Quyết tâm làm sạch địa bàn, vì một Việt Nam không ma túy

Tổ dân phố, thôn không ma túy

Những kết quả này cũng là bước đi quan trọng góp phần thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy đến năm 2030 nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị và toàn dân, lấy địa bàn cơ sở làm trọng tâm, thực hiện đồng bộ các giải pháp giảm cung, giảm cầu và giảm tác hại của ma túy. Chương trình này không chỉ là cam kết chính trị mà còn là hành động thực tiễn nhằm bảo vệ sự bình yên cho nhân dân, góp phần xây dựng một xã hội lành mạnh, an toàn, kinh tế - xã hội phát triển bền vững, với mục tiêu dài hạn đến năm 2030 đạt ít nhất 50% số xã, phường, thị trấn không có ma túy trên toàn quốc.

Công an tỉnh Điện Biên triệt phá thành công đường dây vận chuyển trái phép 50 bánh hồng phiến.

Tại Hội nghị đánh giá Kế hoạch 483 được Chính phủ tổ chức mới đây, hai địa phương Hà Nội và Điện Biên đã được nhắc đến như những điểm sáng tiêu biểu, minh chứng cho hiệu quả của các mô hình sáng tạo và quyết tâm cao độ trong khuôn khổ Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy đến năm 2030. Hà Nội tiên phong với cách tiếp cận từ cơ sở, tập trung xây dựng "tổ dân phố, thôn không ma túy", trong khi Điện Biên dựng nên "tường lửa" vững chắc tại biên giới, ngăn chặn ma túy từ xa.

Những nỗ lực này không chỉ góp phần quan trọng vào kết quả chung của toàn quốc mà còn thể hiện rõ nét sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, khi cam kết được biến thành hành động cụ thể, kiên quyết và thực chất, từ Trung ương đến địa phương, đồng thời hỗ trợ cho các chỉ tiêu quốc gia như nâng cao nhận thức cộng đồng, giảm số người nghiện và triệt phá 100% các điểm tụ điểm phức tạp về ma túy đến năm 2030.

Bộ Công an đã xác định rõ ràng rằng giảm cầu ma túy là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên phải được thực hiện một cách thực chất, kỹ lưỡng, không chạy theo thành tích hình thức. Lãnh đạo Bộ Công an đã trực tiếp chủ trì các cuộc giao ban hàng tháng, kiểm tra sát sao tiến độ thực hiện, đồng thời yêu cầu chuyển biến nhận thức từ lãnh đạo tỉnh đến từng Công an xã, phường.

Tính đến nay, 100% Công an của 34 tỉnh, thành phố đã ban hành kế hoạch tiếp tục thực hiện; 32/34 địa phương hoàn thành cao điểm 20% xã, phường không ma túy trước ngày 31/8/2025; và 34/34 UBND tỉnh đã có kế hoạch cụ thể đến năm 2030. Những con số này cho thấy sự quyết liệt, đồng bộ và kiên trì trong toàn hệ thống, tạo nền tảng vững chắc cho mục tiêu dài hạn của chương trình quốc gia, bao gồm việc đầu tư trang thiết bị hiện đại cho lực lượng chuyên trách và nâng cao chất lượng cai nghiện, quản lý sau cai.

Tại Hà Nội nơi mật độ dân cư cao và các hoạt động xã hội đa dạng, phức tạp, UBND TP Hà Nội đã ban hành Kế hoạch 265/KH-UBND vào ngày 10/9/2024 về xây dựng "tổ dân phố, thôn không ma túy" và "xã, phường không ma túy", gắn liền với Chỉ thị 36-CT/TW của Bộ Chính trị ban hành ngày 16/8/2019 và các nội dung của Chương trình mục tiêu quốc gia. Công an TP Hà Nội cũng triển khai Đề án 335, đưa chỉ tiêu 20% thôn và 15% phường không ma túy vào kế hoạch công tác hàng năm, coi đây là một tiêu chí quan trọng để đánh giá hiệu quả quản lý, điều hành của cấp cơ sở, đồng thời góp phần vào mục tiêu quốc gia giảm mạnh số người nghiện và sử dụng trái phép chất ma túy.

