vấn đề nóng như sử dụng mạng xã hội, vi phạm giao thông, bảo mật thông tin, kỹ năng ứng xử trong công tác, sinh hoạt. Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trong Quân chủng Hải quân đang phát huy hiệu quả rõ nét khi gắn với thực tiễn nhiệm vụ, chú trọng chiều sâu và xây dựng văn hóa kỷ luật trong mỗi quân nhân.

Thông qua công tác PBGDPL, cán bộ, chiến sĩ hải quân được bồi dưỡng, nâng cao nhận thức, kiến thức pháp luật, xây dựng ý thức tôn trọng, chấp hành nghiêm pháp luật Nhà nước, kỷ luật quân đội, góp phần nâng cao chất lượng xây dựng nền nếp chính quy, phòng ngừa, hạn chế đến mức thấp nhất các vụ việc vi phạm pháp luật, kỷ luật trong đơn vị.

Thanh Điểu