Sử dụng thuốc nhỏ mắt sai cách, hại nhiều hơn lợi

Trong cuộc sống hiện đại, đôi mắt phải làm việc với cường độ cao, từ học tập, làm việc với máy tính, sử dụng điện thoại, cho đến tiếp xúc với môi trường khói bụi, ô nhiễm. Chính vì vậy, nhiều người có thói quen mang theo lọ thuốc nhỏ mắt và sử dụng thường xuyên với mong muốn làm dịu, rửa sạch hoặc giảm mỏi mắt. Tuy nhiên, thói quen tưởng chừng vô hại ấy lại có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng nếu sử dụng không đúng cách.

Ảnh minh họa/ Nguồn Internet

Những sai lầm phổ biến khi dùng thuốc nhỏ mắt

Tự ý mua thuốc nhỏ mắt mà không có chỉ định

Một trong những sai lầm nghiêm trọng nhất là việc tự mua thuốc nhỏ mắt mà không thông qua bác sĩ chuyên khoa. Nhiều người khi thấy mắt đỏ, ngứa, chảy nước mắt hoặc đau nhẹ lập tức ra hiệu thuốc mua các loại thuốc nhỏ mắt để sử dụng. Điều này rất nguy hiểm vì mắt đỏ có thể do nhiều nguyên nhân: viêm kết mạc, dị ứng, khô mắt, thậm chí là dấu hiệu của bệnh lý nghiêm trọng như loét giác mạc, tăng nhãn áp. Việc dùng sai thuốc không chỉ không hiệu quả mà còn khiến tình trạng trở nên trầm trọng hơn.

Lạm dụng thuốc nhỏ mắt chứa corticoid

Một số loại thuốc nhỏ mắt có chứa corticoid như dexamethasone giúp giảm viêm và làm dịu nhanh các triệu chứng đỏ mắt. Tuy nhiên, corticoid là “con dao hai lưỡi”. Nếu dùng lâu dài hoặc không đúng cách, corticoid có thể gây biến chứng nguy hiểm như tăng nhãn áp, đục thủy tinh thể, suy giảm miễn dịch tại chỗ, khiến mắt dễ bị nhiễm khuẩn và khó điều trị.

Dùng nước muối sinh lý quá nhiều lần trong ngày

Nhiều người nghĩ rằng nước muối sinh lý an toàn nên nhỏ thường xuyên để rửa sạch bụi bẩn và làm dịu mắt. Tuy nhiên, việc rửa mắt quá thường xuyên có thể làm trôi đi lớp nước mắt tự nhiên, gây mất cân bằng môi trường sinh lý trong mắt, khiến mắt bị khô, mỏi và dễ kích ứng hơn.

Không rửa tay trước khi nhỏ mắt, để đầu lọ chạm vào mắt

Đây là lỗi kỹ thuật rất phổ biến. Khi tay bẩn tiếp xúc với mi mắt hoặc khi đầu lọ thuốc chạm vào mắt sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập, gây viêm nhiễm. Ngoài ra, điều này còn có thể làm nhiễm khuẩn cả lọ thuốc nhỏ mắt, khiến các lần nhỏ sau càng nguy hiểm hơn.

Dùng chung thuốc nhỏ mắt với người khác

Việc dùng chung lọ thuốc nhỏ mắt, đặc biệt trong gia đình hoặc nơi làm việc, tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm chéo các bệnh về mắt, nhất là viêm kết mạc do vi khuẩn hoặc virus. Chỉ một lần dùng chung có thể làm cả gia đình bị lây bệnh.

Hậu quả khi dùng thuốc nhỏ mắt sai cách

Việc nhỏ mắt sai cách không chỉ gây khó chịu, kích ứng nhẹ mà còn có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm:

Viêm kết mạc mãn tính: Do vi khuẩn kháng thuốc hoặc điều trị sai cách.

Khô mắt nặng: Do mất cân bằng lớp phim nước mắt tự nhiên.

Tăng nhãn áp: Một biến chứng nguy hiểm có thể gây mù lòa nếu lạm dụng corticoid.

Đục thủy tinh thể sớm: Do ảnh hưởng lâu dài của các hoạt chất trong thuốc nhỏ mắt mạnh.

Loét giác mạc: Khi nhiễm trùng mắt không được điều trị đúng, vi khuẩn có thể ăn sâu vào giác mạc gây loét, ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị lực.

Nhỏ mắt đúng cách, lưu ý cần nhớ

Lựa chọn sản phẩm phù hợp

Nếu mắt chỉ bị khô, mỏi, bạn có thể dùng nước muối sinh lý 0,9% hoặc nước nhỏ mắt không chứa chất bảo quản.

Nếu có triệu chứng bất thường như đỏ mắt, chảy dịch, đau nhức, tuyệt đối không tự ý dùng thuốc – hãy đi khám bác sĩ chuyên khoa mắt.

Cách nhỏ mắt đúng kỹ thuật

Rửa sạch tay bằng xà phòng trước khi nhỏ.

Ngửa đầu ra sau, dùng một tay kéo nhẹ mi dưới để tạo túi nhỏ, tay còn lại nhỏ 1–2 giọt vào bên trong mi dưới, tránh chạm đầu lọ thuốc vào mắt.

Nhắm mắt nhẹ nhàng vài giây, không chớp liên tục.

Dùng khăn giấy sạch để thấm phần thuốc chảy ra ngoài.

Bảo quản thuốc đúng cách

Đậy kín nắp sau mỗi lần sử dụng.

Bảo quản nơi khô ráo, tránh ánh nắng trực tiếp.

Không sử dụng thuốc đã hết hạn hoặc quá 30 ngày kể từ khi mở nắp (với đa số thuốc nhỏ mắt).

Không lạm dụng dù là thuốc không kê đơn

Ngay cả với nước muối sinh lý, chỉ nên dùng 2–3 lần/ngày. Thuốc nhỏ mắt có thành phần đặc trị chỉ nên dùng đúng liều lượng và thời gian theo chỉ định của bác sĩ.

Trương Hiền