Ra mắt hệ thống phát hiện nhiễu thông tin di động do Việt Nam phát triển
Đây là bước tiến quan trọng đánh dấu lần đầu tiên Việt Nam sở hữu hệ thống thu thập dữ liệu di động kết nối trực tiếp với các nhà mạng di động.

Các đại biểu nhấn nút khai trương hệ thống giám sát và phát hiện nhiễu thông tin di động iSpectra. Ảnh: Bộ Khoa học và Công nghệ.
Ngày 4/9 tại Hà Nội, Cục Tần số vô tuyến điện (Bộ Khoa học và Công nghệ) khai trương hệ thống giám sát và phát hiện nhiễu thông tin di động iSpectra.
Được nghiên cứu và phát triển trong giai đoạn 2023–2025, iSpectra hoạt động theo nguyên lý mới, đó là biến các trạm BTS thành những cảm biến (sensor) kiểm soát tần số. Hệ thống cho phép giám sát, phát hiện, cảnh báo và khoanh vùng nguồn nhiễu từ sớm, giảm thiểu thời gian xử lý so với cách làm thủ công trước đây.
Theo kết quả thử nghiệm trong 3 tháng, hệ thống này phát hiện 600 vụ nhiễu, tăng gấp đôi so với khi không dùng. Khi ứng dụng tại một nhà mạng, hệ thống được ghi nhận giúp giảm 30% tỷ lệ rớt cuộc gọi do nhiễu.
Về khả năng kết nối đến các hệ thống khác, ngoài hệ thống trạm của các nhà mạng, iSpectra sẽ được thông minh hóa bằng cách áp dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) và học máy (machine learning) phân tích chuyên sâu với khối lượng dữ liệu lớn hơn để dự đoán thiết bị gây nhiễu và khoanh vùng vị trí nguồn nhiễu.
Hệ thống iSpectra được triển khai theo chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, với mục tiêu nâng cao khả năng phát hiện nhiễu ngay từ sớm, hỗ trợ công tác quản lý tần số vô tuyến điện hiệu quả hơn. Hệ thống đã được Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ phê duyệt kế hoạch triển khai tại các Quyết định 1586/QĐ-BTTTT ngày 21/8/2023 và Quyết định 2823/QĐ-BTTTT ngày 2/11/2023.
Trong những năm gần đây, chứng kiến sự bùng nổ của mạng 4G, 5G với mật độ trạm gốc ngày càng dày đặc và quá trình đô thị hóa nhanh chóng, cùng với sự gia tăng đột biến của các thiết bị vô tuyến điện làm tăng số lượng trạm gốc bị nhiễu, gây ảnh hưởng đến chất lượng mạng.
Việc xác định nguyên nhân và xử lý nhiễu cho các trạm gốc này thường kéo dài, tốn công sức, thời gian của các nhà mạng và cơ quan quản lý. Từ đó đặt ra yêu cầu xây dựng một hệ thống giám sát về can nhiễu đến các mạng di động.