Rộn ràng mùa nhập học, học phí 'mềm' giữ sức hút

Năm nay, công tác tuyển sinh tại khối trường đặc thù ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực: Số lượng thí sinh đăng ký tăng mạnh, điểm chuẩn nâng cao, trong khi học phí vẫn được duy trì ở mức “dễ thở”. Điều đó cho thấy sức hút của các lĩnh vực văn hóa - xã hội trong bối cảnh hiện nay, đồng thời phản ánh nhu cầu ngày càng lớn của cộng đồng trong việc gìn giữ và phát triển bản sắc văn hóa thông qua giáo dục chuyên ngành.

Tân sinh viên Trường ĐH Văn hóa TP.HCM trong niềm vui năm học mới

Tuyển sinh sôi động ở nhiều trường

Trường ĐH Mỹ thuật TP.HCM ghi nhận gần 2.500 thí sinh dự thi năng khiếu, con số cao nhất từ trước đến nay. Trường tuyển 305 chỉ tiêu đại học hệ chính quy và vừa làm vừa học, với 20 chỉ tiêu liên thông đại học ngành Thiết kế đồ họa dành cho thí sinh tốt nghiệp Trường Cao đẳng Mỹ thuật Trang trí Đồng Nai.

Trường ĐH Thể dục Thể thao TP.HCM thu hút hơn 3.400 thí sinh dự thi, gấp đôi so với năm 2024 (1.700 thí sinh) và gấp ba lần năm 2023 (1.130 thí sinh), cho thấy uy tín ngày càng được khẳng định của nhà trường. Năm 2025, trường tuyển 1.100 chỉ tiêu hệ đại học chính quy với bốn ngành đào tạo: Huấn luyện thể thao, Giáo dục thể chất, Quản lý thể dục thể thao và Y sinh học thể dục thể thao.

Tại Trường ĐH Văn hóa TP.HCM, TS.NSƯT Huỳnh Công Duẩn, Phó Trưởng khoa Quản lý văn hóa nghệ thuật cho biết: Số lượng thí sinh dự thi năng khiếu đạt mức cao nhất từ trước tới nay, hơn 250 em, trong đó nhiều em được tuyển thẳng nhờ thành tích nghệ thuật. Trường đã lập hai hội đồng thi ở hai địa điểm. “Sự sôi động này xuất phát từ nhu cầu xã hội, cơ hội nghề nghiệp đa dạng hơn, nhiều sinh viên sau khi ra trường có thể làm tại doanh nghiệp, công ty tổ chức sự kiện hoặc khởi nghiệp. Không ít thí sinh từng đi làm, nay quay lại hoàn thiện bằng cấp”, ông Duẩn chia sẻ.

Năm 2025, ĐH Văn hóa TP.HCM tuyển 1.000 chỉ tiêu cho 8 ngành, 14 chuyên ngành. Lần đầu tiên trường đào tạo ngành Di sản học bậc đại học, gồm hai chuyên ngành: Di sản và phát triển du lịch, Di sản và bảo tàng.

Tổng cộng, trường nhận được hơn 22.500 nguyện vọng trong khi chỉ tiêu chỉ có 1.000. Năm nay, nhà trường có 1.172 thí sinh trúng tuyển chính quy (so với 1.000 chỉ tiêu đăng ký), 1.002 em đã nhập học. Trong số 14 thủ khoa các ngành, Nguyễn Đặng Quỳnh Hương, chuyên ngành Truyền thông văn hóa (ngành Văn hóa học) trở thành thủ khoa toàn trường với 29,36 điểm, mức điểm ấn tượng cho thấy chất lượng đầu vào ngày càng cao.

Trường ĐH Sân khấu - Điện ảnh TP.HCM cũng có sức hút lớn khi nhận 622 hồ sơ dự thi, tăng 20,8% so với năm 2024 (515 hồ sơ). Trong đó, ngành Diễn viên kịch, điện ảnh, truyền hình có 469 hồ sơ (tăng 12,7%), chỉ tiêu tuyển 55 sinh viên; ngành Đạo diễn điện ảnh, truyền hình có 153 hồ sơ (tăng 54,5%), chỉ tiêu tuyển 40 sinh viên.

Học phí “mềm” - mở rộng cơ hội tiếp cận giáo dục nghệ thuật

Khảo sát sơ bộ từ thông báo tuyển sinh năm 2025 ở các cơ sở đào tạo văn hóa - nghệ thuật chuyên nghiệp và nhiều trường đại học khác có khoa hoặc chương trình đào tạo liên quan cho thấy, phần lớn các trường công lập trong nhóm này áp dụng mức học phí từ 15-18,5 triệu đồng/ năm, tăng trung bình từ 1,5-3,6 triệu đồng so với năm học trước.

