Sáng tạo xưa không bị lãng quên

Một trang trong cuốn sách mới được phát hành. (Nguồn: Nhà xuất bản Kim Đồng)

Không phác họa lịch sử đơn thuần, cuốn sách là cầu nối để độc giả trẻ hôm nay khám phá tinh thần khoa học, sáng tạo và khả năng tiếp biến văn minh từ những thế kỷ trước.

Những chi tiết sống động

Dựa trên chính sử và thư tịch cổ, nhóm tác giả Đông Nguyễn và họa sĩ Kaovjets Ngujens đã kỳ công khảo cứu, tuyển chọn và giới thiệu 30 kỹ thuật và công nghệ tiêu biểu từng hiện diện trên đất Việt trước thế kỷ XX.

Những phát minh này trải dài trên nhiều lĩnh vực như sản xuất, xây dựng, hàng hải, quân sự và đời sống cho thấy một nền văn minh phong phú, linh hoạt và đầy bản sắc.

Bạn đọc có thể sẽ ngạc nhiên khi biết rằng, từ rất sớm, cha ông ta không chỉ tiếp cận các phát minh mới của nhân loại, mà còn biết cách học hỏi và làm chủ chúng. Đáng tự hào hơn, nhiều sáng chế thuần Việt đã khiến các nhà du hành và sử gia thế giới phải kinh ngạc.

Từ chiếc thuyền đáy đan nan tre, một phát minh chưa từng thấy ở Trung Hoa hay Đông Nam Á, đến thành Bát Quái xây theo kiểu pháo đài châu Âu từ năm 1790 tại Gia Định, sớm hơn nhiều nước trong khu vực. Đặc biệt, ngay từ thế kỷ XVIII, đã có người Việt sang tận Hà Lan học nghề làm đồng hồ cơ và kính viễn vọng. Cũng từ thời ấy, người dân Giao Chỉ đã biết dùng thân cây chuối để dệt tơ mịn như lụa, và đến thời Minh Mạng, xe cứu hỏa đã được chế tạo, hoạt động hiệu quả…

Khơi dậy niềm tự hào dân tộc

Tác giả Đông Nguyễn từng đồng sáng lập các nhóm nghiên cứu về lịch sử và văn hóa như Đại Việt Cổ Phong, Vietnam Centre, Vương Sư Kiên Duệ… Với nền tảng học thuật vững chắc và niềm đam mê lịch sử dân tộc, anh cùng cộng sự xây dựng một công trình khoa học - nghệ thuật bài bản, công phu, nhưng vẫn gần gũi, dễ tiếp cận.

Đáng chú ý, toàn bộ nội dung sách được minh họa sinh động bởi họa sĩ gốc Việt Kaovjets Ngujens – người có thế mạnh đặc biệt trong việc phục dựng hình ảnh lịch sử. Hơn 100 tranh minh họa giúp độc giả dễ dàng hình dung về cấu tạo, nguyên lý hoạt động và ngữ cảnh văn hóa - lịch sử của từng phát minh.

Dự án nhận được sự cố vấn, đóng góp tư liệu từ nhiều nhà nghiên cứu uy tín như Phan Cẩm Thượng, Trần Quang Đức, Đỗ Thái Bình, Trần Trọng Dương, Phạm Lê Huy… Tính xác thực và độ tin cậy của thông tin được bảo đảm qua quá trình khảo cứu kỹ lưỡng, có đối chiếu nguồn trích và chú thích chi tiết.

Trong bối cảnh công nghệ đang làm thay đổi sâu sắc đời sống hiện đại, tác phẩm là lời nhắc nhẹ nhàng nhưng đầy ý nghĩa: Người Việt xưa không hề thua kém về tư duy kỹ thuật, sáng tạo và khả năng thích ứng. Những phát minh ấy, dù sinh ra từ nhu cầu sống còn hay tinh thần học hỏi không ngừng, đều cho thấy tiềm năng nội tại mạnh mẽ của dân tộc.

Cuốn sách thực sự là món quà quý cho độc giả trẻ, giúp nuôi dưỡng tinh thần tự hào dân tộc, khơi gợi đam mê với khoa học - kỹ thuật và truyền cảm hứng đổi mới sáng tạo từ chính mạch nguồn truyền thống.

HÀ ANH