Rau vụ Đông 'sưởi ấm' đồng Phùng Nguyên

Người dân trồng rau an toàn góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất vụ Đông.

Truyền thống làm nên thương hiệu

Từ lâu, sản xuất rau màu đã trở thành nét văn hóa nông nghiệp đặc trưng của người dân ở Phùng Nguyên. Được sáp nhập từ các xã: Phùng Nguyên, Tứ Xã, Sơn Vi, đồng đất Phùng Nguyên có nhiều lợi thế để phát triển sản xuất nông nghiệp với 43% diện tích đất nông nghiệp, nhất là đất thịt pha cát dễ canh tác, thích hợp trồng các loại cây ưa ấm, ưa lạnh vào dịp cuối năm. Khác với nhiều nơi, vụ Đông ở Phùng Nguyên không chỉ là vụ phụ mà đã trở thành vụ sản xuất chính, mang lại giá trị kinh tế cao và ổn định nhất trong năm. Người dân nơi đây thường tận dụng tối đa diện tích đất sau vụ lúa Mùa, nhanh chóng làm đất, xuống giống ngay từ cuối tháng 9, đầu tháng 10. Sự cần mẫn, chăm chỉ được thể hiện rõ nhất qua hình ảnh những phụ nữ thoăn thoắt gieo hạt, tỉa cây dưới nắng hanh vàng. Nét đẹp lao động truyền thống cùng kinh nghiệm đúc kết qua nhiều thế hệ và thói quen không cho đất nghỉ đã tạo nên thương hiệu rau Phùng Nguyên: Xanh, sạch, chất lượng.

Bà Đặng Thị Chung ở khu 5, Phùng Nguyên phấn khởi được mùa bí đỏ.

Những ngày này, không khí trên xứ đồng Hữu Hà trở nên tấp nập, đông vui khi người dân vào vụ thu hoạch bí đỏ. Niềm vui như được nhân lên khi năm nay bí đỏ tiếp tục được mùa, được giá, thương lái đến thu mua tận ruộng. Vừa thoăn thoắt cắt những quả bí già đã ngả màu, bà Đặng Thị Chung ở khu 5 vừa hồ hởi khoe: “Giống bí hồ lô năm nay quả to đều, mã đẹp, mỗi sào thu được chừng 4 tạ quả. Với hơn 2 sào bí, giá bán tại ruộng từ 10 - 12 nghìn đồng/kg, vụ này gia đình thu được gần 1 tấn quả, tương đương khoảng chục triệu đồng”. Trồng bí đỏ không những nhàn hơn nhiều loại cây trồng khác (ngô, cà chua, dưa chuột...) mà còn mang lại hiệu quả kinh tế cao khi vừa cho quả, ngọn và hoa, thời gian thu hoạch chỉ sau 3 tháng gieo trồng. Vừa vác những bao tải bí từ ruộng lên bờ tập kết chuẩn bị chở về nhà, anh Lại Duy Kiên ở khu 5 chia sẻ: “Mỗi ngày, tôi thu mua 4 - 5 tấn, đầu vụ có ngày 12 - 13 tấn bí quả cho bà con trong vùng. Số bí này được tiêu thụ tại các chợ đầu mối: Vĩnh Tường, Mê Linh... Bí trồng trên đất này vàng dẻo, thơm ngon nên dễ bán hơn so với bí trồng ở các vùng khác. Không chỉ là sinh kế, bí đỏ còn là “món quà” đem lại niềm tin, khuyến khích nông dân giữ đất, bám đồng”.

Còn ở xứ đồng Nhà Đường, Nhà Bộp, bà con nông dân lại chuẩn bị bước vào vụ thu hoạch khoai lang Hoàng Long. Đây là vụ thứ 3, cây khoai lang bén rễ đồng đất Phùng Nguyên với diện tích hơn 10ha. Trên nền đất thịt pha cát, sau gần 3 tháng chăm sóc, những thửa ruộng khoai lang lên luống thẳng tắp với màu xanh vút tầm mắt. Trên gương mặt rạng ngời của người nông dân vui vì khoai sai củ, ông Lê Văn Nhật ở khu 2 cho biết: “Đất này sau khi thu hoạch lúa vụ Mùa, nhà tôi trồng khoai. Mấy năm trước, chỉ trồng vài thước để nhà ăn. Năm nay, xã khuyến khích bà con mở rộng diện tích trồng khoai Hoàng Long nên tôi xuống giống hơn 2 sào, dự kiến thu khoảng 500kg củ. Ban đầu tôi cũng lo về khâu tiêu thụ, nhưng những vụ trước thu hoạch đến đâu bán hết tại ruộng đến đó, nên vụ này vẫn tự tin làm luống, xuống giống".

