Quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ chưa bao giờ mạnh mẽ như hiện nay

Ngài Marc E. Knapper, Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam.

Trong khi Hoa Kỳ chuẩn bị kỷ niệm 248 năm ngày độc lập, chúng tôi cũng tìm thấy lý do tương tự để kỷ niệm 1 năm quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện với Việt Nam sắp tới.

Hoa Kỳ và Việt Nam công bố quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện vào tháng 9/2023, các nhà lãnh đạo hai nước đã tái khẳng định tầm quan trọng của hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư, cũng như tăng trưởng kinh tế bao trùm theo định hướng đổi mới như là nền tảng cốt lõi của mối quan hệ giữa hai nền kinh tế. Chúng tôi cống hiến hết mình cho tiềm năng to lớn của mối quan hệ thương mại và đầu tư giữa hai nước.

Tiềm năng trong quan hệ thương mại, đầu tư Hoa Kỳ và Việt Nam chưa bao giờ tươi sáng như hiện nay. Quả thực, khoảng cách mà chúng ta đã trải qua trong gần 3 thập kỷ kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao là rất đáng chú ý.

Kim ngạch thương mại hàng hóa song phương giữa Hoa Kỳ và Việt Nam hiện đạt 124 tỷ USD, tăng gấp 300 lần so với năm 1995. Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ 9 của chúng tôi và Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam. Sức mạnh của mối quan hệ thương mại này được tiếp thêm sinh lực không nhỏ nhờ nguồn đầu tư trực tiếp nước ngoài đáng kể tiếp tục chảy vào Việt Nam.

Những cam kết cụ thể mà chúng ta đưa ra như là một phần của bước nâng cấp lịch sử trong hợp tác song phương sẽ đóng vai trò là động lực chính, làm sâu sắc thêm mối quan hệ kinh tế giữa hai nước nói riêng và phát triển mối quan hệ song phương nói chung. Những cam kết này không hề được đưa ra một cách hời hợt, mà chúng tôi đã chứng kiến những tiến bộ đáng kể trong hợp tác với Việt Nam nhằm đạt được những kết quả góp phần thúc đẩy thương mại và đầu tư trên một quy mô lớn hơn.

Vào ngày 25/6/2024, Hoa Kỳ và Việt Nam tổ chức Đối thoại kinh tế Đối tác Chiến lược toàn diện lần đầu tiên. Trong cuộc đối thoại, hai nước đã cùng hợp tác để thúc đẩy các mục tiêu do lãnh đạo hai bên đặt ra như một phần của việc nâng cấp lên quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện.

Các cuộc thảo luận đối thoại tập trung vào các chủ đề quan trọng như an ninh kinh tế, chất bán dẫn, không gian mạng, năng lượng, khoáng sản quan trọng và kinh tế số. Bằng cách thúc đẩy các mục tiêu chung của chúng ta về những chủ đề này trong Đối thoại kinh tế Đối tác Chiến lược toàn diện và các vấn đề khác, Hoa Kỳ và Việt Nam đang đặt nền móng để làm sâu sắc thêm mối quan hệ kinh tế giữa hai bên, thúc đẩy thương mại và đầu tư song phương mạnh mẽ hơn.

Kể từ khi công bố quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện, hai nước đã đạt được những kết quả đáng kể bằng cách đầu tư vào lĩnh vực kinh tế đổi mới sáng tạo và thông qua hợp tác về khoa học và công nghệ - những lĩnh vực sẽ đóng vai trò là bàn đạp cho thương mại và đầu tư lớn hơn.

Những thành tựu chính bao gồm thông báo vào tháng 2/2024 về thỏa thuận hợp tác trị giá 13,8 triệu USD giữa Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ và Đại học bang Arizona nhằm tăng cường năng lực sản xuất chất bán dẫn ở các quốc gia đối tác quan trọng, bao gồm cả Việt Nam, cũng như mở rộng trao đổi giáo dục và các sáng kiến phát triển lực lượng lao động.

Ngoài ra, phái đoàn Hoa Kỳ tại Việt Nam, thông qua Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID), đang hợp tác với nhiều bộ tại Việt Nam để tạo ra lực lượng lao động năng động và am hiểu công nghệ hơn, đồng thời cải thiện môi trường đầu tư và đổi mới trong nước.

Với Bộ Giáo dục và Đào tạo, chúng tôi đang đầu tư 20 triệu USD để thúc đẩy cải cách giáo dục đại học, nâng cấp các chương trình giảng dạy tập trung vào STEM, bao gồm cả các chương trình liên quan đến chất bán dẫn. Với Bộ Công thương, USAID đang hợp tác với một dự án trị giá 3,25 triệu USD, nhằm cải thiện môi trường pháp lý và quy định cho thương mại số. Cùng với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, USAID đang đồng thiết kế một hoạt động mới trị giá 20 triệu USD để tăng cường đầu tư, thương mại hóa các sản phẩm và dịch vụ của Việt Nam.

Những tiến bộ mà Hoa Kỳ và Việt Nam đạt được cho đến nay trong khuôn khổ quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện không chỉ là nỗ lực ở cấp Chính phủ. Khu vực tư nhân đã và sẽ tiếp tục đóng góp quan trọng cho sự thành công của mối quan hệ đối tác của hai nước.