Thực hiện những quyết định và các văn bản hướng dẫn triển khai chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy đến năm 2030, Hà Nội đã giao chỉ tiêu cụ thể cho 29 xã, phường tương đương 23% tổng số đơn vị hành chính trên địa bàn. Thành phố triển khai phương châm "phòng ngừa là cơ bản, chiến lược; đấu tranh là trọng tâm, đột phá" thông qua 3 nhóm giải pháp chính, gồm: Phòng ngừa xã hội, nghiệp vụ chuyên môn và tố tụng hình sự, nhằm tạo ra sự thay đổi toàn diện từ nhận thức đến hành động, phù hợp với định hướng nâng cao năng lực lực lượng và ứng dụng công nghệ của chương trình quốc gia.

Những con số biết nói đã phản ánh kết quả đáng ghi nhận của Hà Nội trong cuộc chiến này. Trong năm 2024, Hà Nội đã xây dựng được 1.256/5.435 tổ dân phố, thôn không ma túy (đạt tỷ lệ 23,1%) và 7 xã đạt chuẩn "không ma túy". Bước sang năm 2025, Hà Nội tiếp tục tập trung vào 29 xã, phường trọng điểm, triển khai rà soát di biến động dân cư một cách toàn diện, kiểm tra 100% cơ sở kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự.

Đồng thời, thành lập Tổ công tác cơ sở do Cảnh sát khu vực làm Tổ trưởng, phối hợp chặt chẽ cùng tình nguyện viên và lực lượng tự quản để tuần tra, cắm chốt tại các điểm nóng. Mô hình này không chỉ giúp quản lý chặt chẽ địa bàn mà còn kịp thời phát hiện, xử lý vi phạm, tạo chuyển biến rõ rệt trong cộng đồng, từ đó xây dựng niềm tin và sự tham gia tích cực của nhân dân, góp phần vào chỉ tiêu quốc gia về tuyên truyền và hỗ trợ cai nghiện cộng đồng.

Dựng "tường lửa" vùng biên ngăn ma túy

Nếu Hà Nội chọn cách tiếp cận "phòng ngừa từ gốc rễ", tập trung vào cộng đồng đô thị, thì Điện Biên - địa bàn biên giới nóng bỏng, nằm trên tuyến Việt - Lào - Trung Quốc lại đóng vai trò như "lá chắn" vững vàng ở tuyến đầu chống ma túy, phù hợp với trọng tâm đấu tranh tội phạm xuyên quốc gia của Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy đến năm 2030.

Tỉnh Điện Biên đã sớm xác định phương châm "phòng ngừa từ sớm, từ xa, từ nơi xuất phát", đồng thời ký Biên bản ghi nhớ hợp tác với 4 tỉnh Bắc Lào, thành lập Tổ công tác thường trực phối hợp với Luông Pha Băng và Phông Sa Lỳ. Các hoạt động tuần tra chung biên giới được thực hiện thường xuyên, nhằm chặn đứng dòng chảy ma túy ngay từ biên giới, ngăn chặn hiệu quả các đường dây xuyên quốc gia, đồng thời hỗ trợ cho mục tiêu tăng số vụ phát hiện phạm tội ma túy tại biên giới ít nhất 3% hàng năm đến năm 2030.

Chỉ tính riêng từ đầu năm 2025 đến nay, lực lượng chức năng tỉnh Điện Biên đã phối hợp triệt phá 93 vụ án, bắt giữ 159 đối tượng, thu giữ hơn 2,5 tấn ma túy cùng 19 khẩu súng các loại. Những con số này không chỉ phản ánh quy mô lớn của các vụ việc mà còn thể hiện mức độ khốc liệt, nguy hiểm của cuộc chiến nơi tuyến lửa biên giới. Cùng với đó, tỉnh Điện Biên đã cập nhật 100% dữ liệu người nghiện, khai thác 108 nguồn tin, xử lý 64 vụ (đạt tỷ lệ 59,3%) - một tỷ lệ cao nhất khu vực Tây Bắc, chứng tỏ sự chủ động và hiệu quả trong công tác quản lý, giám sát, góp phần giảm cầu ma túy theo định hướng quốc gia.

Trên phạm vi toàn quốc, từ ngày 1/7 đến 14/9/2025, cả nước đã đạt 213/3.321 xã, phường không ma túy (tương đương 6,4%), và dự kiến chuyển hóa thêm 639 địa bàn, nâng tổng số lên 852 xã, phường, đạt 25,6%, vượt 5,6% so với chỉ tiêu đặt ra. Đáng chú ý, 4 tỉnh Đắk Lắk, Gia Lai, Thanh Hóa và Tuyên Quang đã vượt mức 20%; các địa phương như Hà Tĩnh, Hải Phòng, Thừa Thiên Huế đặt mục tiêu tiến tới 100% xã, phường không ma túy trước năm 2030. Những tiến bộ này là kết quả của sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành, với sự lãnh đạo trực tiếp từ Bộ Công an, và là nền tảng để đạt mục tiêu 50% xã, phường không ma túy vào năm 2030.

