Rà soát, hoàn thiện Đề án Hoàn thiện cấu trúc hệ thống pháp luật Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới

Trong những năm qua, Đảng và Nhà nước ta đã rất quan tâm tới công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế, pháp luật và đạt được nhiều thành tựu. Tuy nhiên, trước yêu cầu phát triển bứt phá của đất nước trong giai đoạn từ nay tới năm 2045, thực hiện cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị, thực hiện mô hình chính quyền địa phương 02 cấp, thực hiện các Nghị quyết gần đây của Bộ Chính trị, hệ thống pháp luật hiện hành còn bộc lộ không ít hạn chế, bất cập cả về nội dung và cấu trúc. Do đó, việc nghiên cứu để tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật, trước hết là hoàn thiện cấu trúc hệ thống pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới là yêu cầu cấp thiết.

Đề án được xây dựng bám sát vào Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung, phát triển năm 2011), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc của Đảng, Hiến pháp năm 2013 (sửa đổi, bổ sung năm 2025), Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới, Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới; Thông báo số 08-TB/BCĐTW ngày 08/8/2025 của Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật…

Bộ Tư pháp đã chủ trì phối hợp với các ban, Bộ, ngành Trung ương, các chuyên gia, nhà khoa học tổ chức nghiên cứu lý luận, kinh nghiệm quốc tế, đánh giá thực trạng cấu trúc hệ thống pháp luật Việt Nam. Tổ chức nhiều hội thảo, tọa đàm các cấp (06 Tọa đàm, Hội thảo với các cơ sở nghiên cứu, đào tạo Luật lớn trên cả nước và 03 Hội thảo cấp Bộ; 01 Hội thảo khoa học cấp quốc gia), đồng thời, khảo sát trực tiếp (đối với chuyên gia, nhà khoa học; doanh nghiệp; người dân tại 07 tỉnh, thành phố) và khảo sát trực tuyến đối với 3.436 lượt người dân, doanh nghiệp. Bộ Tư pháp đã họp Ban soạn thảo, Tổ biên tập; tổ chức 05 buổi làm việc chuyên sâu với các bộ, ngành có liên quan để xin ý kiến về dự thảo Đề án; tổ chức 01 cuộc họp xin ý kiến Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội, các ủy ban của Quốc hội về dự thảo Đề án và gửi xin ý kiến các ban, Bộ, ngành về dự thảo Đề án.

Đề án tập trung vào các nội dung về những vấn đề chung của cấu trúc hệ thống pháp luật; thực trạng cấu trúc hệ thống pháp luật Việt Nam; mục tiêu, giải pháp hoàn thiện cấu trúc hệ thống pháp luật Việt Nam. Theo đó, mục tiêu hướng đến là tạo lập được cấu trúc hệ thống pháp luật hiện đại, hợp lý, khoa học, bao quát đầy đủ các lĩnh vực đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, làm tiền đề xây dựng hệ thống pháp luật dân chủ, công bằng, tinh gọn, thống nhất, đồng bộ, khả thi, công khai, minh bạch, ổn định, dễ tiếp cận, bảo đảm, bảo vệ hiệu quả quyền con người, quyền công dân, bảo đảm quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, thúc đẩy kiến tạo phát triển đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh, bền vững đất nước trong kỷ nguyên mới, trước mắt cho giai đoạn 2026 - 2031 với tầm nhìn đến năm 2045; làm tiền đề xây dựng Chiến lược xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam trong kỷ nguyên mới.

Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh phát biểu tại buổi làm việc

Phát biểu tại buổi làm việc, Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh cho ý kiến và thống nhất các nội dung cụ thể về các giải pháp về cấu trúc nội dung; giải pháp về cấu trúc hình thức; giải pháp về cơ chế vận hành nhằm hoàn thiện cấu trúc hệ thống pháp luật, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới; lộ trình thực hiện các giải pháp.

Đồng thời, Bộ trưởng đề nghị các đơn vị theo phân công khẩn trương hoàn thành các nhiệm vụ được giao; Viện Chiến lược và Khoa học pháp lý tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các đơn vị có liên quan trong Bộ để khẩn trương hoàn thiện hồ sơ Đề án; chuẩn bị đầy đủ các tài liệu, phương án giải trình phục vụ việc làm rõ các nội dung còn có ý kiến khác nhau; tiếp thu, giải trình các ý kiến của các thành viên Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật.

T.Oanh