Sở Giao dịch vàng Thượng Hải thúc đẩy ổn định thị trường tài chính Trung Quốc
Trung Quốc đã chính thức đưa Sở Giao dịch vàng Thượng Hải đi vào hoạt động, trở thành một biểu tượng quan trọng của việc mở cửa thị trường vàng của Trung Quốc.
Vàng miếng được bày bán tại một cửa hàng ở Trung Quốc. Ảnh: AFP/TTXVN
Vàng là loại hàng hóa đặc biệt, là tài sản tài chính có tính thanh khoản mạnh và là tài sản dự trữ chiến lược, chính vì vậy, hoạt động của thị trường vàng có vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh tế của một quốc gia. Để thích ứng với yêu cầu cải cách thị trường hóa của hệ thống sản xuất, tiêu dùng và lưu thông vàng, tháng 10/2002, Trung Quốc đã chính thức đưa Sở Giao dịch vàng Thượng Hải đi vào hoạt động, trở thành một biểu tượng quan trọng của việc mở cửa thị trường vàng của Trung Quốc.
Trả lời phỏng vấn báo chí Trung Quốc, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Sở Giao dịch vàng Thượng Hải Dư Văn Kiến, cho biết trong những năm qua, Sở Giao dịch vàng Thượng Hải đã tập trung vào việc phục vụ chiến lược quốc gia, phục vụ nền kinh tế thực và phục vụ chức năng của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC, ngân hàng trung ương), thúc đẩy thị trường vàng của Trung Quốc đạt được sự phát triển nhảy vọt. Tháng 9/2014, Sở Giao dịch vàng Thượng Hải đã đưa vào hoạt động kinh doanh mảng quốc tế, trở thành cửa sổ quan trọng mở cửa đối ngoại của thị trường vàng Trung Quốc; tháng 4/2016, giá vàng chuẩn đầu tiên trên thế giới được định giá bằng nhân dân tệ - "Shanghai Gold" đã được công bố, nâng cao sức ảnh hưởng định giá của thị trường vàng Trung Quốc; tháng 1/2020, được PBoC công nhận là đối tác trung ương đủ điều kiện (CCP); tháng 12/2023, hoàn thành thanh toán xuyên biên giới cho giao dịch vàng bằng nhân dân tệ kỹ thuật số đầu tiên.
Sau hơn 20 năm phát triển, Sở Giao dịch vàng Thượng Hải đã trở thành đầu mối của thị trường vàng Trung Quốc và là trung tâm giao dịch vàng, bạc và bạch kim quan trọng trên toàn thế giới, dần hình thành một hệ thống thị trường vàng đa cấp và đầy đủ chức năng, lấy thị trường cấp một, tập trung thống nhất là Sở Giao dịch vàng Thượng Hải làm cốt lõi, thị trường thứ cấp cạnh tranh có trật tự làm chủ thể, thị trường phái sinh đa dạng làm hỗ trợ.
Trong 10 năm kể từ khi thực hiện nghiệp vụ quốc tế, khả năng phân bổ nguồn lực thị trường của Sở Giao dịch vàng Thượng Hải tiếp tục được tăng cường, dần trở thành trung tâm giao dịch vàng lớn ở châu Á và trên toàn thế giới. Quy mô giao dịch tăng đều đặn, từ 6.390 tỷ nhân dân tệ (NDT, tương đương khoảng 900 tỷ USD) năm 2014 lên 19.530 tỷ NDT năm 2023 và Sở Giao dịch vàng Thượng Hải đã trở thành sàn giao dịch vàng giao ngay lớn nhất thế giới trong 17 năm liên tiếp; trong đó, quy mô giao dịch quốc tế tăng từ 45,452 tỷ NDT năm 2014 lên 2.520 tỷ NDT năm 2023. Số thành viên quốc tế từ 40 năm 2014 tăng lên 106 năm 2024, người tham gia thị trường đến từ 16 quốc gia và vùng lãnh thổ trên toàn thế giới, với sự tham gia của các tổ chức gồm những ngân hàng thương mại nổi tiếng trong và ngoài Trung Quốc, các công ty môi giới lớn, những đại lý lớn, các doanh nghiệp tinh chế, những doanh nghiệp sản xuất và tài chính. Hệ thống sản phẩm ngày càng hoàn thiện, các nhà đầu tư quốc tế có thể giao dịch những sản phẩm từ chỉ giới hạn ở vàng dần dần mở rộng sang các loại vàng và bạc, mô hình giao dịch phát triển từ đấu giá sang đấu giá và yêu cầu báo giá. Tính liên kết với thị trường toàn cầu tiếp tục tăng cường, thời gian giao dịch sản phẩm đấu giá từ tháng 6/2019 lên tới 13 giờ/ngày, thời gian giao dịch sản phẩm yêu cầu báo giá tăng lên 8 giờ mỗi ngày, cơ bản bao gồm các phiên giao dịch chính trên toàn thế giới.
