Sở GD-ĐT TP HCM chỉ đạo nóng, nghiêm cấm việc lợi dụng danh nghĩa Ban đại diện để lạm thu

Phó Giám đốc Sở GD-ĐT TP HCM Nguyễn Thị Nhật Hằng vừa ký văn bản gửi UBND các phường, xã, đặc khu và các cơ sở giáo dục về tăng cường công tác quản lý các khoản thu, chi trong lĩnh vực GD-ĐT, và công tác vận động tài trợ cho giáo dục năm học 2025-2026 trên địa bàn TP HCM

Theo Sở GD-ĐT TP HCM, vừa qua trên địa bàn TP có phát sinh nội dung phản ánh của phương tiện thông tin về một vài đơn vị chưa thực hiện đúng hướng dẫn về việc tổ chức các khoản thu đầu năm học cũng như trong công tác vận động tài trợ tại các cơ sở giáo dục công lập, tạo dư luận không tốt đối với ngành GD-ĐT.

Sở GD-ĐT đề nghị các cơ quan, đơn vị quan tâm, triển khai các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về đổi mới phát triển GD-ĐT trong tình hình mới, đồng thời nghiên cứu thực hiện đúng các văn bản hướng dẫn của Sở GD-ĐT trong đó lưu ý các nội dung cụ thể như sau:

Về triển khai công tác hướng dẫn về thu, sử dụng học phí và các khoản thu khác đầu năm học 2025-2026: Đề nghị các cơ quan, đơn vị phổ biến và thực hiện đúng các quy định về thực hiện chính sách học phí; miễn, giảm, hỗ trợ học phí và các khoản thu trong lĩnh vực GD-ĐT năm học 2025-2026 theo quy định tại Nghị định số 238/2025 của Chính phủ và chỉ đạo của Bộ GD-ĐT.

Sở GD-ĐT TP đề nghị Thủ trưởng các đơn vị nghiêm túc quán triệt các văn bản hướng dẫn về thu, sử dụng học phí và thu khác của ngành GD-ĐT TP trong đầu năm học 2025-2026 trong nội bộ lãnh đạo và giáo viên nhà trường, đồngthời thông tin đầy đủ, công khai, minh bạch các khoản thu đến cha mẹ học sinh, Ban đại diện cha mẹ học sinh (BĐDCMHS) và giáo viên hiểu rõ và thực hiện đúng theo quy định.

Tất cả các khoản thu phải được nhà trường thông báo đầy đủ, công khai bằng văn bản đến phụ huynh, học sinh (không để BĐDCMHS triển khai các nội dung thu của đơn vị); tuyệt đối không được thay đổi tên và tự ý đặt thêm các khoản thu nào phát sinh bất kỳ nằm ngoài quy định tại Công văn số 1888 của Sở GD-ĐT.

Lưu ý thực hiện giãn thời gian thực hiện các khoản thu, không tổ chức thu gộp nhiều khoản trong cùng một thời điểm và tuân thủ đầy đủ các chế độ quản lý tài chính theo quy định.

Sở GD-ĐT TP cũng đề nghị UBND phường, xã, đặc khu tăng cường công tác chỉ đạo quản lý nhà nước về thực hiện các các khoản thu, chi trong các cơ sở giáo dục trên địa bàn; có trách nhiệm hướng dẫn, thực hiện kiểm tra, áp dụng các biện pháp xử lý nghiêm trách nhiệm người đứng đầu cơ sở giáo dục đối với các trường hợp vi phạm quy định về các khoản thu, chi trong các cơ sở giáo dục trên địa bàn. Không để xảy ra bất kỳ các trường hợp sai phạm nào hoặc thực hiện chưa đầy đủ các quy định tại các cơ sở giáo dục trực thuộc theo hướng dẫn thực hiện các khoản thu đầu năm học gây dư luận không tốt đối với ngành giáo dục

Về việc vận động, tiếp nhận, quản lý và sử dụng nguồn thu tài trợ: Việc vận động, tiếp nhận, quản lý và sử dụng nguồn thu tài trợ tại các cơ sở giáo dục thực hiện theo quy định tại Thông tư số 16/2018 của Bộ GD-ĐT về tài trợ cho các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân; Thông tư số 13/2025 của Bộ GD-ĐT quy định về phân quyền, phân cấp và phân định thẩm quyền thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước của chính quyền địa phương hai cấp trong lĩnh vực giáo dục; cần lưu ý một số nội dung như sau:

- Nhà trường lập kế hoạch vận động tài trợ phải xác định rõ nội dung, mục đích, đối tượng thụ hưởng, dự toán kinh phí và kế hoạch triển khai hoạt động cần tài trợ.