Cụ thể, Học viện Âm nhạc Huế thu học phí 15 triệu đồng/năm - mức thấp nhất trong nhóm đã công bố (tăng 1,5 triệu đồng so với năm ngoái). Các trường như ĐH Mỹ thuật Công nghiệp, ĐH Mỹ thuật Việt Nam, Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam, Trường ĐH Sân khấu - Điện ảnh TP.HCM, Trường ĐH Mỹ thuật TP.HCM, Nhạc viện TP.HCM đều áp dụng mức 15,2 triệu đồng/năm… Đây là mức học phí phù hợp với trần quy định tại Nghị định 97/2023/NĐ-CP của Chính phủ, dành cho các cơ sở giáo dục công lập chưa tự đảm bảo chi thường xuyên.

Ở nhóm trường đã tự chủ tài chính, học phí cao hơn. Trường Khoa học liên ngành và Nghệ thuật (ĐH Quốc gia Hà Nội) công bố mức học phí từ 30,4-31,8 triệu đồng/năm, tăng khoảng 3 triệu so với năm học trước. ĐH Kiến trúc Hà Nội thu từ 15,2-18,5 triệu đồng/năm với chương trình đại trà và giữ nguyên mức 40-82,5 triệu đồng với các chương trình liên kết nước ngoài.

Các trường thuộc khối Bộ VHTTDL tại TP.HCM cũng thông báo các mức phí cho năm học mới. Cụ thể, học phí học kỳ I năm 2025-2026 (16 tín chỉ x 516.000 đồng/tín chỉ) của Trường ĐH Văn hóa TP.HCM là 8.256.000 đồng. Các khoản khác: Bảo hiểm y tế 789.750 đồng/15 tháng; khám sức khỏe 100.000 đồng; học phí môn Giáo dục quốc phòng - An ninh 1.550.000 đồng; thẻ sinh viên và hồ sơ 100.000 đồng; phí điện, bảo trì máy lạnh 96.000 đồng. Sinh viên ở ký túc xá đóng thêm 300.000- 600.000 đồng/tháng tùy phòng.

Trường ĐH Mỹ thuật TP.HCM công bố học phí 15,2 triệu đồng/năm (thí sinh trúng tuyển đóng tối thiểu 7,6 triệu đồng cho học kỳ I). Ngoài ra, phí thẻ sinh viên và thư viện 100.000 đồng. Ký túc xá là 500.000 đồng/tháng (chưa tính điện nước); Internet miễn phí; gửi xe máy 60.000 đồng/tháng, xe đạp 40.000 đồng/tháng.

Trường ĐH Thể dục Thể thao TP.HCM có học phí 565.000 đồng/tín chỉ. Cụ thể, ngành Giáo dục thể chất 18,645 triệu đồng/năm (33 tín chỉ); ngành Huấn luyện thể thao 20,34 triệu (36 tín chỉ); ngành Quản lý Thể dục thể thao 18,08 triệu (32 tín chỉ); ngành Y sinh học Thể dục thể thao 22,6 triệu (40 tín chỉ). Bên cạnh đó, chi phí ký túc xá là 7,5 triệu/10 tháng; học Giáo dục quốc phòng - An ninh 3,914 triệu đồng/sinh viên (gồm học phí, ăn ở, quân trang, tài liệu, chứng chỉ)...

Theo các chuyên gia, bên cạnh uy tín về chất lượng đào tạo, khả năng tìm kiếm việc làm khi ra trường cao, thì mức học phí “mềm” cũng phần nào giúp khối trường Bộ VHTTDL giữ được sức hút. Ngành học tuy đặc thù, yêu cầu năng khiếu và đam mê, nhưng không đặt gánh nặng kinh tế lên vai gia đình. Đây cũng là cách để mở rộng cơ hội tiếp cận giáo dục nghệ thuật cho nhiều người học, nuôi dưỡng nguồn nhân lực.

Mặt khác, tỷ lệ chọi cao cho thấy xã hội ngày càng quan tâm đến nhân lực văn hóa, nghệ thuật, du lịch, thể thao. Nhiều ngành mới mở như Di sản học (Trường ĐH Văn hóa TP.HCM) nhanh chóng thu hút thí sinh, phản ánh xu hướng gắn đào tạo với nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội.

Nhìn rộng ra, trong bức tranh giáo dục đại học Việt Nam, các trường khối văn hóa - nghệ thuật - thể thao không chiếm số lượng lớn nhưng giữ vai trò đặc biệt. Họ đào tạo đội ngũ sáng tạo, biểu diễn, quản lý, góp phần xây dựng nền tảng tinh thần, giá trị văn hóa và thể chất của xã hội. Chính vì vậy, mỗi mùa tuyển sinh, câu chuyện học phí “mềm”, chỉ tiêu ít, nhưng điểm chuẩn cao luôn trở thành điểm nhấn.

THÙY TRANG