Soi đường vượt bão - Kỳ 1: Đại hội Đảng các cấp - chiếc 'la bàn' định hướng tương lai

Mỗi kỳ Đại hội Đảng diễn ra đều được ví như một dấu mốc lịch sử, một sự kiện chính trị trọng đại của toàn dân tộc. Bởi lẽ, từ Đại hội không chỉ phát đi thông điệp về con đường mà đất nước sẽ lựa chọn trong giai đoạn tới, mà còn trở thành chiếc "la bàn” định hướng, dẫn dắt cả hệ thống chính trị, toàn dân, toàn quân vượt qua những thách thức, nắm bắt thời cơ để hướng tới tương lai tươi sáng, phát triển. Đại hội Đảng các cấp, từ cơ sở đến Trung ương đều là nơi hội tụ trí tuệ, ý chí và khát vọng của nhân dân, nơi khẳng định sức sống của một Đảng cầm quyền cách mạng, bản lĩnh, sáng tạo và giàu trách nhiệm trước lịch sử.

Chưa bao giờ yêu cầu định vị tầm nhìn phát triển lại trở nên bức thiết đến vậy. Sau 40 năm đổi mới “Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay”. Từ một nền kinh tế lạc hậu, Việt Nam đã vươn lên trở thành một trong những nền kinh tế hàng đầu, có vị thế quan trọng trên trường quốc tế. Đời sống Nhân dân ngày càng được cải thiện, quốc phòng - an ninh được giữ vững, vị thế quốc tế của đất nước không ngừng nâng lên. Tuy nhiên, đi cùng với đó là những thách thức mới mang tính toàn cầu: cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc ngày càng gay gắt; biến đổi khí hậu, dịch bệnh, an ninh phi truyền thống tác động mạnh mẽ tới mọi mặt đời sống; tiến trình chuyển đổi số, cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 đặt ra yêu cầu cấp bách về nguồn nhân lực, công nghệ và quản trị. Trước bối cảnh ấy, Đại hội Đảng các cấp càng có vai trò như kim chỉ nam, là đòn bẩy để từ đó toàn xã hội có điểm tựa vững chắc, toàn Đảng có sự thống nhất, toàn dân có niềm tin vào con đường đi lên của dân tộc.

Điều làm nên tầm vóc đặc biệt của Đại hội Đảng không chỉ dừng lại ở những bản báo cáo dày dặn hay những văn kiện được chuẩn bị công phu, kỹ lưỡng. Giá trị lớn lao nhất chính là ở chỗ Đại hội trở thành nơi tập trung trí tuệ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, kết tinh thành những định hướng mang tính chiến lược, những quyết sách mang tính định mệnh. Nói một cách hình tượng, nếu con tàu đất nước cần một chiếc la bàn để xác định phương hướng giữa biển lớn, thì Đại hội Đảng chính là la bàn đó, giúp chúng ta xác định tọa độ, vạch đường đi, tránh va vấp và tiến lên phía trước. La bàn ấy không chỉ chỉ đường trong hiện tại, mà còn dự báo được những cơn bão có thể ập đến, để đất nước không bị động, không rơi vào thế bất ngờ, đồng thời biết cách tận dụng cơ hội để bứt phá.

Trong tiến trình cách mạng, đã có nhiều kỳ Đại hội Đảng trở thành dấu mốc lịch sử. Đại hội VI (diễn ra vào tháng 12/1986) mở ra công cuộc đổi mới toàn diện. Đại hội X (diễn ra vào tháng 4/2006) đánh dấu bước trưởng thành của kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Đại hội XIII (diễn ra vào tháng 02/2021) xác lập mục tiêu đến giữa thế kỷ XXI đưa Việt Nam trở thành nước phát triển, thu nhập cao. Những văn kiện Đại hội ấy đều trở thành ngọn đèn soi đường, là cơ sở để hoạch định chính sách, tổ chức thực hiện và đưa đất nước từ thế khó đi lên. Lịch sử đã chứng minh, mỗi quyết sách từ Đại hội đều in dấu ấn đậm nét vào vận mệnh dân tộc. Chính vì vậy, Nhân dân luôn hướng về Đại hội Đảng với niềm tin, sự kỳ vọng và cũng là sự nhắn gửi trách nhiệm lớn lao.

