Siết trách nhiệm doanh nghiệp trong khám sức khỏe lái xe, ngăn tai nạn giao thông

Rủi ro mất an toàn giao thông từ tài xế sử dụng ma túy

Đầu tháng 9/2025, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an TP Đà Nẵng khởi tố bị can, thực hiện lệnh bắt tạm giam bốn tháng đối với Dương Bá Toàn (SN 1984, trú TP Đà Nẵng).

Hiện trường tài xế xe đầu kéo dương tính ma túy gây tai nạn khiến hai bố con thương vong ở Nghệ An.

Theo điều tra, khoảng 7h ngày 7/7, Toàn - tài xế taxi công nghệ điều khiển xe taxi BKS 43H-106.76 lưu thông trên đường 30/4 hướng từ đường Núi Thành về Nguyễn Hữu Thọ. Khi đến trước số nhà 296 đường 30/4, ô tô do Toàn điều khiển tông liên hoàn vào hai ô tô khác. Kết quả kiểm tra nhanh cho thấy, tài xế Toàn dương tính với nhiều loại ma túy (MET, MDMA, KET).

Tại Nghệ An, khoảng 13h15 ngày 28/7, xe đầu kéo BKS 70H-042.47, kéo theo rơ-moóc BKS 70R-020.61 do tài xế Hồ Triệu Vĩ (31 tuổi, trú tại xã Dương Minh Châu, tỉnh Tây Ninh) điều khiển, lưu thông trên đường ĐT795.

Khi đến khu vực giao nhau với ĐT793, đoạn qua ấp Thạnh Hưng, xã Tân Châu, xe đầu kéo đã va chạm với xe mô tô BKS 60L3-5497 đang lưu thông cùng chiều. Hậu quả khiến cháu bé 11 tuổi tử vong tại chỗ, người bố điều khiển xe mô tô bị thương nặng. Qua test nhanh phát hiện tài xế Vĩ dương tính với chất ma túy.

Theo thống kê của Bộ Công an, 6 tháng đầu năm 2025, lực lượng chức năng xử lý hơn 1,63 triệu trường hợp vi phạm giao thông, trong đó có đến 2.397 trường hợp lái xe dương tính với chất ma túy.

Chỉ tính riêng trong một tháng thực hiện cao điểm tổng kiểm soát phương tiện kinh doanh vận tải (từ 25/7-25/8), lực lượng CSGT đường bộ đã xử lý 60.739 trường hợp vi phạm, tước giấy phép lái xe 198 tài xế; trong đó có 21 lái xe dương tính với chất ma túy.

TS Khương Kim Tạo, nguyên Phó chánh VP Ủy ban ATGT Quốc gia cho biết, nhiều tài xế xe kinh doanh vận tải, đặc biệt tài xế đường dài lấy lý do duy trì sự tỉnh táo để sử dụng ma túy, song thực chất lại tiềm ẩn nguy hiểm lớn, rủi ro mất an toàn giao thông.

Bởi sử dụng ma túy khi rơi vào trạng thái phê thuốc sẽ khiến tài xế không làm chủ được tốc độ xe, vượt ẩu,…còn nếu đói thuốc sẽ khiến họ mệt mỏi, mất tập trung, dễ buồn ngủ… tiềm ẩn nguy hiểm và rủi ro gây tai nạn giao thông.

Tổ chức khám sức khỏe định kỳ cho người lái xe là trách nhiệm của đơn vị kinh doanh vận tải được quy định tại Luật Đường bộ, qua đó siết chặt công tác quản lý lái xe, đảm bảo an toàn giao thông (ảnh minh họa).

Siết trách nhiệm doanh nghiệp trong kiểm soát sức khỏe lái xe

Điều 57 Luật Đường bộ quy định: Đơn vị kinh doanh vận tải hành khách bằng xe ô tô có trách nhiệm tổ chức khám sức khỏe cho người lái xe kinh doanh vận tải hành khách bằng xe ô tô và sử dụng người lái xe bảo đảm đủ sức khỏe theo quy định của pháp luật.

