Quân sự thế giới hôm nay (24-11): Nga trưng bày hệ thống phòng không Tor-E2 với khả năng tác chiến 360 độ

* Trung Quốc: Xe chiến đấu bộ binh ZBD-04 nâng cấp trang bị hệ thống phòng vệ chủ động mới

Những hình ảnh xuất hiện gần đây cho thấy Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc (PLA) đang thử nghiệm một biến thể nâng cấp của xe chiến đấu bộ binh ZBD-04, nhiều khả năng là ZBD-04B, được trang bị hệ thống phòng vệ chủ động (APS) hoàn toàn mới.

Theo loạt ảnh công bố bởi nhóm giám sát The Dead District, xe ZBD-04B xuất hiện bên cạnh xe tăng chiến đấu chủ lực ZTZ-99A được trang bị bộ giáp bảo vệ chủ động GL-5. Sự kết hợp này cho thấy cả hai phương tiện nhiều khả năng đang được đưa tới các cuộc thử nghiệm trình diễn bắn đạn thật.

Xe chiến đấu bộ binh ZBD-04 nâng cấp được trang bị hệ thống bảo vệ chủ động mới. Ảnh: The Dead District

ZBD-04 (Type 04) là xe chiến đấu bộ binh bánh xích chủ lực của PLA, trang bị pháo chính 100mm có khả năng phóng tên lửa chống tăng, đi kèm pháo tự động 30mm, có khả năng cơ động cao. Phiên bản ZBD-04B được cho là cải tiến mạnh ở hệ thống điều khiển hỏa lực, cảm biến và giáp mô-đun. Việc xuất hiện của hệ thống APS cho thấy kỳ vọng nâng cao khả năng sống sót trước UAV cảm tử, đạn tấn công đột nóc và tên lửa chống tăng dẫn đường.

Hệ thống APS mới trên ZBD-04B có bố trí cảm biến và tháp pháo khác biệt so với GL-5. Điều này dẫn đến nhận định rằng nó có thể là bản nâng cấp thử nghiệm hoặc một thế hệ APS hoàn toàn mới của Trung Quốc.

GL-5 sử dụng hệ thống phát hiện radar phân tán và tên lửa đánh chặn để vô hiệu hóa mục tiêu. Việc trang bị GL-5 trên ZTZ-99A cho thấy PLA muốn chuẩn hóa APS trên các khí tài giá trị cao, đồng thời mở rộng cho các nền tảng hạng trung như ZBD-04B. Điều này cho thấy Trung Quốc đang tăng tốc trang bị các lớp phòng vệ chủ động để thích ứng với bối cảnh chiến trường hiện đại nơi giáp thụ động không còn đủ đảm bảo an toàn.

* Tàu khu trục USS Ted Stevens (DDG 128) sẵn sàng được bàn giao cho Hải quân Mỹ

Tàu khu trục tương lai USS Ted Stevens (DDG 128), thuộc cấu hình Flight III Arleigh Burke, đã hoàn tất bước thử nghiệm tại Vịnh Mexico, đánh dấu bước cuối trước khi được bàn giao cho Hải quân Mỹ.

Được đóng tại Nhà máy Ingalls Shipbuilding của Công ty Huntington Ingalls Industries (HII) của Mỹ, DDG 128 đã chứng minh năng lực động lực học, điều hướng, tích hợp hệ thống tác chiến và độ tin cậy tổng thể trong nhiều bài kiểm tra trên biển.

Tàu USS Ted Stevens (DDG 128) đang trên đường đến Vịnh Mexico trong quá trình thử nghiệm nghiệm thu. Ảnh: HII

Nâng cấp nổi bật nhất của Flight III là radar mảng pha quét điện tử chủ động AN/SPY-6(V)1 dùng công nghệ GaN cho độ nhạy cao hơn 30 lần so với radar SPY-1D(V). Radar giúp phát hiện, bám bắt, phân loại hiệu quả mục tiêu khó quan sát như tên lửa hành trình tàng hình, tên lửa đạn đạo cơ động và mối đe dọa siêu vượt âm. SPY-6 được tích hợp trong hệ thống tác chiến Aegis Baseline 10, tạo nên năng lực phòng thủ đa tầng trước các mục tiêu trên không, mặt nước, dưới nước với mức tự động hóa cao và hợp nhất cảm biến toàn diện.

