Quy định mới từ 15/12: Cưỡng ép vợ hoặc chồng quan hệ tình dục trái ý muốn bị phạt đến 30 triệu đồng

Chính phủ ban hành Nghị định số 282/2025/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng, chống bạo lực gia đình.

Nghị định số 282/2025/NĐ-CP thay thế Nghị định số 144/2021/NĐ-CP và có hiệu lực thi hành từ ngày 15/12/2025.

Tại Điều 41, Nghị định 282/2025/NĐ-CP quy định chi tiết mức xử phạt vi phạm về hành vi bạo lực tình dục:

Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi cưỡng ép thành viên gia đình nghe âm thanh, xem hình ảnh, đọc nội dung khiêu dâm.

Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:

- Cưỡng ép thành viên gia đình trình diễn hành vi khiêu dâm;

- Cưỡng ép thực hiện hành vi quan hệ tình dục trái ý muốn của vợ hoặc chồng nhưng không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Các hành vi vi phạm hành chính: cưỡng ép mang thai, phá thai, lựa chọn giới tính thai nhi chưa được quy định tại Nghị định này được xử lý, xử phạt theo quy định tại Nghị định của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan.

Biện pháp khắc phục hậu quả: Buộc xin lỗi công khai khi người bị bạo lực gia đình có yêu cầu tại nhà riêng, nơi làm việc, địa điểm khác hoặc trên phương tiện thông tin đại chúng đối với hành vi vi phạm quy định tại các khoản 1 và 2 Điều này.

Tại Điều 37, Hành vi hành hạ, ngược đãi, đánh đập, đe dọa hoặc hành vi cố ý khác xâm hại đến sức khỏe, tính mạng:

Hành vi đánh đập, xâm hại sức khỏe người thân có thể bị phạt 5–10 triệu đồng nếu chưa đủ yếu tố truy cứu trách nhiệm hình sự. Ảnh minh họa.

Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi đe dọa xâm hại đến sức khỏe, tính mạng thành viên gia đình.

Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi đánh đập hoặc hành vi cố ý khác xâm hại đến sức khỏe, tính mạng thành viên gia đình nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.

Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:

- Hành hạ, ngược đãi như bắt nhịn ăn, nhịn uống, bắt chịu rét, mặc rách, không cho hoặc hạn chế vệ sinh cá nhân;

- Sử dụng các công cụ, phương tiện hoặc các vật dụng khác gây thương tích cho thành viên gia đình nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự;

- Người có hành vi bạo lực gia đình không kịp thời đưa người bị bạo lực gia đình đi cấp cứu, điều trị trong trường hợp người bị bạo lực gia đình cần được cấp cứu kịp thời hoặc không chăm sóc người bị bạo lực gia đình trong thời gian người bị bạo lực gia đình điều trị chấn thương do hành vi bạo lực gia đình, trừ trường hợp người bị bạo lực gia đình, người giám hộ hoặc người đại diện theo pháp luật của người bị bạo lực gia đình từ chối.

Hình thức xử phạt bổ sung: Tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính đối với hành vi vi phạm quy định tại điểm b khoản 3 Điều này, trừ trường hợp tang vật, phương tiện vi phạm hành chính không phải là tài sản riêng của người thực hiện hành vi bạo lực gia đình.

Biện pháp khắc phục hậu quả:

- Buộc xin lỗi công khai khi người bị bạo lực gia đình có yêu cầu tại nhà riêng, nơi làm việc, địa điểm khác hoặc trên phương tiện thông tin đại chúng đối với hành vi vi phạm quy định tại các khoản 1 và 2; các điểm a và b khoản 3 Điều này;

- Buộc chi trả toàn bộ chi phí khám bệnh, chữa bệnh đối với hành vi vi phạm quy định tại khoản 2 và điểm b khoản 3 Điều này.

Ngoài ra, Thông tư 66/2025 của Bộ Công an chính thức có hiệu lực từ ngày 4/9, quy định cụ thể về công tác giám sát việc thực hiện quyết định "cấm tiếp xúc" theo Luật Phòng, chống bạo lực gia đình. Đây được coi là bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ nạn nhân và ngăn chặn tái diễn bạo lực trong gia đình.

Theo quy định mới, ngay sau khi nhận được quyết định cấm tiếp xúc từ UBND xã hoặc tòa án, trong vòng một giờ, trưởng công an xã phải ban hành quyết định phân công lực lượng giám sát và lập kế hoạch giám sát. Việc này được đánh giá là siết chặt hơn so với các dự thảo trước (từng đề xuất 6 giờ đến 3 ngày), nhằm kịp thời bảo vệ nạn nhân ngay khi lệnh được ban hành.

Cấm tiếp xúc là một trong 10 biện pháp ngăn chặn bạo lực gia đình, cho phép cấm người gây bạo lực đến gần nạn nhân hoặc sử dụng phương tiện, công cụ để tiếp tục hành vi bạo lực. Lệnh thường kéo dài 3-4 ngày và có thể chấm dứt sớm khi không còn cần thiết hoặc theo yêu cầu của nạn nhân.

Người được phân công giám sát phải là cá nhân có uy tín, đạo đức tốt, tự nguyện và có điều kiện thực hiện nhiệm vụ, như tổ trưởng dân phố, trưởng thôn, thành viên tổ an ninh, hội viên Hội Phụ nữ… Trong quá trình giám sát, họ không chỉ đảm bảo người gây bạo lực không được đến gần nạn nhân, mà còn phải nhắc nhở, tuyên truyền để người vi phạm hiểu rõ trách nhiệm, nhận diện hành vi bạo lực và học kỹ năng kiềm chế, ứng xử lành mạnh.

Người có hành vi bạo lực gia đình khi bị áp dụng lệnh cấm tiếp xúc phải ký cam kết chấp hành, tham gia các chương trình giáo dục thay đổi hành vi và có thể bị buộc tham gia lao động công ích như trồng cây xanh, dọn dẹp đường phố, công trình công cộng. Nếu cố tình vi phạm, họ có thể bị xử phạt hành chính, truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc buộc bồi thường thiệt hại cho nạn nhân.

Đan Tâm