Sắp tới thời hạn xóa bỏ thuế khoán: Hộ kinh doanh nên nhanh chóng chuyển đổi

Đến năm 2026, sẽ xóa bỏ hình thức thuế khoán, theo đó toàn bộ hộ kinh doanh phải áp dụng phương pháp kê khai, nộp thuế. Các chuyên gia cho rằng, khoảng thời gian từ nay đến 1/1/2026 là thời gian hộ kinh doanh cần thay đổi để thích nghi.

Hộ kinh doanh được chủ động tính toán số thuế phải nộp

Thực hiện chủ trương tiến tới xóa bỏ hình thức thuế khoán theo Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị, tại dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) đang lấy ý kiến rộng rãi, Bộ Tài chính đề xuất quy định chi tiết về khai thuế, tính thuế và khấu trừ thuế đối với hộ và cá nhân kinh doanh.

Cụ thể, tại Điều 13 Dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) đưa ra quy định, các chủ thể trên sẽ phải thực hiện khai thuế theo tháng, quý, năm hoặc theo từng lần phát sinh nghĩa vụ thuế và khi quyết toán thuế.

Theo Bộ Tài chính, việc kê khai và tính thuế sẽ được thực hiện căn cứ theo loại thuế cụ thể như thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân hoặc các khoản thu khác theo quy định của pháp luật. Điểm nhấn quan trọng là cơ quan thuế sẽ sử dụng cơ sở dữ liệu quản lý để hỗ trợ người nộp thuế, giúp việc kê khai và tính toán nghĩa vụ thuế trở nên chính xác và minh bạch hơn.

Đồ họa: Phương Anh.

Đồ họa: Phương Anh.

Đồng thời, dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) cũng nêu rõ, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh căn cứ mức doanh thu hằng năm từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ tự xác định thuộc đối tượng không chịu thuế, đối tượng chịu thuế để thực hiện kê khai, tính thuế giá trị gia tăng, thu nhập cá nhân.

Đây là lần đầu tiên hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh được chủ động kê khai doanh thu và tự tính số thuế phải nộp theo doanh thu thực tế, thay vì bị áp mức thuế cố định theo phương pháp khoán như trước đây.

Tiếp cận nhiều cơ hội kinh doanh, mở rộng quy mô

“Hộ kinh doanh giữ vai trò quan trọng trong việc giải quyết việc làm và thúc đẩy phát triển kinh tế ở địa phương. Việc hộ kinh doanh chuyển đổi lên doanh nghiệp sẽ giúp mở rộng quy mô, tăng tính liên kết, tiếp cận nhiều cơ hội kinh doanh và mang lại giá trị lớn hơn cho cả hộ kinh doanh lẫn nền kinh tế”.

Bà Nguyễn Thị Cúc - Chủ tịch Hội tư vấn Thuế Việt Nam

Được biết, Cục Thuế đang xây dựng đề án “Hoàn thiện chính sách, phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi bỏ thuế khoán”. Phó Cục trưởng Cục Thuế Mai Sơn yêu cầu cơ quan thuế các cấp cần phân nhóm người nộp thuế để đưa ra hình thức, phương thức tuyên truyền phù hợp để người nộp thuế biết, hiểu và đồng thuận. Cục Thuế sẽ xây dựng bộ cẩm nang hướng dẫn người nộp thuế để thống nhất triển khai toàn ngành nhằm nâng cao tính tuân thủ của người nộp thuế…

Tăng hiệu quả kinh doanh khi chuyển đổi thành doanh nghiệp

Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam Nguyễn Thị Cúc phân tích, theo cơ chế thuế khoán hiện hành, nếu doanh thu của hộ kinh doanh biến động từ 50% trở lên thì buộc phải điều chỉnh lại mức thuế khoán. Trường hợp không điều chỉnh sẽ dẫn đến tình trạng thiếu minh bạch, không phản ánh bản chất vấn đề.

Lâu nay, việc không thực hiện hạch toán, kế toán cũng khiến nhiều hộ khó kiểm soát tình hình tài chính, làm giảm hiệu quả kinh doanh. Tuy nhiên, khi chuyển sang áp dụng chế độ kế toán, sử dụng hóa đơn, chứng từ và tiến tới chuyển đổi thành doanh nghiệp, khả năng quản lý và hiệu quả kinh doanh của hộ kinh doanh sẽ được nâng cao rõ rệt.

Bà Cúc cho biết, Bộ Tài chính đang xây dựng phần mềm kế toán miễn phí cho hộ kinh doanh, giảm đáng kể chi phí chuyển đổi. Đối với trường hợp hộ, cá nhân kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp, chính sách thuế hiện hành dành nhiều ưu đãi.

Giảm thời gian và chi phí tuân thủ cho người nộp thuế

Để thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước, quản lý thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh, tạo tiền đề cho khu vực kinh tế tư nhân có thêm cơ hội để vươn lên trở thành một trong những động lực quan trọng góp phần vào sự phát triển chung của đất nước, Cục Thuế xây dựng Đề án: “Chuyển đổi mô hình và phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán”.

