Quốc vương Thái Lan thăm Trung Quốc: Xây dựng tương lai trên nền tảng hợp tác

Đây cũng là nền tảng quan trọng để thúc đẩy quan hệ song phương trong tương lai.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và phu nhân Bành Lệ Viện đón tiếp Quốc vương Thái Lan Maha Vajiralongkorn và Hoàng hậu Suthida Bajrasudhabimalalakshana tại Bắc Kinh, Trung Quốc. Ảnh: OANA

Một sự thiết lập lại mang tính biểu tượng

Quan hệ song phương Trung Quốc - Thái Lan đã khởi sắc kể từ sau Chiến tranh Lạnh. Trung Quốc là quốc gia thứ hai mà Quốc vương Maha Vajiralongkorn thực hiện chuyến thăm cấp nhà nước trong thời gian trị vì, sau chuyến công du tới Bhutan vào tháng 4. Điều này cho thấy mức độ tin cậy sâu sắc và mối quan hệ lâu dài giữa Bangkok và Bắc Kinh. Chính phủ Thái Lan mô tả chuyến thăm kéo dài 5 ngày là minh chứng cho “tình hữu nghị sâu sắc và sự hiểu biết lẫn nhau ở mọi cấp độ”.

Tại lễ đón, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhấn mạnh chuyến thăm thể hiện “sự coi trọng lớn” mà Hoàng gia Thái Lan dành cho quan hệ song phương. Ông khẳng định, tại “điểm khởi đầu lịch sử mới”, Trung Quốc mong muốn cùng Thái Lan thúc đẩy sâu rộng hơn nữa việc xây dựng Cộng đồng chung vận mệnh Trung Quốc - Thái Lan trong 50 năm tới, qua đó viết tiếp chương mới cho tình hữu nghị hai nước.

Ngoại giao Hoàng gia vốn mang ý nghĩa biểu tượng đặc biệt trong văn hóa chính trị Thái Lan. Vì vậy, chuyến thăm cấp nhà nước của Quốc vương không chỉ mang tính nghi lễ, mà còn phản ánh lòng tin chiến lược và mong muốn duy trì ổn định dài hạn trong quan hệ song phương.

Đối với Trung Quốc, việc đón tiếp Quốc vương Thái Lan bằng nghi thức ngoại giao cao nhất cũng khẳng định tầm quan trọng Bắc Kinh dành cho mối quan hệ dựa trên lịch sử, sự tôn trọng lẫn nhau và nguyên tắc không can thiệp.

Đối với Đông Nam Á, trong bối cảnh những bất ổn toàn cầu - từ đứt gãy chuỗi cung ứng đến sự tái cấu trúc chính trị ở các nền kinh tế lớn - đang phủ bóng lên triển vọng tăng trưởng dài hạn của khu vực, động thái trấn an chiến lược của Thái Lan trở nên đặc biệt đáng chú ý.

Hoạt động ngoại giao cấp cao giữa Thái Lan và Trung Quốc trong thời điểm này phản ánh những ưu tiên rộng hơn của khu vực, gồm hợp tác thực dụng, tăng cường khả năng phục hồi kinh tế và bảo vệ vai trò trung tâm của ASEAN. Điều đó cũng cho thấy niềm tin của các nước Đông Nam Á rằng quan hệ đối tác Trung Quốc - ASEAN tiếp tục giữ vai trò then chốt trong bối cảnh kinh tế và địa chính trị khu vực đầy biến động.

Tăng cường quan hệ trên mọi lĩnh vực

Thái Lan là quốc gia đầu tiên trong ASEAN khởi động hợp tác chiến lược với Trung Quốc, đồng thời cũng là nước đầu tiên thiết lập quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện với Trung Quốc.

Chuyến thăm của Quốc vương Maha Vajiralongkorn diễn ra trong bối cảnh quan hệ giữa hai nước đang có bước tiến nổi bật. Trung Quốc hiện là đối tác thương mại lớn nhất của Thái Lan, với kim ngạch năm 2024 đạt gần 134 tỷ USD và tăng 17% trong nửa đầu năm nay. Cùng năm, Thái Lan dẫn đầu ASEAN về xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc, đạt 11,6 tỷ USD.

Trong lĩnh vực an ninh, Thái Lan là nước ASEAN đầu tiên tiến hành tập trận và huấn luyện chung với cả lục quân, hải quân và không quân Trung Quốc; đồng thời là quốc gia đầu tiên tiếp nhận sĩ quan liên lạc chống ma túy của Trung Quốc và ký hiệp ước dẫn độ với Bắc Kinh.