Trong bài viết “Tổ chức tốt Đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025 - 2030”, đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh, đây không chỉ là đợt sinh hoạt chính trị to lớn, sâu rộng trong toàn Đảng, toàn dân mà còn là tiền đề để tổ chức thành công Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Cao hơn, chuỗi sự kiện này là một trong những yếu tố then chốt tạo nền tảng chính trị vững chắc đưa đất nước vững bước tiến vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên phát triển, giàu mạnh, phồn vinh, thịnh vượng, sánh vai với các cường quốc năm châu như tâm nguyện của Chủ tịch Hồ Chí Minh muôn vàn kính yêu và ước vọng của toàn dân tộc.

Có thể thấy, Đại hội Đảng các cấp lần này càng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng khi đất nước ta bước vào giai đoạn hội nhập quốc tế sâu rộng, khi mục tiêu phát triển bền vững và khát vọng hùng cường trở thành nhu cầu bức thiết. Đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ này có 03 nhiệm vụ trọng tâm, đó là: thảo luận, thông qua Văn kiện đại hội cấp mình và góp ý với dự thảo Văn kiện Đại hội cấp trên, Văn kiện Đại hội XIV của Đảng; lựa chọn nhân sự tham gia cấp ủy các cấp; hoàn thiện nhân sự trong hệ thống cơ quan lãnh đạo của Đảng từ cấp cơ sở đến cấp Trung ương. Đây được xem là những vấn đề "cốt tử", hệ trọng, liên quan đến vai trò lãnh đạo, cầm quyền, sức chiến đấu của Đảng; đến việc hoạch định chủ trương, đường lối, chính sách, biện pháp lãnh đạo; quyết định sức mạnh nội bộ Đảng và hệ thống chính trị; đến toàn bộ hoạt động lãnh đạo của tổ chức đảng các cấp trong nhiệm kỳ tới cũng như sức mạnh của toàn dân tộc trong tương lai.

Đại hội Đảng các cấp không chỉ mang tính định hướng chiến lược mà còn là nơi rèn luyện, thử thách và khẳng định bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ. Việc chuẩn bị nhân sự cho Đại hội luôn được coi là khâu then chốt, có ý nghĩa quyết định đối với sự thành công của nhiệm kỳ mới. Một đường lối đúng đắn sẽ khó có thể đi vào cuộc sống nếu thiếu đội ngũ cán bộ đủ tâm, đủ tầm để triển khai. Vì thế, cùng với việc hoạch định phương hướng phát triển, Đại hội còn là dịp để lựa chọn, giới thiệu và bầu ra những cán bộ xứng đáng, đáp ứng yêu cầu lãnh đạo trong giai đoạn mới. Đây là công việc hệ trọng, không chỉ của riêng một tổ chức mà liên quan trực tiếp đến vận mệnh của Đảng, của dân tộc.

Trong suốt tiến trình cách mạng, những cán bộ được rèn luyện, trưởng thành qua các kỳ Đại hội đã trở thành lực lượng nòng cốt đưa đất nước vượt qua khó khăn. Từ thời kháng chiến, những quyết sách chiến lược và sự lựa chọn nhân sự đúng đắn đã tạo ra một đội ngũ lãnh đạo kiên trung, bản lĩnh, dám nghĩ dám làm, đưa dân tộc đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. Bước vào kỷ nguyên vươn mình, nhờ sự đổi mới trong tư duy và hành động cùng cùng tầm nhìn mang tính chiến lược của đội ngũ cán bộ do Đại hội bầu ra, đất nước đã tìm được lối thoát khỏi khủng hoảng kinh tế - xã hội, mở cửa hội nhập, từng bước khẳng định vị thế trên trường quốc tế. Sự thành công ấy đã một lần nữa khẳng định rằng mỗi kỳ Đại hội không chỉ là nơi vạch đường đi, mà còn là nơi khởi nguồn cho những thế hệ lãnh đạo mới, những người nắm giữ vận mệnh quốc gia trong tay.

