Số lượng hội thẩm tại mỗi đoàn hội thẩm căn cứ vào số lượng thẩm phán được phân bổ cho mỗi tòa án.

Báo cáo tại phiên họp, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Hoàng Công Thủy cho biết, việc xây dựng, ban hành Nghị quyết mới thay thế Nghị quyết số 1213/2016/UBTVQH13 ngày 13/6/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về Quy chế tổ chức và hoạt động của Đoàn Hội thẩm là cần thiết nhằm bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật; hướng dẫn chi tiết, cụ thể và phù hợp hơn về tổ chức và hoạt động của Đoàn Hội thẩm phù hợp với mô hình tổ chức bộ máy sau sắp xếp, tinh gọn, giải quyết một số vấn đề tồn tại, hạn chế, góp phần đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động của Đoàn Hội thẩm trong tình hình mới.

Phó Chủ tịch Hoàng Công Thủy nhấn mạnh: Với yêu cầu khẩn trương ban hành các văn bản hướng dẫn phù hợp với quy định mới tại Luật tổ chức Tòa án nhân dân năm 2024 (sửa đổi, bổ sung năm 2025), Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2025) và các luật tổ chức bộ máy nhà nước vừa được Quốc hội khóa XV thông qua tại kỳ họp thứ 9/2025, tạo cơ sở pháp lý thống nhất, đồng bộ cho kiện toàn, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động Đoàn Hội thẩm theo các quy định pháp luật mới; căn cứ quy định tại điểm d khoản 1 Điều 50 của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2025 “trường hợp cần sửa đổi ngay cho phù hợp với văn bản quy phạm pháp luật mới được ban hành”, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam kính đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định việc xây dựng và ban hành Nghị quyết ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động của Đoàn Hội thẩm và Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội theo trình tự, thủ tục rút gọn.

Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Hoàng Công Thủy phát biểu tại phiên họp (Ảnh: Phạm Thắng)

Thẩm tra vấn đề trên, ông Hoàng Thanh Tùng, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cho hay, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp tán thành sự cần thiết xây dựng Nghị quyết ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động của Đoàn Hội thẩm với những lý do nêu tại Tờ trình số 34/TTr-MTTW-BTT của Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam để thay thế Quy chế hiện hành ban hành kèm theo Nghị quyết số 1213/2016/UBTVQH13 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Theo ông Tùng, hồ sơ dự án Nghị quyết đã được chuẩn bị nghiêm túc, công phu, chất lượng, đáp ứng quy định của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Trong quá trình xây dựng Quy chế, Cơ quan chủ trì soạn thảo đã tiến hành tổng kết thực tiễn thi hành Quy chế hiện hành, bám sát Luật Tổ chức Tòa án nhân dân và các luật, nghị quyết có liên quan để đề xuất nội dung sửa đổi, bổ sung, ban hành mới. “Mặc dù được xây dựng theo trình tự, thủ tục rút gọn, nhưng Cơ quan chủ trì soạn thảo đã lấy ý kiến Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Bộ Quốc phòng, Bộ Tài chính và đã có Báo cáo tiếp thu, giải trình các ý kiến tham gia để chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo Nghị quyết và Quy chế”, ông Tùng nói.

Bên cạnh đó, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp tán thành với nội dung của dự thảo Quy chế. Về số lượng Hội thẩm tại mỗi Tòa án (Điều 4), Ủy ban Pháp luật và Tư pháp tán thành việc xác định số lượng Hội thẩm tại mỗi Đoàn Hội thẩm căn cứ vào số lượng Thẩm phán được phân bổ cho mỗi Tòa án, đồng thời quy định số lượng Hội thẩm tối thiểu/tối đa của mỗi Đoàn Hội thẩm tại mỗi Tòa án nhân dân cấp tỉnh, Tòa án nhân dân khu vực. Quy định này đã bám sát quy định của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân về thẩm quyền của Tòa án nhân dân khu vực, biên chế Thẩm phán và thực tiễn thụ lý, giải quyết vụ án, vụ việc của mỗi Tòa án.

Về thủ tục bầu, công nhận kết quả bầu Trưởng đoàn, Phó Trưởng đoàn Hội thẩm nhân dân (Điều 6), Ủy ban Pháp luật và Tư pháp tán thành với quy định của dự thảo Quy chế và nhận thấy, quy trình bầu, công nhận kết quả bầu Trưởng đoàn/Phó Trưởng đoàn Hội thẩm cơ bản kế thừa quy định của Quy chế hiện hành, đồng thời có điều chỉnh để phù hợp với tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp (áp dụng cho cả việc bầu Trưởng đoàn/Phó Trưởng đoàn Hội thẩm nhân dân tỉnh, thành phố; Trưởng đoàn/Phó Trưởng đoàn Hội thẩm nhân dân khu vực).

Phát biểu giải trình thêm, thay mặt cơ quan chủ trì soạn thảo, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Hoàng Công Thủy cho biết, sẽ phối hợp chặt chẽ với Ủy ban Pháp luật và Tư pháp hoàn chỉnh hồ sơ để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, thông qua.

Với 100% các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã đồng ý thông qua Nghị quyết ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động của Đoàn Hội thẩm.