Quy định mới của New Delhi có khả năng khiến dầu Nga đánh mất thị trường Ấn Độ?

Dầu của Nga đang đứng trước viễn cảnh không được vào thị trường Ấn Độ, khi mới đây chính quyền nước này đã quyết định cấm tàu chở dầu và tàu chở hàng khô trên 25 tuổi vào các cảng của họ.

Theo giải thích, New Delhi đang muốn giải quyết vấn đề lão hóa đội tàu buôn gây ô nhiễm môi trường, quy định này không nhằm vào bất cứ một đối tác nước ngoài nào.

Trong khi đó tính đến tháng 12/2022, Nga có khoảng 50% tàu chở dầu trên 15 năm sử dụng. Một số lượng lớn tàu cũ nói trên bị phương Tây cho là thuộc về "hạm đội bóng tối", nhờ đó Moskva vượt qua được các biện pháp trừng phạt của phương Tây.

Số lượng tàu như vậy rất khó xác định chính xác, nhưng theo nhiều nguồn phương Tây thì dao động trong khoảng 100 đến 550 tàu. Ước tính khoảng 240 tàu chở dầu là cần thiết để Nga vượt qua những hạn chế.

Mặc dù nhiều quốc gia trên thế giới không phân biệt đối xử với tàu cũ, nhưng lệnh cấm của Ấn Độ dự báo sẽ gây ra những khó khăn nhất định cho Nga khi tiếp cận thị trường năng lượng đặc biệt quan trọng này.

Ấn Độ đã nhập khẩu lượng dầu cao kỷ lục từ Nga trong tháng 1/2023, lên tới 1,4 triệu thùng mỗi ngày, tăng 9,2% so với tháng 12/2022. Hiện tại, Nga vẫn là nhà cung cấp dầu hàng đầu tính theo tháng cho quốc gia Nam Á, tiếp theo sau là Iraq và Saudi Arabia.

Vào tháng trước, dầu của Nga chiếm khoảng 27% trong tổng số 5 triệu thùng dầu thô mà New Delhi nhập khẩu mỗi ngày. Ấn Độ hiện là nước nhập khẩu và tiêu thụ dầu lớn thứ ba thế giới, sau Mỹ và Trung Quốc.

Số liệu cũng cho thấy trong khoảng thời gian từ tháng 4/2022 đến tháng 1/2023, Iraq tiếp tục là nhà cung cấp dầu lớn nhất cho Ấn Độ, trong khi Nga giữ vị trí thứ hai, thay thế Saudi Arabia hiện đứng hạng ba.

Việc khối lượng dầu nhập từ Nga cao hơn đã kéo tỷ trọng nhập khẩu từ Trung Đông xuống mức thấp nhất từ trước tới nay là 48%. Lượng dầu Ấn Độ nhập từ các quốc gia thành viên OPEC cũng giảm xuống mức thấp nhất từ trước đến nay.

Nhập khẩu dầu của Ấn Độ thường tăng vào tháng 12 và tháng 1, do các nhà máy lọc dầu tránh việc phải ngừng hoạt động để bảo dưỡng trong quý đầu tiên nhằm đáp ứng các mục tiêu sản xuất hàng năm do chính phủ ấn định.

Các nhà máy lọc dầu ở Ấn Độ vốn hiếm khi mua dầu của Nga vì chi phí hậu cần tốn kém. Nhưng hiện New Delhi đã nổi lên như một khách hàng quan trọng của Nga, sau khi các quốc gia phương Tây áp đặt lệnh cấm vận.

Mới đây, các phương tiện truyền thông phương Tây đã ghi nhận sự gia tăng số lượng tàu thuộc "hạm đội bóng tối" của Nga, giúp nước này thực hiện hoạt động buôn bán dầu mỏ bất chấp lệnh cấm vận từ Mỹ và đồng minh.

Những người trong cuộc tin rằng quy mô hạm đội như vậy có thể lên tới khoảng 600 tàu, chiếm 10% số lượng tàu chở dầu toàn thế giới, và đáng chú ý là ngày càng có nhiều chủ tàu sẵn sàng gia nhập đội hình trên.

Tuy nhiên cần lưu ý thêm, Phó Chủ tịch Duma Quốc gia - ông Aleksey Chepa lại nói rằng Moskva không cần phải tạo ra một "hạm đội bóng tối", bởi vì nhiều quốc gia trên thế giới vẫn sẵn sàng mua dầu của nước này.