Tuy nhiên, công tác cán bộ cũng luôn là lĩnh vực nhạy cảm, dễ bị lợi dụng và dễ nảy sinh tiêu cực. Chính vì vậy, mỗi kỳ Đại hội đều đặt ra yêu cầu ngày càng cao trong việc xây dựng đội ngũ cán bộ, từ khâu quy hoạch, lựa chọn đến bầu cử. Cùng với yêu cầu về trình độ, năng lực, phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng, Đại hội còn chú trọng đến tính công khai, minh bạch, dân chủ trong công tác nhân sự. Bởi chỉ có như vậy, đội ngũ cán bộ mới thực sự đại diện cho ý chí và nguyện vọng của Đảng, của Nhân dân và mới đủ khả năng chèo lái con thuyền đất nước trong hành trình mới.

Có thể nói, sự thành công của Đại hội cũng phụ thuộc rất nhiều vào cách thức tổ chức. Để mỗi Đại hội thực sự là “ngày hội chính trị” của toàn dân, công tác chuẩn bị văn kiện, nhân sự, tổ chức điều hành đều phải được tiến hành chặt chẽ, bài bản, khoa học. Văn kiện phải phản ánh được tổng kết thực tiễn sâu sắc, đồng thời dự báo được xu hướng phát triển của thế giới và đất nước trong những năm tới. Nhân sự phải thực sự tiêu biểu, có uy tín và năng lực. Công tác tổ chức phải đảm bảo nguyên tắc dân chủ, kỷ luật, đoàn kết, phát huy trí tuệ tập thể. Có như vậy, Đại hội mới tạo được sự đồng thuận cao, mới trở thành điểm hội tụ sức mạnh thay vì chỉ là một thủ tục hình thức với tư tưởng “Đảng cử, dân bầu”.

Cần nhấn mạnh rằng, Đại hội Đảng các cấp không phải sự kiện chỉ của riêng Đảng. Bởi những gì được quyết định tại Đại hội sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến mọi tầng lớp nhân dân, đến từng lĩnh vực của đời sống xã hội. Vì thế, người dân luôn dõi theo từng kỳ Đại hội với niềm tin và sự kỳ vọng lớn lao. Niềm tin ấy càng lớn bao nhiêu thì trách nhiệm đặt lên vai các đại biểu dự Đại hội càng nặng nề bấy nhiêu. Mỗi lá phiếu bầu, mỗi ý kiến góp vào văn kiện, mỗi quyết định đưa ra đều gắn liền với vận mệnh của đất nước, với tương lai của hàng triệu đồng bào.

Trong bối cảnh thế giới hiện nay, khi biến động chính trị, kinh tế, xã hội diễn ra khó lường, tính định hướng của Đại hội càng trở nên quan trọng. Một quyết sách sai lầm, một sự chậm trễ trong đổi mới có thể khiến đất nước bỏ lỡ cơ hội, thậm chí tụt lại phía sau. Nhưng ngược lại, một tầm nhìn xa, một chiến lược đúng đắn, một quyết tâm mạnh mẽ sẽ giúp đất nước bứt phá, nắm bắt thời cơ, khẳng định vị thế. Chính vì vậy, Đại hội luôn được ví như ngọn hải đăng soi đường, giúp con thuyền dân tộc định hướng trong đêm tối bão tố.

Sức mạnh của Đại hội Đảng còn nằm ở chỗ nó tạo ra sự thống nhất từ trên xuống dưới, từ trong ra ngoài. Không có sự thống nhất ấy, mọi chủ trương, đường lối khó có thể đi vào thực tế. Sự thống nhất trong ý chí, trong hành động, trong tổ chức chính là yếu tố bảo đảm cho sự thành công của cách mạng Việt Nam trong suốt chặng đường đã qua. Và sự thống nhất đó được củng cố, khẳng định, lan tỏa mạnh mẽ nhất qua mỗi kỳ Đại hội.

Nếu coi sự phát triển của đất nước như một hành trình dài, thì Đại hội chính là những cột mốc lớn, những bước nhảy vọt đánh dấu bước ngoặt quan trọng. Sau mỗi kỳ Đại hội, đất nước lại bước sang một chặng đường mới, với khí thế mới, quyết tâm mới. Điều đó giải thích vì sao Đại hội luôn được Nhân dân đón nhận bằng niềm tin, sự kỳ vọng và cũng là lời nhắc nhở về trách nhiệm của Đảng trước dân tộc.