Song hành với các nỗ lực của các địa phương, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy đã tổ chức 1.719 lượt kiểm tra, trong đó 679 lượt có Ban Giám đốc Công an các địa phương tham gia trực tiếp. Toàn lực lượng đã rà soát 21.200 người nghiện, khai thác 4.018 nguồn tin, xử lý 276 vụ án, triệt phá 42 điểm chứa chấp, đấu tranh 377 vụ/1.767 đối tượng và 660 vụ/1.253 đối tượng mua bán trái phép chất ma túy.

Đây là những con số cụ thể phản ánh tinh thần "chủ động tấn công tội phạm, không để bị động bất ngờ", khẳng định quyết tâm thép của lực lượng Công an trong cuộc chiến không khoan nhượng với ma túy, từ phòng ngừa đến đấu tranh quyết liệt, đồng thời hỗ trợ cho các chỉ tiêu quốc gia về trang bị phương tiện hiện đại và tăng cường hợp tác quốc tế.

Từ thực tiễn triển khai tại Hà Nội và Điện Biên, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy đang nghiên cứu nhân rộng hai mô hình trọng điểm: "tổ dân phố không ma túy" tạo nền tảng phòng ngừa xã hội vững chắc từ cộng đồng dân cư và "tổ công tác biên giới" hình thành mạng lưới hợp tác quốc tế chủ động, ngăn chặn từ xa.

Song song đó, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy cam kết tăng cường kiểm tra đột xuất, bố trí cán bộ chuyên trách, hoàn thiện quy trình xử lý các tình huống phức tạp trong tháng 11/2025, đồng thời ban hành tài liệu hướng dẫn thống nhất trên toàn quốc vào tháng 10/2025. Những bước đi này nhằm đảm bảo tính đồng bộ và hiệu quả cao hơn trong toàn hệ thống, góp phần vào cấu trúc tổng thể của Chương trình mục tiêu quốc gia.

Từ kinh nghiệm thực tiễn, Hà Nội đã kiến nghị Chính phủ 6 nhóm giải pháp ở tầm quốc gia trong đó tập trung đổi mới truyền thông, giáo dục hệ thống; tăng cường năng lực lực lượng phòng, chống ma túy, đặc biệt với tội phạm sử dụng công nghệ cao; hoàn thiện pháp luật, chính sách hỗ trợ cai nghiện, quản lý người sau cai và đẩy mạnh ứng dụng trí tuệ nhân tạo, phân tích dữ liệu lớn phục vụ điều tra, dự báo, khoanh vùng địa bàn trọng điểm. Điện Biên đề xuất thêm phương án phân bổ đầu tư trung hạn 2026-2030 và cơ chế hỗ trợ các dự án làm điểm tại khu vực biên giới, nhằm củng cố thêm nguồn lực cho tuyến đầu, phù hợp với ngân sách quốc gia dành cho chương trình.

Dù vẫn còn nhiều thách thức song điều quan trọng nhất là nguyên nhân đã được chỉ rõ, hướng khắc phục đã được xác định và quyết tâm hành động đang được đẩy lên mạnh mẽ từ Trung ương đến cơ sở. Các địa phương đang chủ động điều chỉnh, bổ sung biện pháp để vượt qua khó khăn, đảm bảo mục tiêu được thực hiện bền vững trong khuôn khổ chương trình quốc gia.

Từ "vùng xanh không ma túy" giữa lòng Hà Nội đến "lá chắn biên giới" Điện Biên, các mô hình khác nhau nhưng cùng hướng về một đích chung là xây dựng một Việt Nam an toàn, lành mạnh, không ma túy trong tương lai. Quyết tâm thép của Bộ Công an đang đạt mục tiêu trong tương lai nơi từng tổ dân phố, từng thôn bản, từng gia đình đều là pháo đài vững chắc trong cuộc chiến bảo vệ cuộc sống bình yên cho nhân dân, góp phần thực hiện thành công Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy đến năm 2030, hướng tới một xã hội không còn tệ nạn ma túy.

Hoàng Phong