Sau bão số 10, dông, lốc xoáy xuất hiện ở nhiều tỉnh, thành phía Bắc
Do ảnh hưởng của bão số 10 (bão Bualoi), dông, lốc xoáy, vòi rồng đã xuất hiện ở nhiều tỉnh, thành phố miền Bắc.
Từ trưa hôm qua đến sáng này, 29-9, ảnh hưởng của bão số 10 (bão Bualoi), dông, lốc xoáy, vòi rồng đã xuất hiện ở nhiều tỉnh, thành phố miền Bắc như Ninh Bình, Hưng Yên, Hải Phòng, Quảng Ninh, Hà Nội…
Hậu quả rất thương tâm, không chỉ thổi bay mái nhà của nhiều hộ dân, làm thiệt hại nhiều cơ sở hạ tầng, mà còn cướp đi sinh mạng của 11 người dân tại Ninh Bình (chín người) và tại Hưng Yên (hai người) cùng nhiều người khác bị thương.
Đơn cử, tại xã Quỹ Nhất, Ninh Bình, lốc xoáy xảy ra chỉ vài phút nhưng đã cướp đi tính mạng của bốn người và làm nhiều người khác bị thương.
Ảnh hưởng của bão số 10, dông lốc, vòi rồng đã khiến nhiều nhà dân ở xã Vĩnh Hải, TP. Hải Phòng bị tốc mái trưa 29-9. Ảnh: NS
Khoảng 10 giờ ngày 29-9, cơn lốc xoáy lớn với cột gió dữ dội và cao cũng đã cướp đi tính mạng của một số người dân, cuốn bay rất nhiều mái che, mái vẩy, tường bao, biển quảng cáo tại địa bàn xã Thái Thụy, tỉnh Hưng Yên...
Nguyên nhân xuất hiện các trận dông, lốc xoáy này, theo lý giải của Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia, bão số 10 có hoàn lưu phía bắc tâm bão mạnh và mở rộng hơn phía nam. Vùng phía bắc bão thường nằm ở rìa áp cao cận nhiệt đới, nơi có sự chênh lệch khí áp lớn (gradient khí áp mạnh).
Sự khác biệt rõ rệt về nhiệt độ, áp suất và độ ẩm giữa khối không khí phía Bắc và khối khí trong vùng tâm bão tạo nên vùng giao tranh mạnh, dễ phát sinh mưa dông dữ dội và gió mạnh.
Dông lốc trên địa bàn xã Đầm Hà, Quảng Ninh khiến nhiều nhà bị tốc mái. Ảnh: NS
Khi bão tiến vào khu vực Bắc Trung Bộ, phần rìa phía bắc của bão nằm trọn trên đồng bằng Bắc Bộ. Đây là điều kiện thuận lợi để hình thành nhiều ổ dông lớn trong sáng 29-9, kèm theo các lốc xoáy nguy hiểm.
Trao đổi với PLO, ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia, cho biết trong những năm gần đây, chúng ta chứng kiến xu hướng gia tăng về cường độ và mức độ nguy hiểm của các trận dông, lốc, sét, gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản ở nhiều địa phương. Một số trận dông xảy ra kèm theo gió giật rất mạnh, thậm chí đạt cấp 8–10, gây tốc mái, gãy đổ cây cối, lật thuyền, sập nhà.
Lốc xoáy quét qua ngôi nhà của ông HVK (91 tuổi) và vợ là bà ĐTN (87 tuổi) tại xã Quỹ Nhất, tỉnh Ninh Bình, gây sập nhà, làm hai ông bà tử vong. Ảnh: ĐT
Ông Khiêm đánh giá dông, lốc là một trong những hiện tượng thời tiết nguy hiểm nhưng lại rất khó dự báo chính xác về thời gian và vị trí. Nguyên nhân do đây là hiện tượng có quy mô không gian nhỏ, thời gian hình thành nhanh (chỉ trong vòng vài chục phút), tồn tại ngắn (thường dưới 1–2 giờ), và chịu tác động mạnh từ các điều kiện vi khí hậu địa phương như địa hình, độ ẩm, nhiệt độ bề mặt...
Hiện nay, việc dự báo dông, lốc chủ yếu được thực hiện theo phương pháp cảnh báo cực ngắn hạn (nowcasting), sử dụng chủ yếu số liệu phân tích từ ảnh mây vệ tinh và radar thời tiết để xác định vị trí, cường độ và hướng di chuyển của vùng mây gây dông.
Với các công cụ hiện nay, các cơ quan khí tượng có thể đưa ra cảnh báo dông, lốc trước từ khoảng 30 phút đến 1 giờ – đây là giới hạn hiện tại mà công nghệ cho phép. Một số khu vực có lưới radar dày có thể cải thiện thời gian cảnh báo hơn một chút, nhưng dự báo trước nhiều giờ hoặc theo ngày như với bão, áp thấp nhiệt đới là chưa thể.