Để vụ Đông thắng lợi

Với lợi thế đồng đất bằng phẳng, người dân Phùng Nguyên coi vụ Đông là vụ sản xuất hàng hóa cho thu nhập cao trong năm. Do đó, chính quyền xã đã chỉ đạo người dân tập trung mở rộng diện tích, đưa các cây trồng mới vào sản xuất. Vụ Đông năm nay, UBND xã đã xây dựng kế hoạch canh tác trên diện tích 424/506 ha, chiếm gần 84% tổng diện tích có thể gieo trồng, trong đó Sơn Vi (cũ) 45 ha, Phùng Nguyên (cũ) 196 ha, Tứ xã (cũ) 183 ha. Bí đỏ vẫn là cây trồng chủ lực vụ Đông với diện tích 165 ha, tiếp đến là cây ngô 19 ha, còn lại là cây đậu tương, khoai lang và các loại rau màu khác. Con số này không chỉ phản ánh tiềm năng đất đai, mà còn thể hiện tư duy nông nghiệp theo hướng chuyên nghiệp hóa, đặt giá trị gia tăng lên hàng đầu. Người dân đã có sự chuyển biến về tư duy canh tác, đẩy mạnh áp dụng tiến bộ kỹ thuật, sử dụng phân hữu cơ, phân vi sinh, thuốc bảo vệ thực vật sinh học và đưa cơ giới hóa vào sản xuất để nâng cao năng suất, giảm chi phí.

Xứ đồng Nhà Đường phủ kín màu xanh của khoai lang Hoàng Long chuẩn bị cho thu hoạch.

Đồng chí Nguyễn Quốc Hùng - Phó Chủ tịch UBND xã cho biết: Sản xuất vụ Đông luôn được xác định là vụ sản xuất quan trọng nhằm nâng cao giá trị trên đơn vị diện tích, tăng thu nhập cho người nông dân. Với sự vào cuộc tích cực của chi bộ, khu dân cư, các HTX nông nghiệp, các chính sách hỗ trợ sản xuất nông nghiệp (của huyện Lâm Thao trước đây) đã tạo điều kiện cho người dân giảm bớt khó khăn, đẩy mạnh sản xuất. Công tác chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc sản xuất luôn được thực hiện kịp thời, hiệu quả. Định hướng về cơ cấu giống, thời vụ được triển khai sớm, một số HTX nông nghiệp đã tích cực, chủ động tìm kiếm đối tác liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm cho nông dân.

Những buổi hướng dẫn kỹ thuật, hội nghị chuyển giao công nghệ, hay những “trận mưa” thuốc bảo vệ thực vật bằng thiết bị bay không người lái đã không còn là chuyện lạ trên cánh đồng Phùng Nguyên. Quan trọng hơn, xã định hướng sản xuất hàng hóa, gắn với liên kết chuỗi, truy xuất nguồn gốc, bao bì, nhãn mác, an toàn thực phẩm - vốn là yêu cầu sống còn của thị trường hiện đại. Từ cây trồng đến cách bán hàng, tất cả được tổ chức lại theo hướng chuyên nghiệp, có hệ thống. “Không làm kiểu cũ nữa, giờ phải nghĩ đến bán ra thị trường, nghĩ đến giá trị, sức khỏe của cả người sản xuất và người tiêu dùng chứ không chỉ gieo trồng để có lợi nhuận” - bà Bùi Thị Hồng ở khu 9 Tứ Xã bộc bạch.

Chia tay những ruộng bí, luống khoai, cánh đồng ngô khi mặt trời sắp lặn. Hình ảnh những người nông dân tay thoăn thoắt cắt tỉa, buộc dây từng bó cải xanh mướt mờ dần trong ánh chiều buông. Đồng đất Phùng Nguyên được sưởi ấm không chỉ bằng ánh nắng hanh hao, mà bằng cả nỗ lực và niềm hy vọng của những người gắn bó với ruộng đồng. Một mùa Đông nữa lại về để người nông dân tiếp tục gieo xuống những hạt giống của no ấm, sung túc.

Hồng Nhung