Năm 2024, chịu ảnh hưởng đan xen của tình hình kinh tế và tài chính quốc tế, địa chính trị và nhiều yếu tố khác, giá vàng quốc tế tăng mạnh sau khi đạt mức cao mới, Sở Giao dịch vàng Thượng Hải tiếp tục thúc đẩy các hoạt động kinh doanh để đảm bảo hoạt động ổn định của thị trường. Quy mô giao dịch tăng ổn định, tổng kim ngạch giao dịch trên toàn thị trường là 35.820 NDT (khoảng 5.032 tỷ USD), tăng 83,46% so với năm 2023; kim ngạch giao dịch vàng 34.650 tỷ NDT với khối lượng 62.300 tấn, tăng lần lượt 86,65% và 49,90% so với năm trước đó. Kinh doanh quốc tế tiếp tục mở rộng, kim ngạch giao dịch quốc tế là 4.570 tỷ NDT, tăng 81,19% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, kim ngạch giao dịch vàng đạt 4.340 tỷ NDT, khối lượng giao dịch 7.827,06 tấn, tăng lần lượt 87,92% và 49,96%.
Sở Giao dịch vàng Thượng Hải đã thực hiện những biện pháp cụ thể để thúc đẩy thị trường vàng Trung Quốc phát triển lành mạnh, hỗ trợ ổn định tài chính quốc gia. Sở Giao dịch vàng Thượng Hải liên tục làm phong phú thêm chủ thể tham gia thị trường, tổng số thành viên phát triển từ 108 ban đầu lên 302; tổng khối lượng giao dịch đạt 581.100 tấn vàng, tổng kim ngạch giao dịch đạt trên 200.000 tỷ NDT, tỷ lệ tăng trưởng tổng hợp hàng năm đạt trên 40%. Về đổi mới thị trường, Sở Giao dịch vàng Thượng Hải kết hợp với Sở Giao dịch chứng khoán Thượng Hải và Sở Giao dịch chứng khoán Thâm Quyến đã ra mắt sản phẩm vàng ETF "xuyên thị trường, xuyên hệ thống" đầu tiên ở Trung Quốc; ra mắt dịch vụ giao dịch chợ đêm đầu tiên trong cơ sở hạ tầng tài chính trong nước; tại Khu thí điểm thương mại tự do Thượng Hải, ra mắt "mảng quốc tế vàng" nền tảng giao dịch tài sản tài chính quốc tế hóa đầu tiên; là thị trường giao dịch tại sàn đầu tiên áp dụng tài khoản FT của Khu thí điểm thương mại tự do Thượng Hải, cũng là thị trường tài chính đầu tiên thực hiện thanh toán đồng NDT kỹ thuật số qua biên giới. Về ảnh hưởng trên thị trường, Sở Giao dịch vàng Thượng Hải đã công bố giá vàng chuẩn đầu tiên trên thế giới bằng nhân dân tệ "Shanghai Gold", hiện đã trở thành giá vàng chuẩn đại diện cho thị trường Trung Quốc và được áp dụng tại các thị trường vàng lớn trên thế giới; đưa ra tiêu chuẩn vàng thỏi "Shanghai Gold", trở thành tiêu chuẩn doanh nghiệp lĩnh vực tài chính đầu tiên giành vinh dự "Tiêu chuẩn Thượng Hải". Về kiểm soát rủi ro, Sở Giao dịch vàng Thượng Hải là cơ sở hạ tầng tài chính đầu tiên tham gia hệ thống thanh toán bù trừ của PBoC và là tổ chức phi tài chính cụ thể đầu tiên của Trung Quốc thiết lập một hệ thống chống rửa tiền hoàn thiện, duy trì trật tự thị trường vàng và an ninh, ổn định tài chính.
Để tiếp tục mở rộng tầm ảnh hưởng cạnh tranh quốc tế của "Shanghai Gold", Sở này đã hoàn thành việc gia hạn hợp tác ủy quyền hai chiều với Sở Giao dịch thương mại Chicago; thúc đẩy sự phát triển bền vững và chất lượng cao của ngành vàng; trao đổi rộng rãi với các tổ chức quốc tế như Hội đồng Vàng Thế giới, Hiệp hội thị trường vàng bạc London …
Đến nay, Sở Giao dịch vàng Thượng Hải chiếm một vị trí dẫn đầu quan trọng trong thị trường vàng của Trung Quốc, đóng vai trò không thể thiếu trong hoạt động ổn định và phát triển sáng tạo của thị trường vàng. Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang được điều chỉnh sâu sắc và công nghệ tài chính đang phát triển nhanh chóng, Sở Giao dịch vàng Thượng Hải giúp xây dựng thị trường vàng Trung Quốc tập trung, thống nhất, vận hành có trật tự, có ý nghĩa tích cực đối với việc đảm bảo ổn định hệ thống thị trường tài chính quốc gia Trung Quốc.
