Sách của chủ nhân Nobel Văn chương 2018 ra mắt độc giả Việt

Olga Tokarczuk sinh năm 1962 tại Sulechov, Lublin, Ba Lan; hiện sống tại Vrotslav, Ba Lan. Bà là nhà văn, nhà phê bình văn học, nhà thơ, tác giả kịch bản sân khấu và điện ảnh. Giải thưởng Nobel Văn học năm 2018 – Bieguni, những người không ngừng chuyển động xuất bản năm 2007 và Bộ sách lớn của Jakub, xuất bản năm 2014.

Nữ nhà văn Olga Tokarczuk

Nữ nhà văn Olga Tokarczuk được coi là “quốc bảo” của đất nước Ba Lan. Trước khi trở thành chủ nhân của giải thưởng Nobel Văn chương 2018, Olga Tokarczuk giành một số giải trong nước và quốc tế: giải Nike cho văn học nghệ thuật ở Ba Lan vào năm 2008 và 2015, giải Vilenica năm 2013, giải Man Booker International và Jan Michalski Prize for Literature năm 2018. Nữ nhà văn đầy cá tính này từ lâu đã là một trong những nhà văn nổi tiếng nhất Ba Lan. Bà nổi lên như một nhà hoạt động nữ quyền cổ vũ xu hướng thuần chay, một gương mặt trí thức của công chúng mà mọi phát ngôn đều có thể được dùng làm tiêu đề tin tức.

Với mái tóc cuốn lọn dài kì lạ đã thành đặc trưng riêng biệt, Olga Tokarczuk như thể đã bỏ lại một phần trái tim mình trên những quãng đường mòn của dân hippie, dù như bà từng chia sẻ trong một buổi trò chuyện học thuật có phần thoải mái, rằng phong cách mái tóc của bà thật ra còn được gọi là “plica polonica”, hay phong cách “tóc rối Ba Lan”, đã xuất hiện ít nhất từ thế kỉ 17. Khi Bieguni, những người không ngừng chuyển động - cuốn tiểu thuyết thứ sáu của Olga Tokarczuk, được xuất bản tại Anh vào năm 2017, giới phê bình không kiềm chế được mà hào hứng thốt lên rằng “bà có lẽ là một trong những nhà văn tại thế vĩ đại nhất mà bạn chưa từng biết tới”.

Trong tiểu thuyết phân mảnh Bieguni, những người không ngừng chuyển động – một thách thức mới cho người đọc vốn quen thể loại tiểu thuyết truyền thống – Tokarczuk tìm thấy cảm hứng từ những tấm bản đồ và góc nhìn từ trên cao, khiến vũ trụ thu nhỏ của bà trở thành tấm gương phản chiếu vũ trụ rộng lớn.

Olga Tokarczuk đã mô tả thế giới quanh ta bằng phương pháp hết sức đặc biệt, thông minh và nhạy cảm. Bà đã dành ra ba năm để hoàn thành tác phẩm này. Bà kể rằng phần lớn các ghi chép được bà thực hiện trong các chuyến đi. “Song đây không phải là cuốn sách về du lịch. Trong đó không miêu tả di tích và địa điểm. Đó không phải là nhật ký du lịch và cũng không phải là phóng sự. Tôi chỉ muốn nhìn kỹ cái được gọi là du lịch, là chuyển dịch, là thay đổi chỗ. Điều đó có ý nghĩa gì? Nó mang lại cho chúng ta cái gì?” Bà viết trong phần giới thiệu cuốn sách xuất bản lần thứ nhất. Như bà nói “Viết tiểu thuyết đối với tôi là kể chuyện cổ tích cho chính bản thân mình ở tuổi trưởng thành. Giống như trẻ con vẫn làm trước khi chúng đi ngủ. Ngôn ngữ được dùng nằm giữa mơ và thực, vừa miêu tả vừa bịa đặt.”

“Chúng ta có nhà văn tầm cỡ thế giới, người miêu tả thế giới bằng phong cách đầy chất thơ và khác thường” - Giáo sư Per Wastberg, Chủ tịch Ủy ban Nobel về văn học đánh giá.

Hoa Quỳnh