Sẵn sàng cho bước ngoặt lịch sử

Thời gian qua, từ Trung ương đến các địa phương, khí thế chuẩn bị thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương mới đã lan tỏa mạnh mẽ, khẩn trương, thể hiện quyết tâm cao độ và tinh thần trách nhiệm toàn hệ thống chính trị.

Quốc hội, với vai trò trung tâm trong hoàn thiện thể chế vừa bế mạc Kỳ họp thứ Chín, hoàn thành "sứ mệnh" lịch sử của mình: thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013; thông qua Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi), Nghị quyết sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh và sửa đổi, bổ sung hàng loạt luật, nghị quyết quan trọng khác có liên quan, đặt nền tảng thể chế vững chắc cho việc tổ chức, vận hành thông suốt, hiệu quả mô hình chính quyền địa phương hai cấp và mở rộng không gian phát triển của các địa phương, của cả nước.

Tổng Bí thư Tô Lâm, Chủ tịch nước Lương Cường, Thủ tướng Phạm Minh Chính và các đại biểu Quốc hội ấn nút thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 sáng 16/6/2015, đặt nền tảng pháp lý cao nhất cho việc tổ chức chính quyền địa phương

Hai trong số những quyết đáp hệ trọng đó là Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp và Luật Tổ chức chính quyền địa phương đã nhận được sự đồng thuận tuyệt đối của các đại biểu Quốc hội. Trước đó, việc lấy ý kiến nhân dân về sửa đổi, bổ sung Hiến pháp - trọng tâm là việc tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp - đã thực sự trở thành đợt sinh hoạt chính trị - pháp lý sâu rộng với hơn 280 triệu lượt ý kiến góp ý, với tỷ lệ đồng thuận lên tới 99,75%.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhiều lần xúc động nói rằng, đó thực sự là minh chứng sinh động, thể hiện sâu sắc "ý Đảng hợp với lòng Dân", chủ trương của Đảng đã đáp ứng đúng, trúng điều mong mỏi lâu nay của nhân dân về một bộ máy chính quyền kiến tạo, tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, gần dân, sát dân và phục vụ nhân dân tốt hơn.

Ở các địa phương, không "thụ động" chờ quyết sách của Chính phủ, Quốc hội, trên tinh thần chủ trương của Trung ương, hầu hết các địa phương đều đã chủ động chuẩn bị sẵn sàng các điều kiện cho việc sáp nhập, kết thúc hoạt động cấp xã, tổ chức chính quyền địa phương theo mô hình 2 cấp.

Hàng loạt hoạt động thử nghiệm hệ thống hành chính, vận hành trung tâm hành chính công cấp xã, đào tạo cán bộ, chuyển đổi số... đã được các địa phương thực hiện đồng loạt, đồng bộ trong những ngày qua. Hàng nghìn cán bộ, công chức cấp xã bước vào vận hành mô hình mới với tinh thần chủ động, chuyên nghiệp và sẵn sàng phục vụ người dân một cách minh bạch, hiệu quả hơn.

Với sự vào cuộc quyết liệt của Trung ương, Quốc hội, Chính phủ, các địa phương, đến thời điểm này, thể chế, bộ máy, con người đều đã sẵn sàng, từ ngày 1/7 tới cũng chính là giai đoạn "thực chiến" với những việc mới, khó, chưa có tiền lệ có thể phát sinh.

Trong bối cảnh đó, việc tăng cường hiệu lực, hiệu quả hoạt động của chính quyền cấp xã - cấp chính quyền gần dân nhất, sát dân nhất, trực tiếp tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật và giải quyết các vấn đề của người dân, doanh nghiệp, cung cấp dịch vụ công cơ bản, thiết yếu là yêu cầu cấp thiết.

Mới đây, Bộ Nội vụ đã biên soạn và ban hành "Cẩm nang tổ chức và hoạt động của chính quyền cấp xã" nhằm cung cấp thông tin một cách hệ thống, đầy đủ và dễ tiếp cận cho đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã trong triển khai thi hành Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025 và các văn bản pháp luật mới có liên quan.

Cuốn cẩm nang này cũng được thiết kế theo hướng thực tiễn, rõ ràng, cụ thể hóa chức trách, nhiệm vụ, quyền hạn, mối quan hệ công tác và xử lý tình huống phát sinh tại cơ sở, bảo đảm thống nhất và hiệu quả trong tổ chức thực hiện. Nói cách khác, đây chính là công cụ thiết thực và quan trọng để cán bộ, công chức cấp xã mới nhanh chóng bắt nhịp với nhiệm vụ mới.

Nhưng cũng cần lưu ý rằng, thực tiễn vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp trong bối cảnh sáp nhập, mở rộng không gian hành chính rất nhiều so với các xã trước đây hẳn sẽ phát sinh rất nhiều việc chưa có tiền lệ, những việc mà không một cuốn cẩm nang chính thức nào có thể bao quát được hết.

Và khi đó, "cuốn cẩm nang" quan trọng nhất, thiết thực nhất mà mỗi cán bộ, đặc biệt là cán bộ cấp xã phải "nằm lòng" chính là "tư duy đổi mới, quyết tâm hành động, tâm huyết, trách nhiệm cao vì đất nước, vì Nhân dân" như Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh tại cuộc làm việc với Thành ủy Hà Nội vừa qua.

Để vận hành thông suốt, hiệu quả mô hình chính quyền địa phương mới chắc chắn còn không ít khó khăn, thử thách ở phía trước. Nhưng "lửa thử vàng, gian nan thử sức", với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, khí thế sẵn sàng, quyết tâm cao và sự chủ động vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đồng lòng ủng hộ của Nhân dân, chúng ta sẽ thực hiện thành công cuộc cách mạng này.

Ngày 1/7 tới, vì thế không chỉ là khởi đầu của một mô hình chính quyền địa phương mới, một không gian phát triển mới cho các địa phương mà còn là dấu mốc quan trọng hiện thực hóa cam kết về đột phá thể chế của Đảng, Nhà nước ta vì một đất nước Việt Nam phát triển, hùng cường trong kỷ nguyên mới.

Nguyễn Bình