Theo các chuyên gia, việc vẫn tồn tại lái xe kinh doanh vận tải sử dụng ma túy khi lái xe do việc kiểm soát sức khỏe của bộ phận tài xế này còn nhiều bất cập.

Do đó, luật hóa quy định về trách nhiệm của doanh nghiệp trong tổ chức khám sức khỏe người lái xe là cần thiết, tạo hành lang pháp lý đủ mạnh để buộc các đơn vị vận tải phải lựa chọn những cơ sở y tế uy tín để tổ chức khám sức khỏe cho lái xe, tránh tình trạng để lái xe tự đi khám và mang kết quả về.

Đồng thời, cũng siết trách nhiệm doanh nghiệp trong theo dõi, quản lý và giám sát chặt chẽ hoạt động của lái xe trong suốt quá trình làm việc.

Đại diện một doanh nghiệp vận tải hành khách du lịch ở Hà Nội cho biết, với số lượng gần trăm lái xe, hàng năm, đơn vị này thường tổ chức khám sức khỏe cho toàn thể nhân viên, người lao động của công ty, không chỉ riêng lái xe.

Việc khám sức khỏe được thực hiện tại một bệnh viện trên địa bàn trong 1-2 ngày để vừa đảm bảo hoạt động kinh doanh, vừa bảo đảm tất cả lái xe, người lao động đều được khám sức khỏe định kỳ.

"Hiện nay, theo Thông 36/2024/TT-BYT, khám sức khỏe định kỳ với người hành nghề lái xe ô tô đã quy định bắt buộc xét nghiệm nồng độ cồn và 5 loại ma túy thay vì 4 loại như trước năm 2025. Nhiều tài xế tại công ty hết ca làm việc, lập tức được yêu cầu đến bệnh viện khám sức khỏe, qua đó, đảm bảo được kết quả khách quan", đại diện doanh nghiệp vận tải này nói.

Ông Đỗ Văn Bằng, Chủ tịch Hiệp hội vận tải Hà Nội cho biết, tổ chức khám sức khỏe định kỳ cho lái xe không chỉ thể hiện trách nhiệm của doanh nghiệp vận tải trong tuân thủ quy định của Luật Đường bộ mà còn thể hiện tinh thần trách nhiệm vì cộng đồng, vì công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông của doanh nghiệp.

Mặt khác, cũng góp phần giúp doanh nghiệp siết chặt công tác quản lý tài xế, kịp thời phát hiện lái xe không đảm bảo sức khỏe để điều chỉnh trong việc sắp xếp công việc. Qua đó, hạn chế rủi ro cho doanh nghiệp trong hoạt động kinh doanh vận tải.

Đồng thời, ông Bằng cũng mong muốn cơ quan quản lý sớm hình thành bộ cơ sở dữ liệu để cập nhật thông tin khám sức khỏe của tài xế, cho phép doanh nghiệp vận tải được truy cập để kiểm tra, xác minh sức khỏe lái xe, phục vụ quá trình tuyển dụng tài xế.

Một chuyên gia giao thông cũng nhìn nhận: Hình thành được cơ sở dữ liệu người lái xe với đầy đủ thông tin về lịch sử hành nghề, vi phạm giao thông, tình trạng sức khỏe… sẽ giúp tài xế nâng cao trách nhiệm trong việc tuân thủ các quy định pháp luật, thay đổi nhận thức, hành động trong quá trình làm việc. Bởi mọi vi phạm của tài xế đều sẽ bị lưu vết và ảnh hưởng đến quá trình xin việc của tài xế sau này.

Mặt khác, chuyên gia này cho rằng cần tăng cường công tác hậu kiểm đối với doanh nghiệp trong thực hiện quy định về tổ chức khám sức khỏe định kỳ cho lái xe, xử lý nghiêm nếu vi phạm, từ đó tạo tính răn đe, ngăn ngừa tình trạng doanh nghiệp vì lợi ích tiết kiệm trước mắt mà bỏ bê việc kiểm soát sức khỏe người lái xe.

Yến Chi