Số phận 676 cá thể rắn hổ mang vận chuyện 'lậu' ở Quảng Trị sẽ ra sao?

Chặn đứng vụ vận chuyển trái phép gần 1 tấn rắn hổ mang từ Lào vào Việt Nam

Ngày 24/12, Phòng Cảnh sát Kinh tế Công an tỉnh Quảng Trị cho biết, vừa phối hợp với các đơn vị chức năng phát hiện, bắt giữ một vụ vận chuyển trái phép gần một tấn rắn hổ mang trên địa bàn xã Lao Bảo (tỉnh Quảng Trị).

Số rắn này được phát hiện đang được bốc xếp lên xe khách.

Trước đó, trong quá trình tuần tra, kiểm soát trên tuyến QL9, tổ công tác do Phòng Cảnh sát Kinh tế chủ trì, phối hợp với Công an xã Lao Bảo và Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo phát hiện xe ô tô khách nhãn hiệu THACO, biển kiểm soát 74F-00.126, đang dừng, đỗ tại khu vực thôn Tây Chín, xã Lao Bảo với nhiều biểu hiện nghi vấn.

Tiến hành kiểm tra, lực lượng chức năng xác định ông M.V.B. (SN 1984, trú phường Nam Đông Hà, Tp. Đông Hà, Quảng Trị) là tài xế và ông N.Đ.K. (SN 2005, trú phường Phong An, Tp. Huế) là phụ xe, đang bốc xếp 112 kiện hàng chứa 676 cá thể rắn hổ mang, với tổng trọng lượng 924,2 kg. Toàn bộ số rắn trên không có giấy tờ chứng minh nguồn gốc hợp pháp.

Mở rộng điều tra, cơ quan chức năng xác định số rắn hổ mang này thuộc sở hữu của bà H.T.N. (SN 1991, trú thôn Ka Tăng, xã Lao Bảo), được vận chuyển từ Lào về Việt Nam theo đường tiểu ngạch. Trong quá trình thuê ông B. và ông K. bốc xếp, vận chuyển thì bị lực lượng chức năng phát hiện, bắt giữ.

Hiện vụ việc đang được các cơ quan chức năng tiếp tục điều tra, làm rõ để xử lý theo quy định của pháp luật, đồng thời xác định hướng xử lý đối với toàn bộ số rắn hổ mang bị thu giữ.

Số phận của các cá thể rắn sẽ ra sao?

Dưới góc nhìn pháp lý, luật sư Nguyễn Văn Kỷ, Giám đốc Công ty Luật Kỷ Nguyễn và Cộng sự nhận định, đây không chỉ là một vụ vi phạm hành chính thông thường, mà còn đặt ra nhiều vấn đề pháp lý liên quan đến bảo vệ động vật hoang dã, quản lý biên giới và an toàn sinh học.

Trước hết, rắn hổ mang là loài động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm thuộc Nhóm IIB theo quy định của Chính phủ. Đối với nhóm loài này, pháp luật không cấm tuyệt đối việc nuôi, buôn bán, vận chuyển, nhưng bắt buộc phải có hồ sơ, giấy tờ hợp pháp chứng minh nguồn gốc. Việc vận chuyển số lượng lớn rắn hổ mang không có giấy tờ đã trực tiếp vi phạm các quy định về quản lý, bảo vệ động vật hoang dã.

Luật sư Nguyễn Văn Kỷ (bên trái) đang tư vấn luật cho người dân.

Bên cạnh đó, việc đưa số rắn này từ Lào vào Việt Nam qua đường tiểu ngạch còn có dấu hiệu nhập khẩu trái phép hàng hóa qua biên giới, vi phạm Luật Hải quan và các quy định về kiểm soát biên mậu. Trong trường hợp cơ quan điều tra chứng minh được yếu tố cố ý, tổ chức, hoặc giá trị hàng hóa lớn, hành vi này hoàn toàn có thể bị xem xét xử lý hình sự về tội Buôn lậu.

Không dừng lại ở đó, việc vận chuyển gần một tấn động vật sống nhưng không có giấy chứng nhận kiểm dịch động vật còn vi phạm Luật Thú y, tiềm ẩn nguy cơ phát tán dịch bệnh, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng và hệ sinh thái.

Theo luật sư Kỷ, tùy theo kết quả điều tra, bà H.T.N. là chủ sở hữu số rắn có thể đối mặt với hai hướng xử lý pháp lý. Trường hợp chưa đủ yếu tố cấu thành tội phạm, người vi phạm sẽ bị xử phạt hành chính với mức phạt tiền lớn, đồng thời toàn bộ tang vật bị tịch thu.

Tuy nhiên, với số lượng động vật hoang dã đặc biệt lớn, hành vi vận chuyển xuyên biên giới và có dấu hiệu tổ chức, cơ quan chức năng hoàn toàn có cơ sở để xem xét trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật Hình sự. Khi đó, người vi phạm không chỉ bị phạt tiền mà còn có thể đối mặt với hình phạt tù nghiêm khắc.

Giám đốc Công ty Luật Kỷ Nguyễn và Cộng sự cho biết, theo quy định của pháp luật về bảo vệ động vật hoang dã, toàn bộ 676 cá thể rắn hổ mang trong vụ việc này đều bị tịch thu. Sau khi tịch thu, số rắn sẽ được bàn giao cho các cơ quan chuyên môn như kiểm lâm hoặc trung tâm cứu hộ động vật hoang dã để quản lý.

“Tùy tình trạng sức khỏe và điều kiện sinh học, các cá thể rắn có thể được cứu hộ, nuôi bảo tồn hoặc thả về môi trường tự nhiên. Trong trường hợp rắn mắc bệnh, chết hoặc không đủ điều kiện an toàn sinh học, cơ quan chức năng buộc phải tiêu hủy theo quy trình nhằm bảo đảm phòng, chống dịch bệnh và bảo vệ môi trường”, luật sư Kỷ nhận định.

Lê Kông