Rộng cửa cho SME vay vốn trực tuyến

Về phía các SME, nhiều doanh nghiệp dù có tài sản thế chấp nhưng lại vẫn vướng mắc pháp lý; phần lớn quy mô nhỏ, năng lực tài chính và quản trị hạn chế, thiếu phương án kinh doanh khả thi, số liệu tài chính thiếu minh bạch, chứng từ kế toán chưa đáp ứng chuẩn mực, khiến ngân hàng khó xem xét cấp tín dụng. Trong khi đó các nhà băng không thể tự ý hạ tiêu chuẩn, giảm các quy định, điều kiện cho vay, mà vẫn phải theo quy định của pháp luật nhằm đảm bảo quản trị rủi ro, an toàn hệ thống.

Để tháo gỡ khó khăn, các ngân hàng đẩy mạnh cho vay dựa trên dữ liệu, ứng dụng công nghệ xét duyệt và kết nối cung – cầu qua nền tảng tài chính số, mở ra cơ hội mới để SME tiếp cận vốn chính thống. Điển hình như nền tảng MISA Lending, một hệ sinh thái tài chính số dựa trên dữ liệu kế toán, hóa đơn điện tử, dòng tiền thực tế của doanh nghiệp. Bà Nguyễn Thị Ngoan, Giám đốc Tài chính MISA cho biết, với gần 400.000 doanh nghiệp đang sử dụng dịch vụ cloud, MISA Lending cung cấp dữ liệu “sống” cho phép ngân hàng đánh giá rủi ro theo thời gian thực, hạn chế nợ xấu và đẩy nhanh giải ngân. Đến nay, MISA đã kết nối với 11 ngân hàng cấp hạn mức gần 16.000 tỷ đồng và giải ngân khoảng 30.000 tỷ đồng, tỷ lệ vay thành công đạt 30%, cao gấp 10 lần so với mô hình truyền thống.

Bà Lê Thị Thúy Hà, Giám đốc Dự án Digital Lending, Khối Ngân hàng số MBBank cho biết, hiện nền tảng Biz MBBank phục vụ hơn 350.000 khách hàng doanh nghiệp, trong đó 100% doanh nghiệp siêu nhỏ nhận vốn qua kênh trực tuyến. Toàn bộ giao dịch đều sử dụng hợp đồng điện tử và chữ ký số.

Về phía cơ quan quản lý, NHNN cũng đã ban hành nhiều văn bản tạo lập hành lang pháp lý cho hoạt động cho vay online. Đơn cử như Thông tư 06/2023/TT-NHNN của NHNN đã bổ sung quy định cho vay bằng phương tiện điện tử, thay thế cho quy định cũ trong Thông tư 39/2016/TT-NHNN, tạo điều kiện cho TCTD số hóa hoạt động cho vay, giúp khách hàng dễ dàng tiếp cận vốn vay trong đó có khách hàng doanh nghiệp và thúc đẩy quá trình chuyển đổi số ngành Ngân hàng.

Gần đây nhất NHNN đã ban hành 2 quyết định cụ thể hóa Nghị định số 94/2025/NĐ-CP của Chính phủ về cơ chế thử nghiệm có kiểm soát trong lĩnh vực ngân hàng. Đó là Quyết định số 2866/QĐ-NHNN ngày 22/7/2025 quy định dư nợ tối đa đối với một khách hàng vay tại một giải pháp P2P Lending là 100 triệu đồng, đồng thời thiết lập giới hạn đối với tổng dư nợ của một khách hàng tại tất cả các giải pháp cùng tham gia cơ chế thử nghiệm là 400 triệu đồng. Quyết định số 2970/QĐ-NHNN ngày 11/8/2025 ban hành quy định hướng dẫn việc kết nối, báo cáo và kiểm tra thông tin tín dụng của khách hàng giữa các công ty P2P Lending và Trung tâm Thông tin Tín dụng Quốc gia Việt Nam (CIC). Các quy định mới về cho vay điện tử và cơ chế thử nghiệm P2P Lending đã mở ra cơ hội cho ngân hàng phát triển sản phẩm tín dụng số, tối ưu quy trình thẩm định và giải ngân, từ đó phục vụ tốt hơn các khách hàng trong đó có nhóm khách hàng SME vốn chiếm tỷ trọng lớn. Đồng thời, việc NHNN chủ động ban hành các quy định giới hạn dư nợ và kết nối dữ liệu sẽ giúp người vay trong đó có các SME tiếp cận thuận lợi với chi phí hợp lý, giảm phụ thuộc vào kênh tín dụng truyền thống. Đây cũng là một trong những giải pháp quan trọng để vừa thúc đẩy tăng trưởng tín dụng đi đôi với nâng cao chất lượng, đóng góp cho quá trình chuyển đổi số và phát triển kinh tế bền vững.

Quỳnh Trang