Để vận hành radar công suất lớn, Flight III có thiết kế cơ khí - điện mới, gồm hệ thống phát - phân phối điện cải tiến, nâng cấp hệ thống làm mát. Dự kiến DDG 128 sẽ được bàn giao trong vài tuần tới và đưa vào hoạt động trong năm 2026. Với SPY-6 và Aegis Baseline 10, các tàu lớp Flight III như USS Ted Stevens được kỳ vọng trở thành xương sống trong phòng thủ tên lửa - phòng không của Hải quân Mỹ tới thập niên 2070, giúp tăng cường năng lực răn đe.

* Nga trưng bày hệ thống phòng không Tor-E2 với khả năng tác chiến 360 độ

Tại Dubai Airshow 2025, Nga lần đầu trưng bày hệ thống phòng không tầm thấp Tor-E2 ở nước ngoài. Đây là bản xuất khẩu nâng cấp sâu từ dòng Tor-M2, tích hợp radar trinh sát, radar dẫn bắn và bệ phóng thẳng đứng trên một khung gầm.

Tor-E2 là hệ thống phòng không tầm thấp di động với 16 tên lửa phóng thẳng đứng, được thiết kế để tiêu diệt UAV, máy bay và tên lửa hành trình cùng lúc. Ảnh: armyrecognition.com

Tại triển lãm, nơi Nga giới thiệu hơn 850 sản phẩm quốc phòng, Tập đoàn Almaz-Antey và Nhà máy Kupol nhấn mạnh tính linh hoạt của Tor-E2 với biến thể bánh lốp, bánh xích và mô-đun. Hệ thống có tầm tiêu diệt mục tiêu 12km, tăng lên 15-16km khi sử dụng tên lửa 9M331D hoặc 9M338KE mới, trần đánh chặn 10-12km, bốn kênh bắn đồng thời và 16 tên lửa 9M338 sẵn sàng khai hỏa. Tiết diện phản xạ tín hiệu radar mục tiêu tối thiểu 0,05m² cho thấy Tor-E2 tập trung đối phó UAV cỡ nhỏ và đạn chính xác, và những mối đe dọa khác trên chiến trường hiện đại. Hệ thống này có khả năng tiêu diệt máy bay, trực thăng, tên lửa hành trình, bom lượn và bom dẫn đường.

Ưu điểm chiến thuật đáng chú ý nhất là hệ thống phóng thẳng đứng, cho phép bao phủ 360 độ mà không phải xoay bệ phóng, rút ngắn thời gian phản ứng và cho phép bắn loạt cực nhanh. Theo Kupol, hệ thống có thể được triển khai từ hành tiến sang sẵn sàng chiến đấu chỉ trong 3 phút.

Tor-E2 được định vị là khí tài phòng không tầm thấp chuyên dụng cho các lữ đoàn cơ giới, sân bay, và hạ tầng trọng yếu. Một đội bốn xe có thể xử lý cùng lúc 16 mục tiêu từ mọi hướng, tự động ưu tiên mối đe dọa nguy hiểm nhất. Chế độ “liên kết” cho phép một xe không phát ra tín hiệu điện tử mà vẫn tiếp nhận được thông tin về mục tiêu từ xe còn lại và khai hỏa vào phút chót, tăng khả năng sống sót cho xe.

Nga nhấn mạnh Tor-E2 tương thích với nhiều hệ thống chỉ huy hiện có, kể cả chuẩn NATO, nhằm thu hút các nước phương Tây có đội hình phòng không hỗn hợp.

MAI HƯƠNG (tổng hợp)

* Chuyên mục Quân sự thế giới hôm nay trên Báo Quân đội nhân dân Điện tử gửi tới bạn đọc thông tin mới nhất về các hoạt động an ninh, quốc phòng quân sự thế giới trong 24 giờ qua.