Sẵn sàng điều tra thực trạng kinh tế - xã hội dân tộc thiểu số

Các giám sát viên tham gia lớp tập huấn phục vụ điều tra thực trạng KT - XH của 53 DTTS năm 2024 tại Cục Thống kê tỉnh.

Tuyên Quang có 22 dân tộc cùng sinh sống, trong đó có trên 52% là người DTTS gồm: Dân tộc Tày 25,45%; dân tộc Dao 11,38%; dân tộc Sán Chay chiếm 8,0%; dân tộc Mông chiếm 2,16%; dân tộc Nùng chiếm 1,90%, dân tộc Sán Dìu chiếm 1,62%, các DTTS khác chiếm 1,28%.

Đồng chí Lê Thị Thu Nga, Phó cục trưởng Cục Thống kê tỉnh cho biết, đây là lần thứ ba điều tra, thu thập thông tin về thực trạng KT - XH của 53 DTTS được tổ chức ở nước ta (lần đầu tiên được tổ chức vào năm 2015 và lần thứ hai vào năm 2019). Mục đích cuộc điều tra là nhằm phản ánh thực trạng KT - XH của 53 DTTS để biên soạn các chỉ tiêu thống kê thuộc hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia và hệ thống chỉ tiêu thống kê về công tác dân tộc phục vụ xây dựng, hoạch định chính sách phát triển KT - XH cho các vùng DTTS giai đoạn 2026 - 2030; làm cơ sở cập nhật hệ thống thông tin, dữ liệu thống kê về DTTS tại Việt Nam.

Đối tượng của cuộc điều tra là các hộ dân cư người DTTS, nhân khẩu thực tế thường trú tại các hộ DTTS tính đến thời điểm điều tra (bao gồm cả những người thuộc lực lượng vũ trang hiện đang ăn, ngủ tại hộ), không bao gồm những người đang sống trong khu vực quản lý riêng của quân đội và công an; tình hình kinh tế, an sinh xã hội, văn hóa, y tế, giáo dục của xã thuộc khu vực III, II và I theo Quyết định số 861/QĐ-TTg ngày 4/6/2021 của Thủ tướng Chính phủ.

Để triển khai điều tra chính xác, đúng tiến độ, Cục Thống kê tỉnh đã thành lập Tổ công tác Điều tra thực trạng KT - XH của 53 DTTS cấp tỉnh để chỉ đạo thực hiện cuộc điều tra trên địa bàn tỉnh; xây dựng kế hoạch tổ chức triển khai phương án điều tra. Đồng thời, Cục ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn các cơ quan, đơn vị triển khai thực hiện cập nhật sơ đồ nền, cập nhật địa bàn, lập bảng kê hộ; lựa chọn, tập huấn nghiệp vụ cho giám sát viên, điều tra viên, tổ trưởng được chuẩn bị kỹ lưỡng, có trọng tâm, trọng điểm.

Đồng bào Dao quần trắng xã Hùng Đức (Hàm Yên) thuộc đối tượng điều tra.

Đồng chí Phạm Thị Hồng Thắm, Trưởng phòng Thu thập thông tin, Cục Thống kê tỉnh cho biết, trong cuộc điều tra này, toàn tỉnh có 446 địa bàn điều tra tại 129 xã, phường, thị trấn với 3 quy mô điều tra là điều tra địa bàn toàn bộ, điều tra địa bàn chọn mẫu 30 hộ và địa bàn chọn mẫu 40 hộ.

Ngành Thống kê tỉnh đã lựa chọn 245 điều tra viên, 129 tổ trưởng (trưởng thôn, bí thư chi bộ thôn, tổ dân phố) những người có kinh nghiệm trong điều tra thống kê, có tinh thần trách nhiệm, am hiểu văn hóa của người DTTS và địa bàn. Ngành Thống kê tỉnh đã tổ chức 9 lớp tập huấn cho hơn 550 giám sát viên cấp tỉnh, huyện, thành phố; điều tra viên, tổ trưởng về nghiệp vụ bồi dưỡng kỹ năng cần thiết về phương án điều tra, lập bảng kê hộ điều tra, phiếu hỏi và quy trình thực hiện trên phần mềm thu thập thông tin CAPI, Webform...

Anh Dương Đình Nhất, điều tra viên xã Kim Phú (TP Tuyên Quang) cho biết, để thực hiện tốt nhiệm vụ được giao, anh được tham gia các lớp tập huấn hướng dẫn nghiệp vụ do Chi Cục Thống kê thành phố Tuyên Quang tổ chức. Qua tập huấn, anh đã nắm chắc mục đích, yêu cầu của cuộc điều tra, đồng thời, anh được trang bị kiến thức nghiệp vụ điều tra và sử dụng thành thạo phần mềm CAPI, phiếu bảng kê, thu thập thông tin trên Webform…

Tại các địa phương trong tỉnh, công tác thông tin, tuyên truyền về điều tra thực trạng KT - XH của 53 DTTS năm 2024 được đẩy mạnh, thực hiện bằng nhiều hình thức để người dân đồng thuận, tạo điều kiện cho việc thu thập thông tin chính xác, đầy đủ nhất. Ông Hoàng Văn Hiên, thôn Đồng Mán, xã Lực Hành (Yên Sơn) chia sẻ, với sự quan tâm, đầu tư, của Đảng, Nhà nước đời sống của đồng bào DTTS ngày càng khởi sắc, từ đó, bà con nhận thức được quyền lợi và trách nhiệm của mình trong việc cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác, kịp thời cho điều tra viên.

Đến thời điểm hiện tại, Tuyên Quang đã sẵn sàng, tập trung thực hiện thắng lợi cuộc điều tra thực trạng KT - XH của 53 DTTS năm 2024.

Bài, ảnh: Vân Anh