Sửa đổi Luật Đất đai phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp
Sáng 13/8, Chính phủ tổ chức hội nghị trực tuyến góp ý về dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai. Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà chủ trì hội nghị.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp trực tiếp, kết hợp trực tuyến toàn quốc cho ý kiến về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi). (Ảnh: VGP)
Tại điểm cầu Thanh Hóa, đồng chí Mai Xuân Liêm, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh và các sở, ngành tham dự hội nghị.
Đồng chí Mai Xuân Liêm, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh và các sở, ngành tham dự hội nghị tại điểm cầu Thanh Hóa.
Qua 1 năm triển khai thi hành Luật Đất đai, các quy định mới của luật và các văn bản hướng dẫn thi hành bước đầu cho thấy các chính sách đã mang lại hiệu quả. Việc thực hiện quyền của người sử dụng đất, công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, xác định giá đất, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất,... đã tạo được sự đồng thuận của đa số người dân, cộng đồng doanh nghiệp và sự thống nhất của các cơ quan từ Trung ương đến địa phương, góp phần giải phóng nguồn lực đất đai cho phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Hình ảnh hội nghị trực tuyến (Ảnh chụp màn hình).
Tuy nhiên, trong bối cảnh đất nước đang bước vào giai đoạn phát triển mới với yêu cầu ngày càng cao, nhiều Nghị quyết của Bộ Chính trị, Trung ương Đảng đã đặt ra định hướng lớn về kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, hội nhập quốc tế, xây dựng thể chế liên quan đến quản lý đất đai. Do vậy, một số quy định trong Luật Đất đai 2024 bộc lộ hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn.
Đặc biệt, yêu cầu tăng cường phân cấp, phân quyền và cải cách hành chính trong lĩnh vực đất đai tiếp tục đặt ra nhiệm vụ phải sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai hiện hành, đặc biệt là trong quá trình tổ chức thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, một số thẩm quyền của cấp huyện đã chuyển giao cho cấp xã, cấp tỉnh.
Các đại biểu dự hội nghị tại điểm cầu tỉnh Thanh Hóa.
Dự thảo Luật gồm 3 điều:
Điều 1 - Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai, gồm 29 khoản.
Điều 2 - Quy định chuyển tiếp, gồm 11 khoản quy định chuyển tiếp các nội dung về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, nhận chuyển quyền sử dụng đất thực hiện dự án, lựa chọn hình thức thuê đất; về giá đất; về xác định lại diện tích, loại đất, thời hạn sử dụng đất đối với một số trường hợp, nhận chuyển nhượng dự án bất động sản.
Điều 3 - Hiệu lực thi hành, quy định về hiệu lực thi hành của Luật kể từ ngày 1/1/2026.
Cụ thể, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung điểm c khoản 1 Điều 61: Sửa đổi quy định về hệ thống quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất theo hướng bỏ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hằng năm cấp huyện; bổ sung quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp xã theo 2 phương án:
Phương án 1 là thay thế quy hoạch sử dụng đất cấp huyện, kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện bằng quy hoạch sử dụng đất cấp xã và kế hoạch sử dụng đất 5 năm cấp xã;
Phương án 2 là không quy định về quy hoạch sử dụng đất cấp xã mà chỉ quy định lập kế hoạch sử dụng đất cấp xã trên cơ sở chỉ tiêu quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh được phân bổ cho đơn vị hành chính cấp xã hoặc quy hoạch được lập theo quy định của pháp luật về quy hoạch đô thị và nông thôn.
Sửa đổi, bổ sung khoản 3 Điều 72 theo hướng giao Chính phủ quy định chi tiết về điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Bổ sung 3 trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng tại Điều 79.
Sửa đổi, bổ sung điểm a khoản 1 Điều 80 theo hướng căn cứ thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng theo 2 phương án: Dự án phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp xã và Dự án phù hợp với kế hoạch sử dụng đất cấp xã để thống nhất với nội dung sửa đổi tại Điều 61 và Điều 67.
Sửa đổi, bổ sung khoản 1 và khoản 2 Điều 83 theo hướng phân cấp rõ việc thu hồi đất của Chủ tịch UBND cấp xã và Chủ tịch UBND cấp tỉnh thu hồi đất quy định tại Điều 81 và Điều 82 của Luật Đất đai.
Dự thảo Luật cũng sửa đổi, bổ sung khoản 3 Điều 116 theo hướng căn cứ giao đất, cho thuê đất không đấu giá quyền sử dụng đất, không đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất; cho phép chuyển mục đích sử dụng đất là kế hoạch sử dụng đất cấp xã hoặc quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư, quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư, chấp thuận nhà đầu tư, lựa chọn nhà đầu tư theo quy định của pháp luật, trừ trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất của hộ gia đình, cá nhân.
Tại hội nghị, lãnh đạo các Bộ, ngành, địa phương cơ bản thống nhất với các nội dung dự thảo Luật; đồng thời thảo luận, góp ý bổ sung, chỉnh sửa một số điều cụ thể trong Luật Đất đai (sửa đổi); đề xuất sửa đổi, bổ sung một số nội dung đang vướng mắc khi triển khai thi hành liên quan đến vấn đề quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; giao đất, cho thuê đất; tài chính đất đai và giá đất...
Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà kết luận hội nghị. (Ảnh: VGP)
Kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà ghi nhận và đánh giá cao ý kiến góp ý các Bộ, ngành, địa phương và đề nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường rà soát, nghiên cứu tiếp thu để hoàn thiện và nâng cao chất lượng dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai.
Phó Thủ tướng Chính phủ lưu ý, trong quá trình xây dựng dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai, các Bộ, ngành, địa phương đặc biệt là cơ quan soạn thảo cần tiếp tục nghiên cứu kỹ, bám sát các quan điểm chỉ đạo, thể chế của Trung ương liên quan đến quản lý đất đai, từ đó xây dựng các nội dung sát thực tiễn.
Phó Thủ tướng đã phân tích những nội dung đang vướng mắc liên quan đến quy hoạch, đấu giá, đấu thầu, tài chính đất đai; trên cơ đó lưu ý cơ quan soạn thảo cần nghiên cứu, làm rõ mối quan hệ sử dụng đất giữa chính quyền 3 cấp (cấp xã, cấp tỉnh và quốc gia) để hạn chế vướng mắc trong quá trình thực hiện. Trong xây dựng quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất cần xem xét , lồng ghép yếu tố bảo tồn, quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất phải đảm bảo hài hòa giữa phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ môi trường, tài nguyên thiên nhiên; bảo đảm mối quan hệ giữa các không gian quy hoạch; không đánh thuế chồng thuế đối với đất đai; xác định mục tiêu, phương hướng sử dụng đất cho từng giai đoạn, làm cơ sở cho các hoạch định phát triển.