Chúng tôi rất vui mừng khi chứng kiến sự mở rộng quan hệ đối tác giữa các công ty của Hoa Kỳ và Việt Nam trong ngành bán dẫn. Thông báo của các công ty bán dẫn hàng đầu Hoa Kỳ về việc thành lập hoặc mở rộng hoạt động tại Việt Nam là những dấu hiệu mạnh mẽ cho thấy quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện của hai nước sẽ tiếp tục phát triển.

Chúng tôi cũng hoan nghênh quyết định của Việt Nam vào tháng 6/2024 về việc ký kết Thỏa thuận chuỗi cung ứng trong Khuôn khổ kinh tế Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương vì thịnh vượng. Việc ký kết sẽ giúp Việt Nam xây dựng chuỗi cung ứng linh hoạt, nhằm hỗ trợ thương mại trên toàn khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Những hoạt động trên cho thấy tiềm năng hiện hữu trong mối quan hệ thương mại và đầu tư song phương, trong đó các nhà đầu tư từ cả hai nước đã chứng minh được các khoản đầu tư đáng kể mà họ sẵn sàng thực hiện ở nước đối tác.

Trong khi Đối thoại kinh tế Đối tác Chiến lược toàn diện đang diễn ra, chúng tôi cũng hoan nghênh phái đoàn Việt Nam có số lượng đông nhất từ trước đến nay, trong đó có nhiều lãnh đạo doanh nghiệp nữ hơn bao giờ hết, tới tham dự Hội nghị Thượng đỉnh đầu tư SelectUSA 2024 - sự kiện quan trọng nhất ở Hoa Kỳ, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho đầu tư kinh doanh.

Sự thể hiện mạnh mẽ của Việt Nam tại hội nghị cấp cao này đã minh chứng cho tiềm năng tươi sáng của mối quan hệ thương mại và đầu tư giữa hai nước. Các công ty Việt Nam đang có một quyết định tuyệt vời khi chọn đầu tư vào Hoa Kỳ, nơi sẽ mang lại sự thịnh vượng cho cả hai nước và trên toàn khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Sứ mệnh của chúng tôi là cam kết hỗ trợ tối đa các nhà đầu tư tiềm năng của Việt Nam khi họ xem xét các cơ hội tại Hoa Kỳ.

Tương tự, các nhà đầu tư đang đổ xô đến Việt Nam hơn bao giờ hết, nhờ sự nâng cấp mang tính lịch sử trong quan hệ song phương. Chúng tôi đã chứng kiến số lượng kỷ lục doanh nhân đến Việt Nam làm ăn, mong muốn nắm bắt thời điểm quan trọng này và khai phá tiềm năng to lớn trong mối quan hệ thương mại và đầu tư của hai nước.

Khoản đầu tư mới vào Việt Nam của Tập đoàn Tài chính phát triển quốc tế Hoa Kỳ (DFC) là một ví dụ rõ ràng khác về cam kết của Chính phủ Hoa Kỳ đối với tương lai của mối quan hệ kinh tế giữa hai quốc gia. Nằm trong chuyến thăm lịch sử tới Việt Nam của Tổng thống Biden vào năm ngoái, DFC đã công bố cam kết mới trị giá 465 triệu USD với Việt Nam, nâng tổng mức đầu tư của DFC tại Việt Nam lên 737 triệu USD và đưa Việt Nam thành đối tác lớn nhất của DFC tại Đông Nam Á. Vào tháng 11/2023, DFC cũng công bố ý định mở văn phòng tại TP.HCM.

Thông qua những cam kết này, DFC đang thúc đẩy đầu tư của khu vực tư nhân nhằm cung cấp các giải pháp cho những thách thức quan trọng mà Việt Nam đang phải đối mặt. DFC tích cực hình thành, phát triển và cấu trúc các doanh nghiệp dẫn đầu khu vực tư nhân mới trong các lĩnh vực ưu tiên phát triển như kết cấu hạ tầng quan trọng (bao gồm công nghệ thông tin và truyền thông, cũng như khoáng sản quan trọng); năng lượng sạch; kinh doanh nông nghiệp; y tế và dịch vụ tài chính, hỗ trợ cho các doanh nghiệp nhỏ.

Mức đầu tư trực tiếp nước ngoài kỷ lục mà Việt Nam thu hút trong năm 2023 chứng tỏ sự quan tâm to lớn của các nhà đầu tư nước ngoài trong việc thành lập hoặc mở rộng hoạt động tại Việt Nam. Để duy trì xu hướng này và khuyến khích đầu tư chất lượng cao, nhằm hỗ trợ tăng trưởng kinh tế bền vững và toàn diện, việc duy trì môi trường đầu tư hấp dẫn là cực kỳ quan trọng. Việt Nam cũng cần đáp ứng nhu cầu của các nhà đầu tư trong nền kinh tế toàn cầu năng động và cạnh tranh. Điều cốt yếu là đối thoại thực chất, có ý nghĩa với các đối tác, những cải cách cụ thể và cải thiện quy định pháp lý.

Chúng tôi tin tưởng rằng, Việt Nam có thể giải quyết những thách thức này và Hoa Kỳ sẽ tiếp tục là đối tác kiên định của Việt Nam. Quan hệ đối tác Hoa Kỳ - Việt Nam chưa bao giờ mạnh mẽ như hiện nay. Mối quan hệ kinh tế của chúng ta - được củng cố bởi thương mại và đầu tư hai chiều - sẽ trở nên phong phú và sôi động hơn trong thời gian tới.

Thanh Tùng