Mục tiêu của Đề án là thể chế hóa đầy đủ các quan điểm, mục tiêu của Nghị quyết 68-NQ/TW trong lĩnh vực thuế, đặc biệt là bãi bỏ hình thức thuế khoán, áp dụng phương pháp quản lý thuế minh bạch, dựa trên kê khai thực tế, người nộp thuế tự khai tự nộp thuế; xây dựng hệ thống chính sách pháp luật đồng bộ cho khu vực hộ kinh doanh, giảm tối đa sự chênh lệch về nghĩa vụ thuế giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp; đơn giản hóa, tự động hóa thủ tục thuế, giảm thời gian và chi phí tuân thủ cho người nộp thuế.

Đồng thời, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và cơ sở dữ liệu trong quản lý thuế hộ kinh doanh, triển khai hóa đơn điện tử rộng rãi, qua đó nâng cao hiệu quả quản lý và chống thất thu thuế; tập trung hỗ trợ hộ kinh doanh trong giai đoạn chuyển đổi phương thức kê khai, đảm bảo người nộp thuế hiểu và thực hiện đúng chính sách mới; nâng cao năng lực bộ máy thuế các cấp, tăng cường phối hợp với chính quyền địa phương, các cơ quan ban ngành trong quản lý hộ kinh doanh.

Cụ thể, trong hai năm đầu, doanh nghiệp được miễn toàn bộ thuế thu nhập doanh nghiệp, 5 năm tiếp theo được giảm 50%. Thuế suất thu nhập doanh nghiệp hiện hành là 20% cũng được áp dụng linh hoạt: doanh thu dưới 3 tỷ đồng chỉ chịu thuế suất 15%; doanh thu từ 3 - 50 tỷ đồng áp dụng mức 17% và không phải nộp thuế ngay.

Trong trường hợp doanh nghiệp đầu tư xây dựng nhà xưởng, nhà máy hoặc phát triển thương hiệu với chi phí lớn dẫn đến thua lỗ thì trong 5 năm đầu được phép chuyển lỗ liên tục cho đến khi bù hết khoản lỗ, sau đó mới phải thực hiện nghĩa vụ nộp thuế trở lại.

Ông Nguyễn Quang Khải - Phó Giám đốc Khối giải pháp bán lẻ Công ty cổ phần Misa (Misa) cho rằng, chủ trương xóa bỏ thuế khoán đối với hộ kinh doanh là sự thay đổi mang ý nghĩa to lớn. Một mặt, đánh dấu bước tiến quan trọng trong cải cách thể chế và hiện đại hóa quản lý thuế. Mặt khác, đặt ra yêu cầu chuyển đổi mạnh mẽ đối với hàng triệu hộ kinh doanh từ cách làm truyền thống, quen với tính toán đơn giản, sang cơ chế chuyên nghiệp hơn, đòi hỏi tư duy quản lý mới, ứng dụng công nghệ và tuân thủ pháp luật chặt chẽ hơn.

Để hỗ trợ hộ kinh doanh tuân thủ các quy định thuế, hóa đơn điện tử, ông Khải cho biết, Misa đã cho ra bộ giải pháp quản lý bán hàng - hóa đơn điện tử - kê khai thuế dành riêng cho hộ kinh doanh. Bộ giải pháp này được Misa phát triển với mục tiêu giúp hộ kinh doanh quản lý toàn diện, hiệu quả, dễ triển khai, tuân thủ đầy đủ quy định về thuế và tối ưu chi phí.

Cụ thể, đối với các hộ kinh doanh có quy mô lớn hơn, Misa cung cấp bộ giải pháp bao gồm phần mềm Misa eShop và phần cứng (là bộ máy POS), giúp hộ kinh doanh xuất hóa đơn kịp thời ngay khi bán hàng. Phần mềm Misa eShop cũng được kết nối trực tiếp với các giải pháp kế toán, thuế của Misa, nhằm tự động hóa các công tác nhập liệu, hạch toán và kê khai, nộp thuế điện tử ngay trên phần mềm.

Còn đối với hộ kinh doanh nhỏ, Misa phát triển nền tảng quản lý bán hàng hộ kinh doanh Misa eShop giúp hộ kinh doanh quản lý mọi hoạt động bán hàng, xuất hóa đơn, kê khai thuế... chỉ trên một ứng dụng duy nhất và chỉ bằng một điện thoại thông minh. Ngoài ra, giải pháp tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) giúp người bán hàng lên đơn hàng bằng giọng nói nhanh chóng, dễ dàng. Phần mềm cũng tự động tổng hợp số liệu và gửi tờ khai thuế mẫu lên cơ quan thuế ngay trên điện thoại.

Văn Tuấn

Nguồn Thời báo Tài chính: https://thoibaotaichinhvietnam.vn/sap-toi-thoi-han-xoa-bo-thue-khoan-ho-kinh-doanh-nen-nhanh-chong-chuyen-doi-182633.html