Ngoài ra, Trung Quốc hiện là nguồn khách du lịch hàng đầu của Thái Lan. Trước đại dịch Covid-19, mỗi năm có hơn 10 triệu du khách Trung Quốc đến Thái Lan. Từ năm 2024, chương trình miễn thị thực song phương được triển khai, tạo thuận lợi lớn cho việc đi lại.

Phó Giáo sư Chayodom Sabhasri, Khoa Kinh tế, Đại học Chulalongkorn, chia sẻ với Asia News Network rằng chuyến thăm của Quốc vương Thái Lan “sẽ nâng tầm quan hệ song phương lên một giai đoạn mới và mở ra cơ hội hợp tác trong các lĩnh vực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và giáo dục”.

Tái thiết kết nối khu vực và chuỗi cung ứng

Một trong những thông điệp quan trọng nhất từ chuyến công du là quyết tâm của Bangkok tăng cường kết nối với Trung Quốc, đặc biệt thông qua các dự án hạ tầng mới, hành lang hậu cần được nâng cấp và những tuyến thương mại mở rộng.

Tuyến đường sắt Trung Quốc - Lào - Thái Lan đang làm thay đổi cục diện vận tải khu vực. Khi hội nhập sâu hơn vào mạng lưới đường sắt Trung Quốc - ASEAN, Đông Nam Á sẽ hưởng lợi từ việc lưu chuyển hàng hóa thông suốt, chi phí vận tải giảm và chuỗi cung ứng vận hành linh hoạt hơn.

Đối với các quốc gia ASEAN, định hướng tăng cường kết nối kinh tế với Trung Quốc của Thái Lan nêu bật một thực tế chiến lược: Tương lai phát triển của khu vực phụ thuộc nhiều hơn vào các tuyến kết nối lục địa, thay vì các nút thắt hàng hải dễ bị tác động bởi căng thẳng địa chính trị.

Trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu đang đa dạng hóa, Đông Nam Á có cơ hội trở thành bên hưởng lợi lớn nếu củng cố các tuyến thương mại nội địa, hành lang năng lượng và những khu công nghiệp xuyên biên giới. Thái Lan gửi đi thông điệp rõ ràng: Tương lai tăng trưởng khu vực nằm ở việc kết nối sức mạnh sản xuất của ASEAN với quy mô công nghệ và chiều sâu thị trường của Trung Quốc.

Về mặt kinh tế, Trung Quốc đã là đối tác thương mại lớn nhất của ASEAN trong 14 năm liên tiếp. Dòng vốn đầu tư vào xe điện, năng lượng xanh, cơ sở hạ tầng số và hiện đại hóa nông nghiệp tiếp tục gia tăng. Thái Lan là trung tâm sản xuất xe điện của khu vực, với các công ty Trung Quốc đầu tư hàng tỷ USD vào sản xuất thông minh và công nghệ pin. Điều này phù hợp với các ưu tiên rộng hơn của ASEAN: Nâng cấp công nghệ, chuyển đổi năng lượng chi phí thấp hơn và hội nhập số.

Thông điệp gửi đến khu vực là hiện đại hóa kinh tế đòi hỏi những quan hệ đối tác ổn định, lâu dài, dựa trên lợi ích chung thay vì bị chi phối bởi phân cực chính trị. Với cách tiếp cận địa chính trị cân bằng và quan hệ hài hòa với nhiều cường quốc, Thái Lan cho thấy các quốc gia có thể giữ vững quyền tự chủ trong khi theo đuổi hợp tác cùng có lợi với Trung Quốc.

Chuyến thăm lần này không chỉ củng cố quan hệ hữu nghị với Thái Lan mà còn nhấn mạnh vai trò ngày càng quan trọng của Trung Quốc trong khu vực.

Nhìn về phía trước, chuyến công du mang tính lịch sử của Quốc vương Thái Lan được xem là bước mở đầu cho giai đoạn mới trong quan hệ Trung Quốc - ASEAN: Hội nhập kinh tế sâu rộng hơn, mở rộng hạ tầng và kết nối số, hợp tác phát triển xanh, phục hồi du lịch - văn hóa và củng cố chuỗi cung ứng khu vực...

"Chuyến thăm sẽ thúc đẩy việc tăng cường hơn nữa quan hệ hữu nghị giữa Trung Quốc và các nước Đông Nam Á khác. Và một mối quan hệ như vậy có thể vượt qua thử thách của thời gian, phù hợp với lợi ích khu vực và xu hướng hội nhập” - ông Cổ Hiểu Tùng, Viện trưởng Viện Nghiên cứu ASEAN thuộc Đại học Hải dương Nhiệt đới Hải Nam, nhận định trên tờ Hoàn Cầu Thời báo.

(Theo Thailandnow, Theo Dilopmat, Global Times, News.az)

Thùy Dương