Sản xuất giảm phát thải lĩnh vực trồng trọt

UBND tỉnh đề ra mục tiêu đến năm 2035, giảm ít nhất 15% phát thải khí nhà kính từ trồng trọt so với năm 2020; xây dựng ít nhất 2 mô hình thí điểm giảm phát thải để nhân rộng. Hình thành cơ sở dữ liệu phát thải trong trồng trọt của tỉnh kết nối với hệ thống quốc gia. Tổ chức đào tạo, tập huấn về kỹ thuật, chính sách và công cụ đo phát thải cho ít nhất 150 cán bộ kỹ thuật cơ sở, khuyến nông, nông dân, doanh nghiệp.

Tầm nhìn đến năm 2050, 100% diện tích trồng trọt áp dụng quy trình canh tác bền vững, giảm phát thải, hình thành 5 vùng trồng “phát thải thấp”, góp phần đưa tỉnh Sơn La trở thành tỉnh nằm trong vùng Tây Bắc về nông nghiệp xanh.

Thực hiện các mục tiêu, Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị các sở, ban, ngành, UBND các xã, phường xây dựng chương trình, kế hoạch tuyên truyền nhân rộng những mô hình hiệu quả trong thực hiện đề án. Rà soát, điều chỉnh các quy hoạch phát triển nông nghiệp, quy hoạch đất trồng trọt, quy hoạch bảo vệ môi trường để tích hợp yêu cầu giảm phát thải. Ban hành chủ trương chính sách hỗ trợ cho các hộ, HTX, doanh nghiệp áp dụng canh tác phát thải thấp, như hỗ trợ thiết bị đo, phần mềm quản lý, giống, phân bón hữu cơ và vận chuyển sản phẩm “phát thải thấp”. Lồng ghép tiêu chí phát thải thấp vào các chương trình, dự án nông nghiệp của địa phương. Xây dựng, ban hành bộ tiêu chí, quy trình kỹ thuật “trồng trọt phát thải thấp” phù hợp với các cây trồng chủ lực của tỉnh.

Xây dựng chương trình đào tạo, tập huấn cho cán bộ cấp tỉnh, xã, kỹ thuật viên, nông dân chủ lực về kỹ thuật canh tác giảm phát thải, bộ công cụ khung chuẩn quốc tế để đảm bảo dữ liệu phát thải minh bạch, chính xác và có thể so sánh (MRV), quản lý nước - dinh dưỡng, xử lý phụ phẩm, chuyển đổi giống, công nghệ số, truy xuất nguồn gốc,... Xây dựng bộ tài liệu chuẩn hóa, bao gồm sổ tay kỹ thuật, tờ rơi, infographic, video hướng dẫn... để tuyên truyền, phổ biến phù hợp với từng vùng, từng nhóm đối tượng. Tổ chức các hội thảo, tọa đàm, diễn đàn nông nghiệp xanh, ngày “Sản xuất phát thải thấp” để lan tỏa mô hình, kết nối nông dân, doanh nghiệp, nhà nghiên cứu. Tăng cường hợp tác với các tổ chức quốc tế trong nghiên cứu kỹ thuật, hỗ trợ triển khai mô hình, xây dựng năng lực MRV (đo lường - báo cáo - thẩm định) và kết nối tín chỉ các-bon.

Khảo sát, lựa chọn các vùng, địa phương có điều kiện thuận lợi về đất, nước, tổ chức sản xuất, làm thí điểm trước. Lựa chọn các cây trồng chủ lực của tỉnh, như cà phê, mía, lúa, ngô, cây ăn quả, rau màu, để triển khai mô hình thí điểm. Ứng dụng các biện pháp kỹ thuật canh tác lúa áp dụng tưới ngập - khô xen kẽ (AWD), kỹ thuật SRI, giảm lượng phân vô cơ, tăng bón phân hữu cơ, vi sinh, quản lý nước, sử dụng rơm rạ - phế phụ phẩm trồng trọt làm phân bón, kỹ thuật bảo vệ thực vật sinh học, luân canh, xen canh; quản lý dịch hại tổng hợp IPM, quản lý sức khỏe cây trồng IPHM. Kết hợp đồng bộ công nghệ số, phần mềm quản lý, truy xuất nguồn gốc, ứng dụng GIS, viễn thám để theo dõi hiện trạng sản xuất và phát thải. Lựa chọn các mô hình có hiệu quả cao để nhân rộng...

Thiết lập hệ thống MRV và cơ sở dữ liệu phát thải cấp tỉnh, cấp xã, xây dựng phương pháp, công cụ đo đếm, báo cáo, thẩm định (MRV) phù hợp với điều kiện tỉnh. Kết nối chuỗi giá trị, thị trường sản phẩm phát thải thấp, hỗ trợ xây dựng thương hiệu “nông sản phát thải thấp” của tỉnh hoặc vùng sản xuất, chứng nhận tiêu chuẩn xanh, truy xuất nguồn gốc, nhãn “phát thải thấp”. Thí điểm triển khai cấp nhãn hiệu đối với một số ngành hàng chủ lực của tỉnh như cà phê, chè, thanh long... Lồng ghép, hỗ trợ phát triển sản phẩm phát thải thấp vào các chương trình mục tiêu quốc gia, Chương trình OCOP và các chính sách khuyến nông...

Quàng Hưởng