Tân Tổng thống Hàn Quốc: Hành trình từ công nhân nhà xưởng đến chủ nhân Nhà Xanh

Ông Lee Jae-myung chính thức bắt đầu nhiệm kỳ tổng thống Hàn Quốc trong 5 năm vào ngay hôm nay, 4-6, sau khi Ủy ban Bầu cử Quốc gia Hàn Quốc (NEC) xác nhận chiến thắng của ông trong cuộc bầu cử ngày 3-6.

Theo hãng thông tấn Yonhap, nhiệm kỳ của ông Lee bắt đầu vào lúc 6 giờ 21 phút sáng 4-(giờ Seoul, tức 4 giờ sáng cùng ngày theo giờ Việt Nam), ngay sau khi NEC phê chuẩn kết quả tại phiên họp toàn thể.

Ông Lee tiếp quản vị trí tổng thống mà không qua giai đoạn chuyển giao, tiếp nhận toàn bộ quyền hạn tổng thống (gồm cả vai trò Tổng tư lệnh quân đội) từ quyền Tổng thống Lee Ju-ho.

Phát biểu trước báo giới, ông Lee bày tỏ lòng biết ơn trước “quyết định lớn lao của người dân” và cam kết sẽ nỗ lực hết sức để không phụ sự kỳ vọng của cử tri.

Tân Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae-myung. Ảnh: KOREA TIMES

Tuổi thơ cơ cực và hành trình chinh phục tri thức

Sinh năm 1964 tại Andong, tỉnh Bắc Gyeongsang - một vùng quê nghèo thời hậu chiến. Ông Lee là con thứ năm trong một gia đình có bảy người con.

Cảnh nghèo đeo đẳng khiến tuổi thơ của ông gắn liền với thiếu thốn và lao động chân tay. Khi còn học tiểu học, ông phải đi bộ hơn 5 km đến trường.

Đến tuổi thiếu niên, gia đình chuyển đến TP Seongnam (tỉnh Gyeonggi). Rồi ông buộc phải nghỉ học để kiếm tiền phụ giúp mẹ và chị gái - những người làm nghề lau dọn nhà vệ sinh.

Ông Lee làm việc trong nhiều nhà máy từ khi tuổi còn nhỏ. Năm 13 tuổi, trong lúc làm tại một xưởng công nghiệp, ông bị tai nạn lao động nghiêm trọng khiến cổ tay bị nghiền nát, để lại thương tật vĩnh viễn. Vì chấn thương này, ông Lee được miễn nghĩa vụ quân sự bắt buộc. Đó cũng trở thành dấu mốc ám ảnh, hun đúc trong ông ý chí vươn lên không đầu hàng số phận.

Dù hoàn cảnh khó khăn, ông Lee chưa bao giờ từ bỏ khát vọng học tập. Ông tự học bổ túc, vượt qua kỳ thi tương đương phổ thông, rồi giành học bổng theo học ngành luật tại ĐH Chung-Ang.

Năm 1986, ông đỗ kỳ thi luật sư quốc gia - một trong những kỳ thi khó nhất Hàn Quốc - và trở thành luật sư nhân quyền, chuyên đấu tranh vì những người yếu thế.

Hình ảnh ông Lee Jae-myung khi còn là thiếu niên làm việc ở nhà máy. Ảnh: KOREA TIMES

Con đường chính trường đầy thăng trầm

Khởi đầu sự nghiệp chính trị của ông cũng không mấy suôn sẻ. Ông Lee Jae-myung bắt đầu dấn thân vào chính trị năm 2005 khi gia nhập tiền thân của đảng Dân chủ Hàn Quốc (DPK).

Ông thất bại trong cuộc tranh cử Thị trưởng thành phố Seongnam năm 2006, nhưng không bỏ cuộc. Bốn năm sau tức năm 2010 ông giành chiến thắng và tiếp tục tái đắc cử vào năm 2014. Trong thời gian này, ông Lee ghi dấu ấn với các chính sách phúc lợi như chương trình đồng phục học sinh miễn phí và thử nghiệm thu nhập cơ bản toàn dân.

Từ một thị trưởng thành phố vệ tinh, ông Lee tiếp tục được bầu làm Tỉnh trưởng tỉnh Gyeonggi - tỉnh đông dân nhất cả nước - vào năm 2018. Sau đó, ông trở thành Chủ tịch đảng Dân chủ và là ứng cử viên tổng thống trong 2 kỳ bầu cử liên tiếp.

Năm 2022, ông thất bại sít sao trước ông Yoon Suk-yeol trong cuộc đua tổng thống. Dù vậy, ông vẫn tiếp tục giữ vai trò nghị sĩ quốc hội, đại diện cho khu vực Incheon, duy trì ảnh hưởng chính trị lớn trong đảng Dân chủ.

Cuộc sống cá nhân của ông Lee cũng trải qua không ít biến cố.

Tháng 1-2024, ông bị tấn công bằng dao trong một sự kiện công cộng ở TP Busan, bị thương ở cổ và phải nhập viện khẩn cấp bằng trực thăng. Vụ việc gây rúng động dư luận cả nước, khiến chính quyền siết chặt an ninh ở mức chưa từng có đối với một ứng viên tổng thống Hàn Quốc.

Dù từng là người "ngoài cuộc", không xuất thân từ giới tinh hoa như nhiều chính khách khác, ông Lee cuối cùng cũng đã giành chiến thắng trong lần tranh cử tổng thống thứ ba vào tháng 6-2025.

Trong bài phát biểu sau chiến thắng, ông tuyên bố đây là “ngày phán xét của Hàn Quốc” - ám chỉ khát vọng thay đổi mạnh mẽ từ phía người dân.

DƯƠNG KHANG