Quân Ukraine mất ưu thế, Tổng thống Zelensky lo ông Trump đắc cử

Ngày 5/6, cuộc chiến ở Ukraine đã bước sang ngày thứ 833. Mặc dù Quân đội Nga được kích thích bởi cuộc duyệt binh ở Quảng trường Đỏ ở Moscow, nhưng thời gian trước cả hai bên đã sử dụng vũ lực quá mức; nên về cơ bản không có thay đổi nào trên chiến trường trong tuần qua. Nhưng giao tranh ác liệt vẫn tiếp tục diễn ra trên hàng nghìn km tiền tuyến.

Xét cho cùng, tháng Năm đã trôi qua, cả Nga và Ukraine đều đang tổng kết lại những cái được và mất trong tháng và lên kế hoạch cho những cuộc chiến trong tương lai. Trong tháng vừa qua, Quân đội Nga đã chiếm được khoảng 300 km2 lãnh thổ Ukraine, tăng rất nhiều so với 90 km2 chiếm được vào tháng Tư.

NATO, đứng đầu là Mỹ, đã dẫn đầu hơn 40 quốc gia viện trợ quân sự cho Ukraine. Nhưng sau hơn 800 ngày chiến đấu ác liệt, người Nga thường rất lỏng lẻo ban đầu, đã thể hiện tính kỷ luật cực kỳ hiếm thấy trên mặt trận hàng nghìn km. Ngay cả bây giờ, Quân đội Nga vẫn vượt trội Quân đội Ukraine rất nhiều, cả về sức mạnh quân sự, hỏa lực và chiến thuật.

Quân đội Nga hiện giờ không tổ chức các cuộc bao vây quy mô lớn, thay vào đó, họ tổ chức các cuộc tấn công quy mô nhỏ và liên tục sẽ có hiệu quả hơn. Moscow thực hiện những cuộc không kích bằng những vũ khí đơn giản như UAV Geran-2, mục tiêu là các công ty năng lượng và vận tải của Ukraine, nhằm phá hủy tiềm năng chiến tranh của Ukraine; và cuối cùng đạt được hiệu quả cuối cùng là tiêu hao tiềm lực của Ukraine.

Việc quân Nga tiến mạnh trên chiến trường, đương nhiên sẽ đồng nghĩa với việc quân Ukraine sẽ mất quân và tướng lĩnh. Vì Quân đội Ukraine không còn tiềm lực để có thể chiến đấu tổng lực với quân Nga trên chiến trường, nên đương nhiên họ phải trông cậy vào sự hỗ trợ của người Mỹ đứng sau.

Vì vậy, khi trận chiến biên giới Kharkov lên đến đỉnh điểm, Tổng thống Zelensky bất ngờ sang Singapore dự Hội nghị thượng đỉnh đối thoại an ninh Shangri-La lần thứ 13, kêu gọi các quốc gia tham gia Hội nghị hòa bình Ukraine tổ chức ở Thụy Sĩ tới đây.

Tuy nhiên, điều khiến Kiev ngạc nhiên là ngày 2/6, không chỉ có tin Saudi Arabia từ chối tham gia Hội nghị hòa bình Ukraine ở Thụy Sĩ, mà lý do Saudi Arabia từ chối cũng rất thẳng thắn, hội nghị này không có Nga tham gia, nên việc tổ chức hội nghị hòa bình tại Thụy Sĩ không có ý nghĩa.

Ngoài ra, Saudi Arabia và Nga đã đạt được thỏa thuận sơ bộ vào ngày 2/6 vừa qua, trong khuôn khổ "OPEC +", dự định gia hạn các biện pháp cắt giảm sản lượng dầu thô chung cho đến cuối năm nay để hỗ trợ giá dầu. Đối với Ukraine, đây chắc chắn là một điều “chẳng vui vẻ gì”.

