Sau nhiều đại án, sẽ trao thêm quyền cho người dân giám sát hàng giả, hàng lậu

Nhiều vụ gian lận thương mại bị phanh phui

Mới đây, vụ việc liên quan đến chủ chuỗi thẩm mỹ viện Mailisa bị bắt vì buôn lậu, "rửa nguồn" để bán mỹ phẩm Trung Quốc chất lượng kém đã thu hút sự chú ý đặc biệt của dư luận.

Nhưng đây không phải trường hợp cá biệt khi trước đó hàng loạt "boss" (ông bà chủ) đình đám bị bắt vì buôn lậu, bán hàng giả, hàng kém chất lượng… Đằng sau những sự việc này là bức tranh rộng hơn về tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại đang ngày càng tinh vi, len lỏi từ đường biên vào các đô thị lớn.

Hàng loạt "boss" đình đám đã bị bắt vì buôn lậu, bán hàng giả, hàng kém chất lượng (Ảnh minh họa).

Những mắt xích trong kiểm soát hàng hóa, đặc biệt ở các kênh thương mại điện tử và chuyển phát nhanh, đang bị phơi bày rõ nét - đặt ra yêu cầu cấp thiết về siết chặt quản lý từ cơ quan hải quan và lực lượng chức năng.

Báo cáo từ Cục Hải quan cho thấy, thời gian qua, các lực lượng chức năng liên tục phát hiện, triệt phá các đường dây buôn lậu, sản xuất, kinh doanh hàng giả là thuốc chữa bệnh, sữa giả, thực phẩm chức năng giả, mỹ phẩm giả, thực phẩm không rõ nguồn gốc... có quy mô lớn.

Đơn cử, vụ sản xuất, quảng cáo, phân phối sữa giả của Công ty Rance Pharma, Công ty Hacofood, Công ty ZHolding; vụ sản xuất thực phẩm chức năng giả của Công ty TNHH Công nghệ Herbitech và Công ty Mediphar; vụ sản xuất mua bán hàng giả, thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa và nhiều tỉnh, thành phố trên toàn quốc; vụ sản xuất, quảng cáo sai sự thật về công dụng của kẹo rau củ Kera; vụ sản xuất dầu ăn chăn nuôi dùng cho người của Công ty Nhật Minh Food...

Theo cục này, các đối tượng đã lợi dụng những sơ hở trong cơ chế, chính sách và công tác thực thi pháp luật để thực hiện hành vi vi phạm, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự ổn định, phát triển kinh tế - xã hội, quyền lợi người tiêu dùng, niềm tin của nhân dân và tạo dư luận bức xúc trong xã hội.

Tuyên chiến không khoan nhượng

Trước thực tế đó, Cục Hải quan đã tham mưu Chính phủ ban hành Nghị quyết 397 ngày 5/12/2025 về Kế hoạch hành động của Chính phủ nhằm đấu tranh, ngăn chặn và đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ đến năm 2030.

Mục tiêu xuyên suốt của kế hoạch là chủ động phòng ngừa, đấu tranh và ngăn chặn đến cùng các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất – kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng hay hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.

Tinh thần được xác định là "tuyên chiến không khoan nhượng", hướng tới việc từng bước đẩy lùi và tiến tới chấm dứt hoàn toàn các hoạt động vi phạm. Qua đó, Nhà nước bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của người dân, doanh nghiệp; giữ vững an ninh, an toàn sức khỏe cộng đồng; góp phần ổn định trật tự xã hội và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nhanh, bền vững.

Kẹo rau củ Kera được những người nổi tiếng quảng cáo trên mạng xã hội (Ảnh minh họa).

Kế hoạch đặt mục tiêu hoàn thiện thể chế, xây dựng bộ máy đủ mạnh và phân định rõ trách nhiệm giữa các bộ, ngành và địa phương.

Đáng chú ý, sẽ xây dựng cơ chế, chính sách để nhân dân, doanh nghiệp tham gia công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại…

Đồng thời, xử lý nghiêm minh các trường hợp cán bộ bao che, tiếp tay sai phạm với tinh thần "không nhân nhượng, không có vùng cấm và không có ngoại lệ"; tuyệt đối không được lợi dụng hoạt động kiểm tra làm ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh bình thường của tổ chức, cá nhân.

Ngoài ra, 100% các sàn giao dịch thương mại điện tử, mạng xã hội lớn, cơ quan báo chí, truyền hình ký cam kết và đảm bảo tuân thủ không kinh doanh, quảng cáo hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ…

Mới đây, trả lời câu hỏi về khả năng tồn tại kẽ hở trong quản lý hậu kiểm mỹ phẩm, Thứ trưởng Thường trực Bộ Y tế Vũ Mạnh Hà cho biết, hiện cơ chế quản lý dựa trên việc doanh nghiệp tự công bố sản phẩm, cơ quan chức năng thực hiện hậu kiểm. Cách làm này phù hợp với Hiệp định Mỹ phẩm ASEAN - tương tự mô hình châu Âu và nhiều nước phát triển - nhằm tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và thúc đẩy hội nhập.

Công tác thanh tra mỹ phẩm không chỉ do Bộ Y tế đảm nhiệm mà còn có sự tham gia của Công Thương, Tài chính, Ban Chỉ đạo 389 và chính quyền các địa phương. Trong thời gian tới, Bộ Y tế sẽ rà soát và hoàn thiện các quy định pháp luật liên quan; tham mưu Chính phủ ban hành quy định về quảng cáo mỹ phẩm và sửa đổi các nghị định hiện hành theo hướng tăng chế tài, đủ sức răn đe với hành vi sản xuất, kinh doanh hàng giả.

Bộ cũng sẽ xây dựng cơ sở dữ liệu mỹ phẩm quốc gia để tăng khả năng truy xuất nguồn gốc, đồng thời đẩy mạnh phối hợp liên ngành trong phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.

Hồng Hạnh