Cũng bởi tầm vóc đó, mỗi kỳ Đại hội đều trở thành thời điểm nhạy cảm, thường bị các thế lực thù địch, phản động tìm cách chống phá, xuyên tạc. Chúng thường lợi dụng những hạn chế, khuyết điểm, thổi phồng thành sai lầm hệ thống, gieo rắc sự hoài nghi trong xã hội. Chúng kích động mâu thuẫn, chia rẽ nội bộ, tung tin giả để làm mất niềm tin của Nhân dân với Đảng. Nhưng lịch sử đã chứng minh, mọi âm mưu đó đều thất bại, bởi sức mạnh đoàn kết và sự thống nhất trong Đảng, trong Nhân dân luôn là bức tường thành vững chắc. Mỗi kỳ Đại hội không chỉ là dịp thể hiện bản lĩnh chính trị của Đảng mà còn là cơ hội để đập tan mọi luận điệu xuyên tạc, khẳng định niềm tin sắt son của Nhân dân với con đường đã chọn.

Từ góc nhìn thời sự hôm nay, có thể thấy rõ kỳ Đại hội sắp tới không chỉ tiếp nối truyền thống mà còn mang sứ mệnh định vị lại vai trò và vị thế của Việt Nam trong một thế giới đầy biến động. Thời kỳ mới đặt ra hàng loạt vấn đề mới: bảo đảm độc lập, tự chủ trong bối cảnh hội nhập sâu rộng; phát triển kinh tế số, kinh tế xanh; nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia; giữ gìn ổn định chính trị, bảo đảm quốc phòng - an ninh; chăm lo an sinh xã hội, nâng cao đời sống Nhân dân. Tất cả đòi hỏi một tầm nhìn chiến lược, những quyết sách đúng đắn, kịp thời. Đại hội chính là nơi để khởi tạo những định hướng đó, là chiếc "la bàn” chỉ đường cho đất nước tiến lên.

Cũng cần thấy rằng, chiếc "la bàn” chỉ có giá trị khi người cầm nó biết đọc đúng hướng và kiên định con đường đã chọn. Với Đảng ta, điều đó có nghĩa là phải tuyệt đối trung thành với mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, kiên định những nguyên tắc đã được lịch sử và thực tiễn chứng minh là đúng đắn. Đồng thời, phải biết linh hoạt, sáng tạo, kịp thời đổi mới để thích ứng với hoàn cảnh mới. Sự kết hợp giữa kiên định và đổi mới chính là "chìa khóa" để Đảng giữ vững vai trò lãnh đạo, để đất nước không chệch hướng, không lạc nhịp trong dòng chảy thời đại.

Trong hành trình ấy, niềm tin của Nhân dân là yếu tố quyết định. Mọi đường lối, chủ trương, chính sách, mọi quyết định về nhân sự, nếu không xuất phát từ lợi ích của Nhân dân, sẽ khó lòng bền vững. Bởi thế, Đại hội càng phải là nơi khẳng định trách nhiệm của Đảng trước Nhân dân, là dịp để thắt chặt mối quan hệ máu thịt ấy. Như lời căn dặn của Bác Hồ: “Trong bầu trời không có gì quý bằng Nhân dân. Trong thế giới không có gì mạnh bằng lực lượng đoàn kết của Nhân dân”. Đại hội sẽ chỉ thật sự thành công khi mỗi quyết sách đưa ra đều hướng đến Nhân dân, vì Nhân dân, dựa vào Nhân dân.

Khép lại, có thể khẳng định: Đại hội Đảng các cấp là sự kiện chính trị định kỳ, cột mốc lịch sử, là nơi xác định tầm nhìn, bản lĩnh và khát vọng của dân tộc. Mỗi kỳ Đại hội đều trở thành “chiếc la bàn” định hướng tương lai, dẫn dắt đất nước vượt qua thách thức, nắm bắt thời cơ, tiến bước vững vàng trên con đường phát triển. Niềm tin của Nhân dân, sự đoàn kết trong Đảng, bản lĩnh kiên định và khát vọng đổi mới chính là những yếu tố làm nên giá trị của mỗi kỳ Đại hội, cũng là nguồn sức mạnh để Việt Nam tiếp tục vững bước trong kỷ nguyên mới.

Kỳ 2: Trước thềm Đại hội - “bóng đen” lộ diện

Trình bày: Hữu Huỳnh

Hoàng Đức - Minh Thành - Bảo Minh