Bạn đừng xem thường Saudi Arabia, với tư cách là quốc gia “nặng ký” ở Trung Đông, luôn là đối tượng cạnh tranh giữa Nga và Ukraine. Sau khi Tổng thống Putin thăm Saudi Arabia vào tháng 12/2023, Tổng thống Zelensky cũng có chuyến thăm khẩn cấp tới Saudi Arabia vào tháng 2/2024. Hiện nỗ lực của Ukraine nhằm giành “thiện cảm” trước Saudi Arabia không có hiệu quả.

Nhưng nhân tố khó lường nhất đối với Kiev chính là việc lo ông Trump tái đắc cử tổng thống Mỹ. Ngày 2/6, ông Trump, người dính líu đến các vụ kiện gần đây, đã công khai tuyên bố nếu tái đắc cử Nhà Trắng, ông sẽ có kế hoạch cụ thể để chấm dứt xung đột ở Ukraine. Về kế hoạch cụ thể là gì, một người luôn “nói đi đôi với làm” như ông, đã không muốn đi sâu vào chi tiết.

Có vẻ như kết quả cụ thể của ông Trump, rõ ràng được người Mỹ chấp nhận, nhưng quá trình này chắc chắn gây đau đớn cho Ukraine. Cho nên bây giờ ông chỉ nói về những kết quả khiến người Mỹ hài lòng, và một khái niệm mà người Mỹ bình thường có thể chấp nhận, đó là Mỹ có thể “buông” Ukraine, mà theo ông Trump, đó là “gánh nặng từ thời lịch sử Chiến tranh Lạnh”.

Theo ông Trump, nước Mỹ đã “bận rộn” hơn hai năm qua, nhưng chưa có thể làm suy yếu nước Nga, mà làm cho Nga và các đối thủ của Mỹ xích lại gần nhau hơn, điều này đặc biệt gây bất lợi cho Mỹ. Nhất là Iran và Triều Tiên, những quốc gia được coi là “cái gai” trong mắt Washington.

Tất nhiên, cộng đồng quốc tế không phản ứng mạnh mẽ trước những nhận xét mơ hồ của ông Trump. Chỉ khi nhậm chức, ông mới đạt được mục tiêu của mình. Sau khi ông Trump vào Nhà Trắng, nói về những điều này cũng chưa muộn.

Tuy nhiên giới phân tích cho rằng, Tổng thống Zelensky sẽ bị sốc sau khi nghe những “lời nói mơ hồ” này từ ông Trump. Bởi những gì Trump nói thể hiện rất rõ ràng quan điểm cá nhân của ông. Việc ông Trump tỏ ra mơ hồ, có nghĩa là các kế hoạch của ông ấy đã được bàn bạc với những người khác và ông ấy đại diện cho nhóm lợi ích đứng đằng sau. Điều này phải được Tổng thống Zelensky xem xét nghiêm túc.

Hiện nay Ukraine đã bị NATO và Mỹ đẩy lên hàng đầu trong phong trào chống Nga, điều Kiev sợ nhất là nếu người Mỹ đột ngột phá bỏ nền tảng này, giá trị Tổng thống Zelensky giảm xuống bằng không.

Do vậy trận chiến biên giới Kharkov đang diễn ra quyết liệt, nhưng Tổng thống Zelensky vẫn dành thời gian sang Singapore dự hội nghị. Mục đích là để Washington có thái độ rõ ràng trong việc ủng hộ Kiev.

Việc Tổng thống Zelensky và nhóm của ông có thể nhận được sự ủng hộ của Mỹ và phương Tây hay không, cuối cùng sẽ phụ thuộc vào kết quả trên chiến trường. Bởi vì sự ủng hộ của Mỹ và phương Tây, Kiev phải cụ thể hóa bằng chiến thắng trên chiến trường, khi đó Ukraine mới có giá trị với Mỹ và phương Tây. (Nguồn ảnh: CNN, Forbes, Kyiv Independent, Sputnik).

Tiến Minh (TH)