- Kế hoạch vận động phải được Ủy ban nhân dân xã, phường hoặc Sở GD-ĐT (theo phân cấp quản lý) phê duyệt trước khi tổ chức vận động và trên tinh thần tự nguyện, không cào bằng, không được “lạm dụng tài trợ” thành khoản thu bắt buộc.

- Cơ sở giáo dục có trách nhiệm thành lập Tổ tiếp nhận tài trợ, công khai tài chính các khoản tài trợ, mở sổ theo dõi tài sản tài trợ và mở rộng đối tượng tài trợ, không tập trung vào việc vận động từ cha mẹ học sinh.

- Không tự ý đặt ra các khoản thu trái qui định, ngoài các danh mục chỉ đạo của Sở GD-ĐT trên danh nghĩa của BĐDCMHS. Sử dụng hiệu quả kinh phí được cấp có thẩm quyền giao.

Các cơ quan, tổ chức, cá nhân và thủ trưởng cơ sở giáo dục nhận tài trợ thực hiện quy trình vận động, tiếp nhận, quản lý và sử dụng tài trợ trái với quy định tại Thông tư số 16 tùy theo mức độ vi phạm sẽ bị xử lý hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.

Về kinh phí hoạt động của BĐDCMHS: Nghiêm cấm việc lợi dụng danh nghĩa BĐDCMHS để thu các khoản thu ngoài quy định tại Thông tư số 55/2011của Bộ GD-ĐT. Trong đó cần lưu ý một số nội dung như sau:

- Kinh phí hoạt động của BĐDCMHS do BĐDCMHS quản lý, sử dụng và chỉ phục vụ các hoạt động trực tiếp của BĐDCMHS. Không sử dụng các khoản kinh phí của BĐDCMHS cho các mục đích sau: “Bảo vệ cơ sở vật chất của nhà trường, bảo đảm an ninh nhà trường, trông coi phương tiện tham gia giao thông của học sinh, vệ sinh lớp học, vệ sinh trường, khen thưởng cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên nhà trường, mua sắm máy móc, trang thiết bị, đồ dùng dạy học cho trường, lớp hoặc cho cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên nhà trường, hỗ trợ công tác quản lý, tổ chức dạy học và các hoạt động giáo dục, sửa chữa nâng cấp, xây dựng mới các công trình của nhà trường”.

Kinh phí hoạt động của BĐDCMHS được thông qua sự ủng hộ tự nguyện, không qui định mức kinh phí ủng hộ bình quân cho các cha mẹ học sinh. Việc thu, chi kinh phí của BĐDCMHS phải bảo đảm nguyên tắc công khai, dân chủ.

Bảng dự trù kinh phí hoạt động của Ban đại diện CMHS gây xôn xao ở Trường Tiểu học Lê Ngọc Hân (Phường Bến Thành- TP HCM)

Sở GD-ĐT TP cũng đề nghị UBND xã, phường, đặc khu tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và có trách nhiệm giải trình với người học và xã hội về các mức thu, khoản thu của cơ sở giáo dục thuộc phạm vi quản lý theo đúng quy định; tuyệt đối không để xảy ra tình trạng "lạm thu" đầu năm học; chỉ đạo và quán triệt các cơ sở giáo dục thực hiện việc vận động, quản lý và sử dụng các khoản tài trợ theo đúng quy định.

- Khẩn trương ban hành hướng dẫn thu, chi đối với các cơ sở giáo dục theo phân cấp quản lý; căn cứ trên kế hoạch hoạt động, dự toán thu, chi và mức thu đề xuất của từng cơ sở giáo dục để xem xét các khoản thu dịch vụ, phục vụ hỗ trợ hoạt động giáo dục và các khoản thu khác ngoài học phí theo đúng quy định; thống nhất khung mức thu phù hợp với tình hình thực tế từng địa phương trước khi tổ chức thực hiện.

- Thành lập các đoàn kiểm tra tình hình thu chi đầu năm học 2025-2026 tại các cơ sở giáo dục trên địa bàn theo phân cấp quản lý, kịp thời chấn chỉnh tình trạng lạm thu hoặc thu các khoản trái quy định. Có hình thức xử lý nghiêm đối với hiệu trưởng các cơ sở giáo dục thực hiện thu chi không đúng quy định.

- Ưu tiên tập trung các nguồn lực để đảm bảo điều kiện cơ sở vật chất, thiết bị cho năm học mới và bố trí các nguồn lực để huy động và phân bổ ngân sách giáo dục đảm bảo chi thường xuyên (tiền lương, phụ cấp và các hoạt động giảng dạy học tập...) cho các cơ sở giáo dục, đảm bảo đủ điều kiện thực hiện tốt các nhiệm vụ năm học 2025-2026 của ngành giáo dục và đào tạo

Đặng Trinh